W poprzednim wydaniu „Zieleni Miejskiej”, w pierwszej części artykułu, zostały omówione początki prawnej ochrony przyrody na ziemiach polskich. Określono również rodzaje, typy i podtypy rezerwatów. Tym razem uwaga zostanie skierowana na charakterystykę rezerwatów znajdujących się na obszarach polskich miast.

Rezerwaty przyrody znajdują się nie tylko na terenach niezurbanizowanych (leśnych i łąkowych, w dolinach rzek, w górach, przy i na jeziorach, torfowiskach i mokradłach), ale także w granicach miast. Spowodowane to jest m.in. rozlewaniem się miast (urban sprawl) i zajmowaniem cennych przyrodniczo terenów podmiejskich. Na niektórych z nich już wcześniej utworzone były rezerwaty.

W Łodzi, Katowicach i Otwocku

Pierwszym rezerwatem w Polsce powstałym w granicach administracyjnych dużego miasta jest „Polesie Konstantynowskie”, rezerwat utworzony w 1930 r. w Łodzi z inicjatywy Towarzystwa Przyrodniczego im. Stanisława Staszica. Powstał w okresie, kiedy łódzki miejski las przekształcano w park wypoczynkowo-rozrywkowy. Mowa o obecnym parku im. Józefa Piłsudskiego, zwyczajowo nazywanym „Parkiem na Zdrowiu”, zabytkowym i największym parku w Łodzi. Chciano w ten sposób ocalić pozostałości da...