Koniec naboru wniosków o dofinansowanie ITPO 30 kwietnia 2024

Polityka energetyczna i gospodarka odpadami stają się kluczowymi obszarami działalności w Polsce, kiedy kraj dąży do zrównoważonego rozwoju. W raporcie dotyczącym inwestycji w Instalacje Termicznego Przekształcania Odpadów (ITPO) obserwujemy duże zainteresowanie inwestorów tym sektorem. Zgodnie z danymi Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), dostępne środki na inwestycje w ITPO zostały rozbite przez ogromną liczbę wniosków, przekraczającą o trzykrotność alokowaną pulę finansową.

Inwestorzy rozbili bank! Ogromne zainteresowanie dofinansowaniem inwestycji z zakresu ITPO

Wyzwania i szanse dla polskiej gospodarki odpadami

Dotychczasowa liczba instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Polsce wynosiła dziewięć, ale planowano czterokrotny wzrost tej liczby w najbliższych latach. Według ekspertów rozwój sektora ITPO ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów związanych z redukcją emisji i ograniczeniem składowania odpadów.

Analiza regionalna wykazała aktywność inwestycyjną w różnych częściach kraju. Najwięcej wniosków o dofinansowanie inwestycji związanych z ITPO wpłynęło z województwa śląskiego, jednak także inne regiony kraju aktywnie uczestniczą w procesie inwestycyjnym, co świadczy o szerokim zasięgu rewolucji energetycznej.

Perspektywy rozwoju sektora ITPO są obiecujące. Nowoczesne instalacje ITPO mogą przyczynić się do zmniejszenia ilości składowanych odpadów oraz ograniczenia emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Produkcja energii z odpadów może również przyczynić się do zwiększenia niezależności energetycznej kraju.

Inwestycje w ITPO są kluczowym elementem transformacji. To nie tylko krok w stronę zrównoważonego rozwoju, ale także szansa na stworzenie nowych miejsc pracy i rozwój sektora energetycznego. Rewolucja w gospodarce odpadami już się rozpoczęła, a inwestorzy gotowi są wykorzystać jej potencjał.

Instalacje Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych w Polsce – stan na luty 2024

Działające:

1. Białystok: Spalarnia odpadów w Białymstoku działa od 2016 roku i przetwarza rocznie do 120 tysięcy ton odpadów.
2. Bydgoszcz: Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych w Bydgoszczy utylizuje zmieszane odpady komunalne i palne odpady wielkogabarytowe.
3. Konin: Spalarnia odpadów w Koninie działa od 2015 roku, przetwarzając rocznie około 94 tysięcy ton odpadów.
4. Kraków: Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów w Krakowie ma możliwość przetworzenia 220 tysięcy ton odpadów rocznie.
5. Poznań: Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych przystosowana jest do przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych, o wydajności 210 tysięcy ton rocznie.
6. Rzeszów: Spalarnia odpadów w Rzeszowie działa od 2018 roku, przetwarzając około 100 tysięcy ton odpadów rocznie.
7. Szczecin: Spalarnia odpadów w Szczecinie otwarta została w grudniu 2017 roku, o wydajności około 150 tysięcy ton rocznie.
8. Warszawa: Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych (ZUSOK) znajduje się w dzielnicy Targówek w Warszawie i działa od 2000 roku.
9. Fortum Zabrze: Elektrociepłownia w Zabrzu wykorzystuje paliwo RDF i ma łączną moc instalacji wynoszącą 225 megawatów.

Na finiszu:

1. Port Czystej Energii w Gdańsku: Nowoczesna elektrociepłownia, która będzie przekształcać odpady komunalne w energię elektryczną i ciepło. Planowane uruchomienie pod koniec marca 2024 roku.
2. Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych w Warszawie: Obecnie rozbudowywana. Po modernizacji ma produkować energię elektryczną i ciepło.
3. Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów w Olsztynie: Elektrociepłownia o najwyższych standardach środowiskowych, która pozwoli na znaczne ograniczenie zanieczyszczeń emitowanych do powietrza przez dotychczasowe ciepłownie.

Te trzy spalarnie stanowią ważny krok w kierunku poprawy gospodarki odpadami i zrównoważonego rozwoju energetycznego w Polsce.

Na starcie:

Według analizy przeprowadzonej na dostarczonych danych wynika, że spośród łącznej liczby 39 wnioskodawców, aż 17 zawarło już umowy – są to:

