Od redaktora
Zanieczyszczone osady denne
prof. dr hab. inż. Jan Hupka
Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska
Problematyka rekultywacji przeżyźnionych i zanieczyszczonych jezior i zbiorników wodnych należy do największych wyzwań technologii środowiska. Zanieczyszczenie osadów dennych jest efektem spływania do wód powierzchniowych produktów erozji gleb, a także odprowadzania ścieków zawierających zawiesiny oraz nutrienty powodujące wzmożoną eutrofizację, ze wszystkimi negatywnymi jej skutkami. Niektóre osady denne są efektem zatapiania odpadów przemysłowych. Metody rekultywacji akwenów obejmują m.in. bagrowanie, szczególnie skuteczne dla wód morskich, wytrącanie i unieruchamianie chemiczne oraz napowietrzanie. Dotychczasowe doświadczenia w kwestii rekultywacji jezior wskazują, jak trudno uzyskać trwały efekt poprawy stanu czystości akwenu oraz powrotu równowagi biologicznej w danym ekosystemie, niezależnie od metody rekultywacji, przy założeniu, że samoczynne oczyszczenie w rozsądnym przedziale czasowym jest mało prawdopodobne.
W zamieszczonych artykułach przeważają prace o charakterze analitycznym, co jest uzasadnione koniecznością dobrego rozpoznania stanu osadów dennych, niezbędnego do zaproponowania odpowiedniej metody rekultywacji czy sposobu postępowania z osadami wybagrowanymi. Pewne obszary wód morskich podlegają pogłębianiu, stąd urobek powinien podlegać analizie chemicznej ze względu na metale ciężkie i szereg szkodliwych związków, z uwzględnieniem rozkładu wielkości ziaren analizowanych frakcji.
Osady portowe i z basenów stoczniowych mogą być problemem dla gmin nadmorskich w sytuacji, gdy są zbyt zanieczyszczone i nie można ich wywieźć na klapowisko (zatopić w morzu), lecz muszą być składowane na lądzie.
Wyniki badań dla wybranych akwenów obejmują analizę porównawczą rozmieszczenia pierwiastków chemicznych w osadach dennych Zalewów Szczecińskiego i Wiślanego oraz Zatoki Gdańskiej, udział formy labilnej i całkowitej wybranych metali ciężkich i śladowych w osadach Portu Gdańskiego, zanieczyszczenie osadów w portach Gdańsk i Gdynia związkami cynoorganicznymi; a także – jako ciekawostkę – badania geologiczno-chemiczne osadów po tsunami z południowej Tajlandii. Informację o składzie osadów dennych można uznać za pochodną wcześniejszego stanu zanieczyszczenia wody. Stanowi ona ważną informację o środowisku i zmianach zachodzących w danym ekosystemie. Jest również elementem analiz środowiskowych i działań proekologicznych.
W artykułach o charakterze technologicznym nawiązuje się do metod postępowania z osadami portowymi i stoczniowymi, zagospodarowania osadów z gospodarstw rybnych czy unieszkodliwiania zanieczyszczonych osadów ze zbiorników wodnych. Szczególną uwagę zwrócono na metody biologicznego i chemicznego usuwania fosforu.
Osady denne będą tematem sesji specjalnej II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Technicznej „Gospodarka Osadami – OSAD 2006”, która odbędzie się na Politechnice Gdańskiej w dniach 25-28 września 2006 r.
prof. dr hab. inż. Jan Hupka
Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska
Problematyka rekultywacji przeżyźnionych i zanieczyszczonych jezior i zbiorników wodnych należy do największych wyzwań technologii środowiska. Zanieczyszczenie osadów dennych jest efektem spływania do wód powierzchniowych produktów erozji gleb, a także odprowadzania ścieków zawierających zawiesiny oraz nutrienty powodujące wzmożoną eutrofizację, ze wszystkimi negatywnymi jej skutkami. Niektóre osady denne są efektem zatapiania odpadów przemysłowych. Metody rekultywacji akwenów obejmują m.in. bagrowanie, szczególnie skuteczne dla wód morskich, wytrącanie i unieruchamianie chemiczne oraz napowietrzanie. Dotychczasowe doświadczenia w kwestii rekultywacji jezior wskazują, jak trudno uzyskać trwały efekt poprawy stanu czystości akwenu oraz powrotu równowagi biologicznej w danym ekosystemie, niezależnie od metody rekultywacji, przy założeniu, że samoczynne oczyszczenie w rozsądnym przedziale czasowym jest mało prawdopodobne.
W zamieszczonych artykułach przeważają prace o charakterze analitycznym, co jest uzasadnione koniecznością dobrego rozpoznania stanu osadów dennych, niezbędnego do zaproponowania odpowiedniej metody rekultywacji czy sposobu postępowania z osadami wybagrowanymi. Pewne obszary wód morskich podlegają pogłębianiu, stąd urobek powinien podlegać analizie chemicznej ze względu na metale ciężkie i szereg szkodliwych związków, z uwzględnieniem rozkładu wielkości ziaren analizowanych frakcji.
Osady portowe i z basenów stoczniowych mogą być problemem dla gmin nadmorskich w sytuacji, gdy są zbyt zanieczyszczone i nie można ich wywieźć na klapowisko (zatopić w morzu), lecz muszą być składowane na lądzie.
Wyniki badań dla wybranych akwenów obejmują analizę porównawczą rozmieszczenia pierwiastków chemicznych w osadach dennych Zalewów Szczecińskiego i Wiślanego oraz Zatoki Gdańskiej, udział formy labilnej i całkowitej wybranych metali ciężkich i śladowych w osadach Portu Gdańskiego, zanieczyszczenie osadów w portach Gdańsk i Gdynia związkami cynoorganicznymi; a także – jako ciekawostkę – badania geologiczno-chemiczne osadów po tsunami z południowej Tajlandii. Informację o składzie osadów dennych można uznać za pochodną wcześniejszego stanu zanieczyszczenia wody. Stanowi ona ważną informację o środowisku i zmianach zachodzących w danym ekosystemie. Jest również elementem analiz środowiskowych i działań proekologicznych.
W artykułach o charakterze technologicznym nawiązuje się do metod postępowania z osadami portowymi i stoczniowymi, zagospodarowania osadów z gospodarstw rybnych czy unieszkodliwiania zanieczyszczonych osadów ze zbiorników wodnych. Szczególną uwagę zwrócono na metody biologicznego i chemicznego usuwania fosforu.
Osady denne będą tematem sesji specjalnej II Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Technicznej „Gospodarka Osadami – OSAD 2006”, która odbędzie się na Politechnice Gdańskiej w dniach 25-28 września 2006 r.
