Programy rewitalizacji w Polsce

Po drugiej wojnie światowej metodyka działań w dawnej zabudowie miejskiej uległa pewnym przekształceniom czy lepiej – ewoluowała – w szczególności w starych dzielnicach historycznych. Ewolucja ta przebiegała poprzez rozszerzanie się zakresu rzeczowego z jednej strony i zakresu celów i środków z drugiej strony.

Geneza programów rewitalizacji w Polsce

Zakres rzeczowy był sukcesywnie poszerzany: wychodząc od pojedynczego zabytku w kierunku zespołów zabytkowych aż do obszarów zabytkowych objętych ochroną i rewaloryzacją z przesłanek konserwatorskich. W latach 70., włączone zostały w ten zakres również zabytki przemysłowe.
Równocześnie to państwo, poprzez fundusze publiczne, było prawie wyłącznym zleceniodawcą i inwestorem w tej materii.
W połowie lat 70. w Europie Zachodniej obszary chronione zaczęły być postrzegane również w kategoriach społecznych i ekonomicznych, dołączając do kryteriów kulturowych i estetycznych. W Polsce nastąpiło to pod koniec XX w.
Dopiero jednak tekst Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR), opublikowany w 2004 r. upowszechnił, choć z pewnymi oporami, ten sposób postrzegania i analizy. Wybór obszarów dawnej zabudowy, kwalifikujących się do działań interwencyjnych i przekształceń, zaczęto opierać na kryteriach określanych jako „wskaźniki kryzysu” na tych obszarach. Obejmuje to kryteria dotyczące wykluczenia społec...