Personalia
Premier Marek Belka 15 stycznia br. odwołał ze stanowiska sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska Krzysztofa Szamałka, następnego dnia ze stanowiska podsekretarza stanu w tymże ministerstwie odwołał Tomasza Podgajniaka i 17 stycznia powołał go na stanowisko sekretarza stanu. Krzysztof Szamałek objął stanowisko wiceprezesa Fundacji EkoFundusz.

Oczyszczalnia otwarta
W Radwanicach (woj. dolnośląskie) 14 stycznia br. otwarto oczyszczalnię ścieków o wydajności 340 m³ na dobę. Wartość inwestycji wyniosła ponad 1,8 mln zł, z czego 667 tys. zł udało się gminie pozyskać z SAPARD-u, 900 tys. zł z WFOŚiGW we Wrocławiu i 140 tys. z funduszu powiatowego. Oczyszczalnia stanowi pierwszy etap koncepcji uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej w gminie.

Nowy prezes
Nowym prezesem Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi został Jarosław Berger. Zastąpił na tym stanowisku odwołanego wcześniej Andrzeja Berezowca. Berger pracował wcześniej jako rzecznik łódzkiej policji. Jako prezes WFOŚiGW zapowiedział przejrzystość urzędu, nie wykluczył także zmian organizacyjnych.

Modernizują toalety
Otwarcia czterech zmodernizowanych toalet publicznych w centrum Krakowa dokonał 17 stycznia br. zastępca prezydenta miasta Tadeusz Trzmiel. Są to już kolejne toalety modernizowane w ramach programu „Toalety publiczne dla Krakowa”, realizowanego w oparciu o pomoc sponsorów, którzy zobowiązali się m.in. do nieodpłatnego projektu modernizacji, dostarczenia armatury i ceramiki łazienkowej oraz objęcia toalet opieką serwisową.

Wykorzystają biogaz
Instalację służącą do wykorzystania biogazu uruchomiono 14 stycznia br. w Regionalnym Zakładzie Utylizacji Odpadów Komunalnych w Machnaczu k. Włocławka. Instalacja pozwoli na przetwarzanie biogazu w energię cieplną (150 kW) i elektryczną (100 kW), która wykorzystana zostanie na potrzeby własne zakładu. RZUOK w Machnaczu eksploatuje biogaz z kwatery, na której odpady składowane są od 1985 r.

Rozszerzają selektywną zbiórkę
Koszalińskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej rozszerza program selektywnej zbiórki śmieci. Na ulicach miasta pojawiły się pojemniki na zużyte baterie. Cały ubiegły rok PGK prowadziło akcję informacyjną i zbiórkę zużytych baterii w szkołach. Do tej pory na ulicach postawiono 14 pojemników, jednak do końca roku powinny one stanąć na wszystkich największych osiedlach.

Składowisko rozbudowane
Gmina Kraków zakończyła trzeci etap rozbudowy składowiska odpadów komunalnych Barycz. W efekcie zrealizowania tego zadania w Krakowie powstało zgodne z dyrektywami UE składowisko o powierzchni ok. 11 ha i pojemności 2 mln m3. W bezpośrednim sąsiedztwie składowiska jeszcze w tym roku powstanie zakład segregacji odpadów oraz kontenerowa kompostownia odpadów zielonych.

Sam ustal regulamin
Na stronach internetowych Płocka miejscy urzędnicy umieścili projekt „Regulaminu utrzymania czystości i porządku w mieście”, zachęcając mieszkańców miasta do przeczytania go oraz przesyłania uwag. O sprawie informowały również lokalne media. W ten sposób płocczanie mogli wziąć czynny udział w przygotowaniu ostatecznej wersji regulaminu.

Polepszyć jakość wody
Działające pod auspicjami UNESCO Międzynarodowe Centrum Ekohydrologii, które zajmuje się badaniami nad poprawą jakości wody, uruchomiono uroczyście 20 stycznia br. w Łodzi. Placówka w Łodzi, stworzona przez Polską Akademię Nauk i Uniwersytet Łódzki, jest jedyną tego typu instytucją w Europie.

Więcej obligacji komunalnych
Jak poinformowała firma ratingowa Fitch w rocznym raporcie „Polski rynek pozaskarbowych papierów dłużnych”, wartość obligacji komunalnych w 2004 r. wzrosła o 12% i osiągnęła wartość 2,95 mld zł. Ich udział w całym rynku pozaskarbowych papierów dłużnych na koniec grudnia 2004 r. wyniósł 12,72%.

Ścieki zatrzymane
Zbiornik retencyjny na ścieki o pojemności 4800 m³ oddano do użytku 19 stycznia br. w Opolu. Jego budowa trwała cztery lata. Do tej pory Opole miało kłopoty, ponieważ w centrum miasta działa kanalizacja ogólnospławna, a nadmiar ścieków trafiał do kanału Młynówka i Odry nawet przy niewielkim deszczu. Dzięki zbiornikowi nieoczyszczone ścieki nie będą dostawały się do wód powierzchniowych i gruntowych.

