MPEC dla ekologii
Działalność MPEC Wrocław jest nierozerwalnie związana z ekologią w mieście i jego okolicy. Każde przyłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej, czy to istniejącej kotłowni, czy też nowo powstającego obiektu, to jeden emitor zanieczyszczeń mniej, czyli poprawa jakości powietrza w jego najbliższym otoczeniu.
Rzecz w tym, że otoczenie to wypełnione jest budynkami, w których żyją ludzie i chcą oni oddychać świeżym powietrzem, mieszkać w domach o czystych elewacjach i odpoczywać w otoczeniu zdrowej, nie zdegradowanej zieleni. Dzisiaj trudno wyobrazić sobie miasto wielkości Wrocławia i o takich jak Wrocław ambicjach cywilizacyjnych, które zaniedbuje problem ograniczania niskiej emisji, ale również trudno znaleźć w Polsce miasto, które z taką determinacją i konsekwencją ten problem rozwiązuje.
Negatywny wpływ na stan powietrza ma także występujące często na terenie Wrocławia zjawisko inwersji temperatury, które uniemożliwia ruch emitowanych przez lokalne kotłownie oraz paleniska domowe zanieczyszczeń ku górze, powodując ich kumulację w przyziemnej warstwie atmosfery, co w konsekwencji wydatnie podwyższa poziom stężenia zanieczyszczeń na obszarze miasta.
Konieczne zmiany
W 1998 roku w MPEC Wrocław opracowano program pt. “Likwidacja niskiej emisji i optymalizacja systemu ciepłowniczego Wrocławia”. Główne zadania Programu na lata 1998-2005 to: modernizacja sieci ciepłowniczych i węzłów cieplnych, budowa systemu monitoringu i sterowania siecią ciepłowniczą, budowa węzłów cieplnych w miejsce likwidowanych przestarzałych kotłowni lokalnych, sanacja sieci magistralnych oraz rozbudowa systemu ciepłowniczego.
Przewidywaną wielkość redukcji zanieczyszczeń, która zostanie osiągnięta w wyniku realizacji zadań ujętych w programie pt. “Likwidacja niskiej emisji i optymalizacja systemu ciepłowniczego Wrocławia” przedstawia rys. 1.
Rys. 1. Redukcja zanieczyszczeń po zakończeniu programu
Źródła finansowania
Na podstawie programu MPEC Wrocław w 1999 roku złożył wnioski, w celu uzyskania wsparcia finansowego w: Fundacji EkoFundusz, Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (Programy PHARE i ISPA). Program “Likwidacja niskiej emisji…” został oceniony bardzo wysoko – zwłaszcza kompleksowy charakter rozwiązywania problemu – przez polskie i unijne instytucje finansowe, wspierające przedsięwzięcia proekologiczne. Taka ocena otworzyła Spółce drogę do skorzystania z dotacji i preferencyjnych pożyczek.
Z Fundacji EkoFundusz MPEC pozyskał dotację w wysokości 5,9 mln zł, z przeznaczeniem na realizację części programu pn. “Redukcja emisji zanieczyszczeń powietrza poprzez modernizację systemu ciepłowniczego Wrocławia”. Środki EkoFunduszu wykorzystano na zakup i montaż płytowych wymienników ciepła, automatyki pogodowej i pomp obiegowych w 300 węzłach cieplnych, programów i urządzeń zastosowanych we wdrażanym systemie monitorowania i sterowania systemem ciepłowniczym oraz na likwidację kotłowni lokalnych poprzez przyłączenie obiektów z nich ogrzewanych do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Kolejne środki to pożyczka z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w kwocie 25 mln zł. Pożyczka, wykorzystywana transzowo w latach 1999-2001, przeznaczona została na modernizację zdekapitalizowanej sieci ciepłowniczej. Modernizacja sieci, z zastosowaniem technologii rur preizolowanych, w znacznym stopniu przyczyniła się do ograniczenia strat na przesyle, ograniczenia ilości awarii, usprawnienia systemu oraz znacznego obniżenia kosztów jego eksploatacji.
