Międzynarodowy Festiwal Ogrodów w Ponte de Lima w Portugalii organizowany jest od 2005 r. i w tym roku świętuje swoją dziesiątą rocznicę pod hasłem ?Jardins em Festa? ? ?Ogrody na przyjęcia?.

 Każdego roku tematyka festiwalu poświęcona jest innemu zagadnieniu i ukazuje wachlarz projektów krajowych oraz międzynarodowych. Projektanci zgłaszają swoje propozycje zgodne z przyjętą tematyką, następnie komisja festiwalu wybiera najciekawsze projekty i tworzy ogrody tymczasowe, dostępne dla odwiedzających przez pięć miesięcy. Dodatkowo co roku odbywa się specjalne głosowanie, w którym udział biorą odwiedzający wystawę i decydują, który ogród wg nich jest najbardziej atrakcyjny. Nagrodą dla wybranego projektu ogrodu jest jego powtórna prezentacja na kolejnym festiwalu. Na pytanie, jaki cel ma przygotowywanie corocznego festiwalu ogrodów, organizatorzy jednomyślnie odpowiadają, iż zamiarem jest zwiększenie świadomości człowieka w kwestii znaczenia ogrodnictwa oraz terenów zieleni na poziomie lokalnym, krajowym oraz międzynarodowym. Jeszcze kilka lat temu mało kto wierzył w obchody dziesięciolecia tego osobliwego festiwalu. Dziś dziesiątki projektantów z całej Europy co roku zgłaszają swoje projekty, pragnąc stworzyć coś magicznego w Ponte de Lima.

Po raz dziesiąty

Dziesiąta edycja festiwalu cieszyła się szczególnym zainteresowaniem, ponieważ nadesłano ponad pięćdziesiąt projektów ogrodów, z czego jury wyselekcjonowało jedenaście najlepszych prac. Autorami wybranych projektów są projektanci pochodzący z Portugalii, Hiszpanii, Włoch, Brazylii, Holandii, Austrii, Niemiec oraz Polski. Z wielkim zainteresowaniem prześledziłyśmy całą wystawę w poszukiwaniu inspiracji oraz najciekawszych realizacji, które zdobyły uznanie w 2013 r. Co takiego kryją w sobie poszczególne ?ogrody na przyjęcia??

Wir wrażeń

Swoją podróż po festiwalu warto rozpocząć od ogrodu ?Whirl of sensations? ? ?Wir wrażeń?. Projekt otrzymał największą liczbę głosów w poprzednim roku i dzięki temu pozostał na wystawie również w tej edycji. Każda przestrzeń w ogrodzie odnosi się do spirali, a poszczególne wnętrza są odbierane przez nasze zmysły, oferując nam doświadczenie, które bezpośrednio wiąże się z odczuciami. Jest to ogród sensoryczny ?pięć w jednym? ? rozbudza każdy z pięciu zmysłów, tworząc tytułowy ?wir wrażeń?, ujęty w pięciu spiralach. Bodźce odbierane są przez zmysł dotyku ? faktury roślinności, słuchu ? pluskającej wody, węchu ? pobudzanego przez aromaty drzew i krzewów, smaku z warzyw i wzroku poprzez kolorowe otoczenie.

Dziesięć latawców na dziesięciolecie

Kolejnym ciekawym doznaniem jest niewątpliwie ?Kites with Soul ? The Party of the Starts!? ? ?Latawce z duszą ? zabawa z gwiazdami!?. Jest to radosna wizja zaprojektowana przez zespół z Portugalii. Wytyczony kształt ścieżki, ograniczony kolorowymi słupkami, nawiązuje do ogonów latawca. Dzięki temu zabiegowi ścieżka pozoruje ruch, a odwiedzający, spacerując wzdłuż niej, mają wrażenie, że czegoś poszukują. Dodatkowo w jednym z narożników ogrodu zawieszono dziesięć symbolicznych latawców, powiewających na wietrze i symbolizujących dziesięciolecie festiwalu.

Wśród fajerwerków

Kolejny ogród to naturalna interpretacja popularnego na przyjęciach bądź spektaklach zjawiska ? pokazu sztucznych ogni. Architekci z Włoch postanowili nawiązać w swoim projekcie do spektakularnych fajerwerków i w kształcie wybuchów zaprojektowali metalowe pergole. Projekt ?Fireworks pergola? to trzy pergole, które oplecione przez pnącza imitują płomienie. Ich struktura składa jest z metalowych łuków, na których małe, ozdobne kulki tworzą barwną grę świateł i kontrastów. Dzięki zastosowaniu kolorowych elementów pergola nawet w okresach, kiedy oplatający ją winobluszcz trójklapowy nie będzie gęsty, nie przestanie ukazywać zamysłu włoskich architektów.

Balony z Polski

Naszą uwagę zwrócił ogród ?Up!?, którego autorami są polscy architekci krajobrazu. Inspirację dla nich stanowiło latanie. Kompozycja ogrodu przedstawia ciekawą instalację z kolorowych balonów, które umieszczone są na różnych poziomach, sprawiając wrażenie ruchu. Balony ?wyrastają? z ziemi i stopniowo, rzucając na ziemię cienie, ?pną się? do nieba. Można na nich również usiąść, a także skakać. Dopełnieniem ciekawej, balonowej kompozycji jest wykorzystana w ogrodzie roślinność: krwawnik pospolity, sadziec plamisty, lawenda wąskolistna, werbena patagońska, owies wiecznie zielony oraz miskant.

