Ponad 205 mln wydatkowane z naruszeniem prawa w woj. lubelskim. NIK zawiadamia prokuraturę

Istotne nieprawidłowości w trakcie przygotowania inwestycji stwierdzono w przypadku czterech zadań inwestycyjnych na 12 skontrolowanych (33,3%), a w obszarze przeprowadzenia inwestycji w siedmiu (58,3%). Ustalenia kontroli wskazują na niewystarczający nadzór inwestorów publicznych nad przygotowaniem i realizacją zadań inwestycyjnych – poinformowała NIK.

Ustalono, że skontrolowane urzędy miast były przygotowane pod względem organizacyjnym do realizacji inwestycji. Jednak nie wszystkie zadania w zakresie przygotowania i realizacji inwestycji, nadzoru oraz ich rozliczenia wykonane zostały prawidłowo.

Jakie nieprawidłowości stwierdzono?

Nieprawidłowości w UM Lublin

• Nierzetelnie udokumentowano i zweryfikowano przesłanki zwiększenia wynagrodzenia wykonawcy rewitalizacji Parku Ludowego o kwotę 7,65 miliona złotych, tytułem wykonania alejek w innej technologii niż wskazana na etapie postępowania przetargowego;
• roboty budowlane w branży telekomunikacyjnej dla dwóch zadań (tj. rewitalizacja Parku Ludowego i budowa szkoły przy ul. Berylowej) nadzorował i odbierał inspektor nadzoru branży elektrycznej;
• podczas realizacji zadań dotyczących rewitalizacji Parku Ludowego oraz budowy szkoły przy ul. Berylowej zawarto trzy aneksy do umów o roboty budowlane, przez co Miasto nie naliczyło lub pozbawiło się prawa do naliczenia kar umownych w łącznej kwocie ponad 4,6 miliona złotych. W trakcie kontroli NIK wystawiono noty obciążeniowe na kwotę 26,4 tys. zł, a w wyniku realizacji wniosków pokontrolnych na kwotę 4,4 mln złotych.

Nieprawidłowości w UM Zamość

• dwukrotnie wydatkowano środki finansowe na nadzór autorski sprawowany nad rozbudową Zamojskiego Domu Kultury. Miasto zawarło odrębną umowę o wartości 24,6 tys. zł na jego sprawowanie, pomimo, że było to obowiązkiem projektanta;
• nierzetelnie opisano przedmiot zamówienia na roboty budowlane dotyczącego remontu konserwatorskiego Akademii Zamojskiej oraz rozbudowy ZDK w Zamościu w postępowaniach przetargowych, co skutkowało w przypadku ZDK zakwalifikowaniem części robót o łącznej wartości 1,47 mln złotych, jako dodatkowe;
• podczas realizacji zadania dotyczącego przebudowy Domu Dziecka zlecono wykonanie części robót na działce, do której Miasto nie posiadało dokumentu potwierdzającego prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, co było niezgodne z art. 4 Prawa budowlanego.

Nieprawidłowości w UM Puławy

• w zadaniach dotyczących budowy hali sportowej i przebudowy Domu Chemika kryteria oceny ofert w części dotyczącej „jakości” opisano w sposób niepozwalający na ustalenie zakresu wymagań zamawiającego oraz dokonanie oceny. Taki opis prowadził do naruszenia zasad przejrzystości oraz równego traktowania wykonawców, określonych w art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych, a w przypadku przedsięwzięcia dotyczącego budowy hali o wartości 86,9296 mln zł, do wyboru innej oferty niż ta z najniższą ceną (84,1529 mln zł – różnica 2,7767 mln zł);
• zakwalifikowano zamówienia na „System elektroakustyczny, inspicjenta i wideo” do Domu Chemika na kwotę ponad 6 milionów złotych jako roboty budowlane, a nie dostawy;
• nieprawidłowo wprowadzono zmiany do umów o roboty budowlane, co skutkowało poniesieniem wydatków w kwocie 606,6 tys. zł z naruszeniem zasad zawartych w art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych.

Nieprawidłowości w UM Świdnik

• zapłacono 77,5 tys. zł za niewykonane w części opracowania projektowe. Umowa nie przewidywała możliwości zmniejszenia wynagrodzenia ryczałtowego w przypadku mniejszego zakresu zleconego opracowania projektowego;
• naruszono zasadę pisemności, o której mowa w art. 9 ust. 1 Prawa zamówień publicznych podczas wyboru wykonawcy zadania w trybie z wolnej ręki (po unieważnieniu przetargu nieograniczonego). Nie udokumentowano istotnych ustaleń mających wpływ na wysokość wynagrodzenia, które było wyższe o 48% (tj. o 16,76 mln zł) od wartości szacowanej. Procedura wyboru wykonawcy zadania trwała aż 202 dni.