W latach 1999-2000 Spółka otrzymała również pożyczki – na łączną kwotę 5 mln zł – z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu z przeznaczeniem na sanację i modernizację sieci ciepłowniczej. W ramach środków przedakcesyjnych MPEC otrzymał z funduszu PHARE dotację w wysokości 5 mln euro na modernizację sieci ciepłowniczej. Unijne środki zostały wykorzystane na inwestycje w 2001 roku, w tym na: sieć ciepłowniczą na osiedlu “Nowy Dwór”, w rejonie ulicy Kościuszki i “Biskupin – ZOO”. Do końca 2004 roku MPEC, w ramach programu “Likwidacja niskiej emisji i optymalizacja systemu ciepłowniczego Wrocławia”, zmodernizował 169,31 km sieci ciepłowniczej (w tym 2,22 km sanacja sieci ciepłowniczej) oraz 2137 węzłów cieplnych. Wykonano system monitoringu i sterowania siecią ciepłowniczą, do którego włączono 256 obiektów (elektrociepłownie, ciepłownie, komory sieciowe, węzły pomiarowe dużych odbiorców, węzły cieplne o szczegolnym znaczeniu). Zlikwidowano 57 kotłowni lokalnych, o łącznej mocy 30,12 MW, z jednoczesnym włączeniem zasilanych obiektów do miejskiej sieci ciepłowniczej.
W wyniku realizacji programu “Likwidacja niskiej emisji i optymalizacja systemu ciepłowniczego Wrocławia” w latach 1998-2004 osiągnięto redukcję emisji zanieczyszczeń (rys. 2).
Rys. 2. Redukcja zanieczyszczeń na dzień 31.12.2004 r.
Program rewitalizacji
W 1999 roku rozszerzono ten program o kolejny – “Likwidacja niskiej emisji – zastąpienie ogrzewania piecowego w termomodernizowanych kamienicach Wrocławia centralnym ogrzewaniem z miejskiej sieci ciepłowniczej”. W ramach tego programu gmina Wrocław, MPEC Wrocław i ZEW KOGENERACJA realizują obecnie “Pilotażowy Program Rewitalizacji Miasta Wrocławia”. Obejmuje on: termomodernizację, uwzględniającą zachowanie zabytkowych elementów elewacji, podniesienie standardów mieszkań, dostawę ciepła z sieci ciepłowniczej MPEC Wrocław w wytypowanych budynkach, zlokalizowanych na obszarach przewidzianych do rewitalizacji. Celem Programu jest wypracowanie formuł umożliwiających wspólną jego realizację oraz zdobycie doświadczenia w zakresie pozyskiwania środków pomocowych. Przyniesie on wymierne korzyści społeczne i ekologiczne.
Informacja: MPEC Wrocław
Rzecz w tym, że otoczenie to wypełnione jest budynkami, w których żyją ludzie i chcą oni oddychać świeżym powietrzem, mieszkać w domach o czystych elewacjach i odpoczywać w otoczeniu zdrowej, nie zdegradowanej zieleni. Dzisiaj trudno wyobrazić sobie miasto wielkości Wrocławia i o takich jak Wrocław ambicjach cywilizacyjnych, które zaniedbuje problem ograniczania niskiej emisji, ale również trudno znaleźć w Polsce miasto, które z taką determinacją i konsekwencją ten problem rozwiązuje.
Negatywny wpływ na stan powietrza ma także występujące często na terenie Wrocławia zjawisko inwersji temperatury, które uniemożliwia ruch emitowanych przez lokalne kotłownie oraz paleniska domowe zanieczyszczeń ku górze, powodując ich kumulację w przyziemnej warstwie atmosfery, co w konsekwencji wydatnie podwyższa poziom stężenia zanieczyszczeń na obszarze miasta.
Konieczne zmiany
W 1998 roku w MPEC Wrocław opracowano program pt. “Likwidacja niskiej emisji i optymalizacja systemu ciepłowniczego Wrocławia”. Główne zadania Programu na lata 1998-2005 to: modernizacja sieci ciepłowniczych i węzłów cieplnych, budowa systemu monitoringu i sterowania siecią ciepłowniczą, budowa węzłów cieplnych w miejsce likwidowanych przestarzałych kotłowni lokalnych, sanacja sieci magistralnych oraz rozbudowa systemu ciepłowniczego.
Przewidywaną wielkość redukcji zanieczyszczeń, która zostanie osiągnięta w wyniku realizacji zadań ujętych w programie pt. “Likwidacja niskiej emisji i optymalizacja systemu ciepłowniczego Wrocławia” przedstawia rys. 1.