1. Synthos Dwory 7 Sp. z o.o.: Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów umożliwiającego uzyskanie zielonej energii wytwarzanej w procesie kogeneracji ze spalania odpadów komunalnych.
2. Radomskie Przedsiębiorstwo energetyki cieplnej “RADPEC” S.A.: Budowa Bloku Kogeneracyjnego przy ul. Żelaznej 7 w Radomiu.
3. EKO ENERGIA KRAŚNIK Sp. z o.o.: Zakład Odzysku Energii z procesu termicznego przekształcania frakcji energetycznych odpadów komunalnych w Kraśniku.
4. “Przedsiębiorstwo Energetyczne w Siedlcach Sp. z o.o.”: Budowa Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych z Odzyskiem Energii w Siedlcach.
5. Veolia Wschód Sp. z o.o.: Budowa instalacji termicznego przekształcania odpadów w Zamościu.
6. Krakowski Holding Komunalny Spółka Akcyjna w Krakowie: Budowa Zakładu Odzysku Energii w Krakowie. 
7. PGO w Suwałkach Sp. z o.o.: Budowa Instalacji Termicznego Przekształcania Wstępnie Przetworzonych Odpadów Komunalnych (preRDF/RDF) w Suwalkach.
8. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Koszalinie: Budowa instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych w Koszalinie.
9. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A. w Tarnowie: Budowa instalacji kogeneracji do produkcji energii z przetworzonych odpadów komunalnych z wykorzystaniem ciepła do miejskiej sieci ciepłowniczej w Tarnowie.
10. PRZEDSIĘBIORSTWO USŁUG KOMUNALNYCH „EMPOL” Sp. Z o.o.: Budowa instalacji energetycznego wykorzystania frakcji palnych uzyskiwanych z przetwarzania odpadów w Gorlicach.
11. Miejski Zakład Komunalny Stalowa Wola: Budowa Instalacji Odzysku Energii z Frakcji Energetycznej Odpadów Komunalnych w Stalowej Woli.
12. Zakład Komunalny Sp. z o.o w Opolu: Budowa instalacji termicznego przekształcania odpadów wraz z odzyskiem energii jako elementu Centrum Zielonej Transformacji w Opolu.
13. Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Sp. Z o.o. w Dębicy: Instalacja wysokosprawnej kogeneracji na paliwo alternatywne.
14. EKO ENERGIA LUBLIN Sp. z o.o.: Instalacja Termicznego Przekształcania Frakcji Kalorycznej z Odpadów Komunalnych w Lublinie.
15. EASTSIDE-BIS Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością: Budowa Instalacji Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych z Odzyskiem Energii w Toruniu.
16. Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o. o. w Radomsku: Budowa Instalacji Termicznego Przekształcania pre RDF i RDF z odpadów komunalnych ze skojarzoną produkcją energii elektrycznej i ciepła w Radomsku.
17. Zakład Wodociągów, Kanalizacji i Energetyki Cieplnej Sp. Z o.o. w Wysokiem Mazowieckiem: Budowa Instalacji Mineralizacji Odpadów Komunalnych z wysokosprawnym odzyskiem energii w Wysokiem Mazowieckiem.

Warto zauważyć, że umowy te mogą przyczynić się do zmniejszenia obciążenia środowiska naturalnego poprzez skuteczne unieszkodliwianie odpadów.

Wyboista droga do celu

Dla niektórych instytucji droga do realizacji projektów z zakresu termicznego przekształcania okazała się bardziej wyboista. Ich wnioski zostały odrzucone, a trzech wnioskodawców zrezygnowało z dalszych działań. To stanowi poważne wyzwanie dla sektora, szczególnie biorąc pod uwagę rosnące zapotrzebowanie na nowoczesne sposoby zarządzania odpadami. Odrzucenie wniosków może być wynikiem różnych czynników, w tym braku środków finansowych, problemów technicznych lub niespełnienia wymogów formalnych.

Oczywiście, proces budowy spalarni odpadów komunalnych nie jest łatwy i wymaga współpracy wielu interesariuszy, w tym instytucji rządowych, lokalnych samorządów, firm budowlanych i społeczności lokalnej. Ważne jest, aby podejmowane działania były starannie planowane i uwzględniały najnowsze standardy ochrony środowiska.

Ostatnia szansa – koniec naboru 30 kwietnia 2024

W ubiegłym roku NFOŚiGW ogłosił, że przedłuża nabór w programie, a wnioski w ramach uzupełniającego naboru można składać do 30 kwietnia 2024 r. Budżet na realizację celu programu w ramach Funduszu Modernizacyjnego wynosi  6 mld zł, w tym dla bezzwrotnych form dofinansowania 2 mld i dla zwrotnych form dofinansowania 4 mld.

W obliczu rosnącej liczby odpadów generowanych rocznie w Polsce oraz wymogów unijnych dotyczących ograniczenia składowania rozwój sektora ITPO staje się priorytetem. Działania podejmowane w kierunku budowy nowych instalacji termicznego przekształcania odpadów mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów z zakresu gospodarki odpadami oraz transformacji energetycznej. Od maja nie będzie już dotacji do budowy spalarni. I na razie brak planów zmiany tego stanu rzeczy. Jak słyszymy w ministerstwie, resort ma inne priorytety, a fundusze są potrzebne na inne cele.

Źródła

1. https://portalkomunalny.pl/spalarnie-odpadow-komunalnych-w-polsce-fakty-i-mity-432713
2. https://portalkomunalny.pl/zainteresowanie-dofinansowaniem-inwestycji-itpo-dofinansowanie-nfosigw-532494 
3. https://portalkomunalny.pl/plus/artykul/nowe-itpok-i-na-finiszu/ 
4. https://abrys.pl/wp-content/uploads/2023/06/Grzegorz_Wielgosin%CC%81ski.pdf 
5. https://portalkomunalny.pl/zainteresowanie-dofinansowaniem-inwestycji-itpo-dofinansowanie-nfosigw-532494/