Radość z życia

Kolejnym pomysłem, który nas zainteresował, jest wystawa ?Festivity of life? ? święto życia. To propozycja niemieckich planistów przestrzennych, których celem było zachęcenie społeczeństwa do wspólnego celebrowania życia. Kompozycja opiera się na module kwadratu o wymiarach 3 x 3 metry, zbudowanego z drewna, z którego niegdyś konstruowano typowe portugalskie beczki do przechowywania wina. Na stosunkowo małej powierzchni rozmieszczono rośliny w donicach, których kolorowe i pachnące kwiaty zamienią się w warzywa i owoce do spożywania na piknikowych stołach, pokrytych tradycyjnymi materiałami w kolorowych wzorach. Całość zachęca do biesiadnego spędzania czasu ? spożywania wspólnych posiłków, luźnych konwersacji w gronie rodzinnym oraz sąsiedzkim. Projektanci pragnęli ukazać przyjemności wiejskiego życia w nieco innej aranżacji. Ciekawym atrybutem ogrodu jest obecność zwierząt ? wśród roślin oraz stołów można usłyszeć pianie koguta oraz zobaczyć kury szukające ziaren. Wiejska idylla wydaje się nie mieć końca.

Zrównoważony ekosystem

Wśród ogrodów nie brakuje również takich, które skupiają uwagę na ?Najsłynniejszych gościach w ogrodzie ? Garden of illustrious guests?. Portugalscy projektanci wpadli na pomysł, by przedstawić mały, zrównoważony ekosystem, w którym fauna oraz flora harmonijnie ze sobą współgrają. Projekt ma na celu zwrócić uwagę, na znaczenie niektórych dzikich zwierząt w naszych ogrodach. W tej przestrzeni różnorodność biologiczna reprezentowana jest poprzez rośliny będące endemitami występującymi na terenie Portugalii, pomiędzy którymi znajdują się kreacje różnych gatunków zwierząt: biedronki, chrabąszcze, ważki czy jeże ? wszystkie przedstawione w dużej skali i stworzone z naturalnych materiałów. Najwięcej użyto wikliny, która ma za zadanie zwrócić uwagę na znaczenie ręcznie wykonanych wyrobów naturalnych. W wydzielonych przestrzeniach prezentowane są odmienne gatunki roślin i zwierząt, podzielone na grupy w zależności od warunków występowania. Mamy tu: miejsca wodne skupiające zwierzęta i roślinność bagienną, miejsca zacienione, pnie drzew czy też przestrzeń wyeksponowaną na słońcu. Całość ukazuje harmonię pomiędzy fauną florą oraz ludźmi, jej trwałość i znaczenie w życiu.

Dla ciała i duszy

Festiwal obfituje również w inne ciekawe kompozycje. Swymi kolorami przyciąga ?The joy of the circus celebrated in the garden ? Radosny cyrk w ogrodzie?, który promuje ideę radości z życia celebrowanego na różnych przyjęciach, w tym w ogrodach. Inny osobliwy projekt podkreśla korzenie portugalskiej kultury. W ?Looking at the Minho ? Patrząc na Minho? główną rolę odgrywają kobiety oraz wino. Całość kompozycji skupiona jest wokół dużej, drewnianej beczki wina, udekorowanej kwiecistymi wzorami. W ogrodzie znajdują się barwne postaci kobiet, ubrane we wzorzyste, tradycyjne portugalskie suknie.

Warto odwiedzić

Festiwal w Ponte de Lima kusi i zachwyca. Dla miłośników zieleni będzie pozytywnym zastrzykiem inspiracji przy tworzeniu ogrodów, dla designerów odkrywaniem symboliki zawartej w projektach, natomiast dla najmłodszych chwilą zabawy pośród kolorowych ekspozycji. Festiwal ukazuje różnorodność projektów zieleni. Warto zwrócić szczególną uwagę na te, które zostały wykonane przez portugalskich projektantów, aby choć przez chwilę poczuć zachodnioeuropejski klimat. Tegoroczna wystawa ogrodów oferuje możliwość odkrywania innowacyjnych rozwiązań projektowych przy aranżacji niewielkich terenów zieleni związanych z organizacją wydarzeń. Zastosowanie różnobarwnych kompozycji roślinnych i ciekawych materiałów pozwala postrzegać sztukę kształtowania przestrzeni miejskiej jako pełną ekspresji, dynamiki, a co najważniejsze, powstającą z naturalnego tworzywa. Wystawę ogrodów w Ponte de Lima można podziwiać do 31 października 2014 r. Już dziś zachęcamy do udziału w przyszłorocznej edycji festiwalu, którego tematem będzie ?A Água no Jardim? ? ?Woda w ogrodzie?. Z pewnością warto będzie się tam wybrać, aby zainspirować się do tworzenia naszych ogrodów!

 

 

Magdalena Filipiak

 architekt krajobrazu

Amelia Tomczak

 architekt krajobrazu