Rys. 1. Redukcja zanieczyszczeń po zakończeniu programu
Źródła finansowania
Na podstawie programu MPEC Wrocław w 1999 roku złożył wnioski, w celu uzyskania wsparcia finansowego w: Fundacji EkoFundusz, Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (Programy PHARE i ISPA). Program “Likwidacja niskiej emisji…” został oceniony bardzo wysoko – zwłaszcza kompleksowy charakter rozwiązywania problemu – przez polskie i unijne instytucje finansowe, wspierające przedsięwzięcia proekologiczne. Taka ocena otworzyła Spółce drogę do skorzystania z dotacji i preferencyjnych pożyczek.
Z Fundacji EkoFundusz MPEC pozyskał dotację w wysokości 5,9 mln zł, z przeznaczeniem na realizację części programu pn. “Redukcja emisji zanieczyszczeń powietrza poprzez modernizację systemu ciepłowniczego Wrocławia”. Środki EkoFunduszu wykorzystano na zakup i montaż płytowych wymienników ciepła, automatyki pogodowej i pomp obiegowych w 300 węzłach cieplnych, programów i urządzeń zastosowanych we wdrażanym systemie monitorowania i sterowania systemem ciepłowniczym oraz na likwidację kotłowni lokalnych poprzez przyłączenie obiektów z nich ogrzewanych do miejskiej sieci ciepłowniczej.
Kolejne środki to pożyczka z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w kwocie 25 mln zł. Pożyczka, wykorzystywana transzowo w latach 1999-2001, przeznaczona została na modernizację zdekapitalizowanej sieci ciepłowniczej. Modernizacja sieci, z zastosowaniem technologii rur preizolowanych, w znacznym stopniu przyczyniła się do ograniczenia strat na przesyle, ograniczenia ilości awarii, usprawnienia systemu oraz znacznego obniżenia kosztów jego eksploatacji.
W latach 1999-2000 Spółka otrzymała również pożyczki – na łączną kwotę 5 mln zł – z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu z przeznaczeniem na sanację i modernizację sieci ciepłowniczej. W ramach środków przedakcesyjnych MPEC otrzymał z funduszu PHARE dotację w wysokości 5 mln euro na modernizację sieci ciepłowniczej. Unijne środki zostały wykorzystane na inwestycje w 2001 roku, w tym na: sieć ciepłowniczą na osiedlu “Nowy Dwór”, w rejonie ulicy Kościuszki i “Biskupin – ZOO”. Do końca 2004 roku MPEC, w ramach programu “Likwidacja niskiej emisji i optymalizacja systemu ciepłowniczego Wrocławia”, zmodernizował 169,31 km sieci ciepłowniczej (w tym 2,22 km sanacja sieci ciepłowniczej) oraz 2137 węzłów cieplnych. Wykonano system monitoringu i sterowania siecią ciepłowniczą, do którego włączono 256 obiektów (elektrociepłownie, ciepłownie, komory sieciowe, węzły pomiarowe dużych odbiorców, węzły cieplne o szczegolnym znaczeniu). Zlikwidowano 57 kotłowni lokalnych, o łącznej mocy 30,12 MW, z jednoczesnym włączeniem zasilanych obiektów do miejskiej sieci ciepłowniczej.
W wyniku realizacji programu “Likwidacja niskiej emisji i optymalizacja systemu ciepłowniczego Wrocławia” w latach 1998-2004 osiągnięto redukcję emisji zanieczyszczeń (rys. 2).
Rys. 2. Redukcja zanieczyszczeń na dzień 31.12.2004 r.
Program rewitalizacji
W 1999 roku rozszerzono ten program o kolejny – “Likwidacja niskiej emisji – zastąpienie ogrzewania piecowego w termomodernizowanych kamienicach Wrocławia centralnym ogrzewaniem z miejskiej sieci ciepłowniczej”. W ramach tego programu gmina Wrocław, MPEC Wrocław i ZEW KOGENERACJA realizują obecnie “Pilotażowy Program Rewitalizacji Miasta Wrocławia”. Obejmuje on: termomodernizację, uwzględniającą zachowanie zabytkowych elementów elewacji, podniesienie standardów mieszkań, dostawę ciepła z sieci ciepłowniczej MPEC Wrocław w wytypowanych budynkach, zlokalizowanych na obszarach przewidzianych do rewitalizacji. Celem Programu jest wypracowanie formuł umożliwiających wspólną jego realizację oraz zdobycie doświadczenia w zakresie pozyskiwania środków pomocowych. Przyniesie on wymierne korzyści społeczne i ekologiczne.
Informacja: MPEC Wrocław
