Branża wod-kan boi się o pieniądze. Powodem wymogi nowej dyrektywy ściekowej

Branża wod-kan jest w zapaści, sytuacja finansowa polskich przedsiębiorstw wod-kan jest bardzo trudna. Utrudnienia i opóźnienia w zatwierdzaniu taryf przez regulatora oraz niewyobrażalnie rosnące koszty działalności spowodowały, że większość przedsiębiorstw poniosła w ubiegłym roku stratę z tytułu prowadzenia podstawowej działalności. Spółki zaciągają dodatkowe zobowiązania, zamrażają wynagrodzenia pracowników, a co gorsza wstrzymują inwestycje i ograniczają remonty. Kryzys finansowy i wciąż ogromne potrzeby to bardzo poważne zagrożenie przede wszystkim dla utrzymania jakości usług i ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstw. I to wszystko w branży, która przez ostatnie lata wykonała największy skok rozwojowy.

Apel IGWP

Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” wystosowała stanowisko – skierowane do Fundacji EcoDu oraz do europosła Marka Balta, zastępcy sprawozdawcy dyrektywy ściekowej w Parlamencie Europejskim. Dotyczy ono propozycji nowelizacji ściekowej. Izba pisze w nim, że ze względu na aktualne przepisy krajowe (stan na 2022 r.) przyjmujące nowe, szczegółowe rozumienie wymagań stawianych systemom zbierania, nadal potrzebne są ogromne inwestycje w rozbudowę sieci kanalizacyjnej, modernizacje oczyszczalni ścieków, kontrole systemów indywidualnych i dostosowanie systemów zarządzania i kontroli. Ponadto branża ma przed sobą kolejne bardzo ważne wyzwanie w postaci dostosowania się do wymogów nowej dyrektywy dotyczącej wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

Najważniejsze finansowanie

Żeby wprowadzić w życie wymogi, jakie nakłada dyrektywa ściekowa, kluczowe będzie finansowanie. W ocenie IGWP najbardziej kosztowne kwestie to nowe wymagania dotyczące oczyszczania i monitorowania, cele neutralności energetycznej, małe aglomeracje, przelewy burzowe oraz usuwanie mikrozanieczyszczeń w powiązaniu z rozszerzoną odpowiedzialnością producentów. Utrzymanie zapisów zawartych w projekcie dyrektywy pociągnie za sobą kolejne potrzeby inwestycyjne i wzrost kosztów, a to z pewnością przyczyni się do wyższych taryf i pogorszy dostępność cenową usług, przekraczając w większości przypadków 3 proc. dochodu rozporządzalnego, czyli kosztów wody i ścieków, zwłaszcza w przypadku mniejszych systemów.

Skanalizowanie wszystkich nieruchomości nierealne i nieuzasadnione

Według zapisów, jakie proponuje się w projekcie, nowa dyrektywa wprowadziłaby obowiązek podłączenia wszystkich źródeł ścieków bytowych do kanalizacji. Izba nie zgadza się z tym obowiązkiem argumentując, że doświadczenia z wymuszaniem przyłączania istniejących nieruchomości pokazały, że w wielu przypadkach problemy wynikają z własności, czy bardzo wysokich kosztów przyłącza.

– W dodatku w niektórych przypadkach przydomowe oczyszczalnie ścieków zostały wybudowane kilka lat temu i pozbywanie się ich nie będzie uzasadnione – czytamy w stanowisku IGWP.

Obowiązek podłączenia zdaniem IGWP powinien dotyczyć nowych nieruchomości, nowych systemów zbierania i przewidywać wyjątki.

Mikrozanieczyszczenia

IGWP zwraca również uwagę na brak sprawdzonych i niezawodnych, ale dostępnych cenowo technik usuwania mikrozanieczyszczeń. Wykorzystanie energii, węgla aktywnego, czy ozonu budzi zdaniem izby wątpliwości co do rzeczywistych korzyści środowiskowych i potencjalnego ryzyka. Z uwagi na duże wątpliwości stosowanie czwartego stopnia oczyszczania wskazane jest tylko w miejscach, gdzie przyniesie to realne korzyści potwierdzone oceną ryzyka, niezależnie od wielkości oczyszczalni. Zdaniem IGWP wskazane jest również ograniczenie ilości próbek kontrolnych w zakresie mikrozanieczyszczeń. Przedsiębiorstwa wod-kan zrzeszone w IGWP popierają wdrożenie zasady „zanieczyszczający płaci”, która powinna przybrać postać systemu rozszerzonej odpowiedzialności producentów. To rozwiązanie pozwoli ograniczyć obciążenie mieszkańców wzrostem taryf. Izba chce jednak opracowania szczegółowych wytycznych, dla uzyskania pewności, że finansowanie zostanie zapewnione w sposób optymalny. Samo finansowanie w ramach EPR nie ogranicza obowiązków związanych z budową i prawidłową eksploatacją systemów ciążących na operatorach oczyszczalni.

stanowisko-IGWP-w-zakresie-dyrektywy-sciekowej