Pieniądze unijne. Potrzeba pilnej debaty o programach regionalnych

„Ewentualne zmniejszenie alokacji na programy regionalne będzie miało negatywne konsekwencje dla rozwoju miejskich obszarów funkcjonalnych, co przełoży się na pogorszenie rozwoju całego kraju” – piszą w swoim stanowisku przedstawiciele Unii Metropolii Polskich.

Pod koniec lipca przedstawiciele UMP zaapelowali o jak najszybsze przekazanie założeń dotyczących alokacji środków finansowych dla programów regionalnych w perspektywie UE na lata 2021-2027.

Mniej pieniędzy z Unii dla samorządów

Środki na politykę spójności dla całej Unii Europejskiej mogą być mniejsze niż dotychczas. Niższa może być także pula środków przypadająca na poszczególne kraje członkowskie. Tymczasem miasta wojewódzkie, jako stolice regionów, korzystają w dużej mierze ze środków regionalnych programów operacyjnych. Jak piszą przedstawiciele UMP, „(…) niepokojące jest ryzyko, że środki dla ww. programów mogą zostać uszczuplone nie tylko w wyniku ograniczeń w budżecie środków polityki spójności”.

Jak przypominają przedstawiciele UMP, od roku 2004, wraz z pierwszymi środkami polityki spójności, rozwój samorządów, w tym miejskich obszarów funkcjonalnych, został sprzężony ze środkami unijnymi, a kolejne perspektywy finansowe pozwalają im jeszcze lepiej wykorzystywać środki funduszy UE do planowania i realizacji polityki rozwoju.

„Szczególnie obecny okres programowania, w którym miejskie obszary funkcjonalne wdrażają politykę spójności bezpośrednio jako Instytucje Pośredniczące dla Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych pokazał, jak ważną rolę miasta i regiony odgrywają w polityce zrównoważonego rozwoju” – czytamy w stanowisku.

Efektywną realizację strategii rozwoju dają właśnie Regionalne Programy Operacyjne.

U progu nowej perspektywy finansowej 2021-2027 samorządy muszą zaplanować swoje działania także biorąc pod uwagę RPO.

Miasta chcą jasnych warunków

Miasta „oczekują jasnej i przejrzystej metody podziału środków polityki spójności dla poszczególnych programów operacyjnych. Osiągnięcie celów polityki spójności, nakreślonych przez Komisję Europejską, wymaga odpowiedzialnego podejścia do podziału środków”.

Zdaniem UMP ewentualne zmniejszenie alokacji na programy regionalne będzie miało negatywne konsekwencje dla rozwoju miejskich obszarów funkcjonalnych, co przełoży się na pogorszenie rozwoju całego kraju. „Jest to szczególnie istotne w czasie, kiedy będziemy musieli się zmierzyć z konsekwencjami kryzysu wywołanego pandemią SARS CoV-2. Scenariusze uwzględniające ograniczanie środków zarządzanych przez regiony są faktycznym ograniczeniem rozwoju samorządów, w tym także możliwości rozwoju metropolitalnego” – piszą przedstawiciele metropolii.

I apelują o niezwłoczne rozpoczęcie z regionami dyskusji na temat podziału środków polityki spójności na lata 2021-2027 oraz o nadanie odpowiedniej rangi programom regionalnym, również w wymiarze finansowym. „Wiele Związków ZIT dokonało już ewaluacji realizowanych obecnie strategii oraz analizy problemów i potrzeb na przyszłą perspektywę finansową UE. Warto wykorzystać wiedzę i doświadczenie obszarów metropolitalnych w pracach nad poszczególnymi programami operacyjnymi, dlatego też wnosimy o włączenie przedstawicieli Związków ZIT w niniejsze prace” – zachęcają.