Kontrakt podpisany
Ponad sześcioletni okres starań Związku Komunalnego Gmin „Czyste Miasto, Czysta Gmina” z Kalisza o pozyskanie środków na budowę Zakładu Utylizacji i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w miejscowości Prażuchy zakończył się 20 stycznia br. uroczystym podpisaniem kontraktu z konsorcjum firm wykonawczych. Prace budowlane rozpoczną się w lutym i potrwają 18 miesięcy. W tym czasie ma powstać zakład mogący przetwarzać docelowo 100 tys. Mg odpadów komunalnych rocznie. Technologia zakładu będzie obejmowała m.in. sortowanie odpadów komunalnych, demontaż odpadów wielkogabarytowych, kompostowanie odpadów organicznych zebranych selektywnie i zmieszanych a także tymczasowe magazynowanie odpadów niebezpiecznych typu komunalnego i kierowanie unieszkodliwionych odpadów na składowisko. Łączna wartość inwestycji wyniesie prawie 21 mln euro, z czego ponad 9,2 mln euro pochodzi z funduszu ISPA. Reszta to dotacje i pożyczki z NFOŚiGW i WFOŚiGW oraz środki własne w wysokości ponad 5,5 mln euro.
Zakłada się, że dzięki zakładowi z całej ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie działania Związku na składowisko trafiać będzie w sumie ok. 50% odpadów mniej.

Woda z Nidy uzdatniana
Związek Międzygminny NIDA 2000 21 stycznia br. świętował ważne wydarzenie. W 1999 r. ze środków funduszu PHARE – INRED, dotacji wojewody świętokrzyskiego i składek gmin – członków Związku wybudowane zostało ujęcie brzegowe na Nidzie w miejscowości Stary Korczyn, o wydajności 21,5 tys. m³ wody na dobę. Wspomnianego 21 stycznia ukończona została zasadnicza inwestycja – stacja uzdatniania wody oraz 25-kilometrowy odcinek kolektora przesyłowego kończącego się w gminie Koszyce. Koszt inwestycji wyniósł ok. 28 mln zł, z czego 87,5% pochodziło z funduszu PHARE 2001 Spójność Społeczno-Gospodarcza. Na razie woda z nowej stacji uzdatniania dostarczana jest do wodociągów gminy Nowy Korczyn. W najbliższym jednak czasie gminy Koszyce i Kazimierza Wielka zamierzają realizować rozbudowę rurociągu tranzytowego i podłączenie wodociągów lokalnych do magistrali.
Związek, w skład którego wchodzą gminy Solec Zdrój, Nowy Korczyn, Opatowiec, Bejsce, Kazimierza Wielka, Pacanów oraz Koszyce, powstał w 1993 r., a jego głównym celem było zaopatrzenie gmin – członków Związku w wodę z zamiarem pozyskania jej z ujęcia powierzchniowego na Nidzie.

Zmiany w ofercie EkoFunduszu
Rada EkoFunduszu, chcąc zachęcić potencjalnych wnioskodawców do podejmowania przedsięwzięć proekologicznych, podjęła w styczniu decyzję o wprowadzeniu zmian w ofercie finansowej Fundacji. Zgodnie z nowymi zasadami, dotacja dla projektów realizowanych przez dużych przedsiębiorców może teraz wynieść do 30% kosztów projektu, a dla małych i średnich przedsiębiorstw nawet do 45%. Samorządy mają natomiast szansę na otrzymanie bezzwrotnej dotacji, stanowiącej większy niż dotychczas udział w kosztach całkowitych planowanego projektu (30 – 60% kosztów, w zależności od zamożności gminy). Dotacja dla projektu realizowanego przez jednostkę samorządu terytorialnego oraz komunalne przedsiębiorstwa publiczne, których właścicielami w 100% są jednostki samorządu terytorialnego, jest uzależniona od wysokości dochodów ogółem, przypadających na jednego mieszkańca. W przypadku zarówno przedsiębiorstw, jak i samorządów, poziom dotacji dla projektów innowacyjnych może zostać podwyższony o dalsze 10%. Podobnie jak w minionych latach, tak też w 2005 r. EkoFundusz będzie wspierał przedsięwzięcia w ramach pięciu sektorów priorytetowych (ochrona powietrza, Bałtyku, klimatu i przyrody oraz gospodarka odpadami).