NIK podsumowuje

Stwierdzono nieprawidłowości dotyczące dokonywania odbioru dokumentacji projektowej oraz kosztorysów inwestorskich bez przeprowadzenia rzetelnej analizy ich poprawności i sprawdzenia zgodności z przepisami prawa. Dotyczyło to sześciu inwestycji (budowy szkoły przy ul. Berylowej i rewitalizacji Parku Ludowego w Lublinie, rozbudowy Zamojskiego Domu Kultury i przebudowy Domu Dziecka w Zamościu, budowy Parku Avia w Świdniku i budowy hali sportowej w Puławach). W szczególności trzy odebrane dokumentacje, dotyczące budowy szkoły przy ul. Berylowej w Lublinie, rozbudowy ZDK i przebudowy Domu Dziecka w Zamościu były niezgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – poinformowała NIK.

Urzędy uzyskały wymagane przepisami pozwolenia na budowę. W przypadku dwóch zadań realizowanych, tj. przebudowy Domu Dziecka w Zamościu oraz rewitalizacji Parku Ludowego w Lublinie nie uzyskano jednak ich zmiany, pomimo zmiany sposobu zagospodarowania terenu oraz zakresu prac objętych pozwoleniem wodnoprawnym.

Rozliczeń inwestycji dokonano prawidłowo, uwzględniając faktycznie wykonane roboty.

W skontrolowanych urzędach miast inwestorzy publiczni prawidłowo korzystali z uprawnień wynikających z gwarancji należytej jakości. Jedynie w UM Zamość stwierdzono nierzetelny nadzór nad realizacją przez wykonawców obowiązków w zakresie przeprowadzania przeglądów technicznych, serwisów i konserwacji wind, co skutkowało niegospodarnym poniesieniem wydatków w kwocie 19,8 tys. zł. Kwota ta została zwrócona przez wykonawców robót po zakończeniu kontroli NIK.

43 wnioski pokontrolne i wniosek do Prezesa UZP

Wyniki kontroli przedstawiono w czterech wystąpieniach pokontrolnych, w których sformułowano ogółem 43 wnioski pokontrolne. Z informacji o sposobie wykonania wniosków pokontrolnych wynika, że zrealizowano 38 wniosków (88,3%), a pięć było w trakcie realizacji (11,6%).  Ponadto NIK skierowała wniosek do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o zainicjowanie czynności zmierzających do opracowania jednolitego wzoru umowy na dokumentację projektową, a do prezydentów/burmistrzów miast o wzmocnienie nadzoru nad przygotowaniem i realizacją inwestycji miejskich.

Finansowe lub sprawozdawcze skutki nieprawidłowości wyniosły 279,2 mln zł, z tego 205,7 mln zł wydatkowano z naruszeniem przepisów prawa.

NIK zawiadamia prokuraturę

NIK skierowała do prokuratury trzy zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa:

• po kontroli w UM Lublin dwa zawiadomienia, tj. zawiadomienie o czyny z art. 296 § 4 w zw. z art. 296 § 1 lub 3 Kodeksu karnego (w związku z zawarciem czterech aneksów do umów o roboty budowlane dla zadań dotyczących rewitalizacji Parku Ludowego oraz budowy szkoły przy ul. Berylowej i wyrządzenia szkody Miastu w łącznej kwocie 12,3 mln zł) oraz zawiadomienie o czyny z art. 231 § 1 Kodeksu karnego (dotyczące działania na szkodę Miasta Lublin przez rezygnację z dochodzenia kar umownych w łącznej kwocie 318 400 zł;
• po kontroli UM Puławy zawiadomienie o czyny z 296 § 1 Kodeksu karnego (w zakresie zawarcia dwóch aneksów do umowy o roboty budowlane na przebudowę Domu Chemika i wyrządzenia Miastu Puławy szkody w łącznej kwocie 486,6 tys. zł).

Ponadto NIK skierowała zawiadomienie do Rzecznika Dyscypliny Finansów Publicznych w sprawie niedochodzenia przez Prezydenta Miasta Lublin należności Miasta od wykonawców przebudowy Zespołu Szkół Ekonomicznych im. A. i J. Vetterów oraz budowy szkoły przy ul. Berylowej w Lublinie w łącznej kwocie 233,4 tys. zł.

źródło: NIK