Między gminą, właścicielem a konserwatorem zabytków
Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy należy do jej zadań własnych. Przesądza o tym art. 3 ust. 1 Ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. DzU z 2012 r. poz.647 – u.p.z.p.). Jednak przy podejmowaniu decyzji dotyczących przeznaczenia terenu władze gminy muszą dokonać stosownego wyważenia interesów poszczególnych podmiotów i interesu publicznego, które często stoją w opozycji.
Określając kierunki prowadzenia polityki przestrzennej, dopuszczalne przeznaczenie terenu oraz sposoby zagospodarowania i warunki jego zabudowy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (m.p.z.p.), lokalne władze nie mają całkowitej swobody regulacyjnej. Jej prawne ramy wytyczone są przede wszystkim przepisami rangi konstytucyjnej. Określanie możliwości przeznaczania terenu musi bowiem spełniać warunki wymienione w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Ponadto gminne akty planowania przestrzennego muszą być zgodne z ustawami odrębnymi, regulującymi zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio sprawy szczegółowe z zakresu gospodarki przestrzennej1.
Niepełna swoboda
Szczególnego znaczenia nabiera tutaj ochrona zabytków. Ustawa z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (DzU nr 162, poz. 1568) w art. 7 wprowadza cztery formy ochrony zabytków, a mianowicie wpis do rejestru zabytków, ...