Zakupy w MPO
Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w Warszawie zakupiło w styczniu 29 samochodów. Wartość pojazdów przekroczyła kwotę 8 mln zł i jest to największy zakup dokonany przez MPO od 10 lat. Większość nowo zakupionego sprzętu (20 jednostek) stanowią specjalistyczne samochody ciężarowe, przystosowane do gospodarki odpadami. Dziewięć z zakupionych ciężarówek będzie pracować jako tzw. hakowce służące do obsługi kontenerów KP-7. Kolejne osiem pojazdów to samochody bezpylne, wśród których jest sześć większych samochodów oraz dwa mniejsze – bardziej zwrotne i mobilne pojazdy, które obsłużą osiedla o bardzo gęstej zabudowie i wąskich ulicach. Ciężarowy tabor samochodowy powiększył się także o dwa samochody asenizacyjne, które będą wywozić nieczystości płynne z jeszcze nieskanalizowanych obszarów miasta. MPO wzbogaciło się także o dziewięć samochodów dostawczych. Będą one służyły m.in. do obsługi ekip pracujących przy ręcznym oczyszczaniu miasta. Ostatni z zakupionych pojazdów to wywrotka, która będzie wykorzystywana do prac związanych z oczyszczaniem ulic.
W segmencie samochodów ciężarowych MPO postawiło na Renault. Podwozia tej marki będą miały wszystkie śmieciarki, a także większość tzw. hakowców. Jedynie wozy asenizacyjne i duża, trzyosiowa ciężarówka do przewozu kontenerów są dziełem Mercedesa. Wszystkie samochody dostawcze, kupione przez spółkę, to Ople.

Pozytywna ocena
Najwyższa Izba Kontroli opublikowała wyniki kontroli dotyczącej stanowienia aktów prawa miejscowego przez gminy i powiaty. Badaniami przeprowadzonymi w ośmiu powiatach i 24 gminach objęto lata 2002 – 2003. Mimo stwierdzonych nieprawidłowości i uchybień NIK pozytywnie ocenił wyniki kontroli.
Do najpoważniejszych nieprawidłowości zaliczono nieprzekazywanie aktów prawa miejscowego do publikacji, ich uchwalanie bez zachowania przewidzianej w prawie procedury, niedopełnienie obowiązku wydania regulacji w ustawowo określonych przypadkach oraz nieprzekazywanie aktów wojewodzie i regionalnej izbie obrachunkowej do kontroli.
Z ustaleń kontroli wynika, że problemy stwarzała odpowiednia kwalifikacja danego aktu, co skutkowało uznaniem, że nie jest to akt prawa miejscowego i jego wejście w życie nie wymaga ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym. NIK podkreślił, że duże znaczenie ma tutaj istniejący stan prawny, w którym przepisy dotyczące stanowienia aktów prawa miejscowego zawarte są w różnych ustawach. Kłopoty z prawidłową klasyfikacją uchwał pogłębiały, wg Izby, rozbieżne interpretacje prawne administracji samorządowej i rządowej oraz orzecznictwo NSA.
Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, w tej sytuacji premier powinien podjąć działania nadzorcze w stosunku do wojewodów, które miałyby na celu ujednolicenie kwalifikowania aktów prawnych stanowionych przez organy jednostek samorządu terytorialnego jako aktów prawa miejscowego. Akty te powinny być publikowane w wojewódzkich dziennikach urzędowych.
Mimo ogólnej pozytywnej oceny wyników kontroli, NIK stwierdził, że część nieprawidłowości spowodowana byłą złą organizacją pracy w urzędach i niedostatecznym nadzorem nad pracą pracowników.
Kontrolerzy Izby ocenili wykształcenie i przygotowanie zawodowe pracowników odpowiedzialnych za merytoryczne opracowanie przepisów jako odpowiednie. Także jako wystarczające oceniono wyposażenie służb prawnych w kontrolowanych jednostkach w zestawy komputerowe z dostępem do Internetu i komputerowe zbiory przepisów prawnych. Kontrolerzy podkreślili też, że służby prawne dysponowały dostępem do literatury i prasy fachowej.
(ps)

Podsumowany rok
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu dokonał wstępnego podsumowania działalności w 2004 r. W ub.r. Fundusz zrealizował pomoc finansową (łącznie dotacje, pożyczki i umorzenia pożyczek oraz dopłaty do odsetek od preferencyjnych pożyczek) w wysokości 141,552 mln zł (w 2003 r. kwota tej pomocy wyniosła 147,196 mln zł).
Kwota udzielonych pożyczek wyniosła ok. 90 mln zł (najwięcej w dziedzinie ochrony wód i gospodarki wodnej – 75,2 mln zł), natomiast w ramach dotacji wypłacono 28,4 mln zł (najwięcej w zakresie ochrony powietrza – 9 i gospodarki wodnej – 6,1 mln zł).
Istotnym zadaniem realizowanym w 2004 r. była współpraca z NFOŚiGW w zakresie przygotowania przedsięwzięć planowanych do dofinansowania z Funduszu Spójności. Spośród 18 wniosków zgłoszonych w Wielkopolsce trzy zostały przedłożone Komisji Europejskiej.
Otwarcie pod koniec ub.r. nowej siedziby Funduszu pozwoliło na zmianę struktury organizacyjnej, która polegała m.in. na likwidacji czterech oddziałów zamiejscowych. Ma to poprawić obsługę klientów Funduszu oraz pozwolić na wdrożenie systemu informatycznego i tym samym wzrost wydajności i jakości pracy.
(ps)

Informator przygotował
Bartosz Paprzycki