Pod pojęciem systemu kanalizacyjnego rozumie się zespół obiektów do odprowadzania ścieków z miejsca ich powstawania do odbiornika wraz z urządzeniami do ich oczyszczania. Odprowadzanie ścieków do oczyszczalni może odbywać się układem kanałów grawitacyjnych, ciśnieniowych, podciśnieniowych lub z użyciem samochodów asenizacyjnych. Większość układów kanalizacyjnych to układy mieszane, zbudowane z liniowo połączonych odcinków kanałów grawitacyjnych, ciśnieniowych lub podciśnieniowych. Kanalizacje z ciśnieniowym lub podciśnieniowym transportem ścieków często nazywa się kanalizacjami niekonwencjonalnymi.

System kanalizacji dualnej, z wywozem fekalii lub ich zakopywaniem (rolniczym wykorzystaniem) oraz odprowadzeniem pozostałych ścieków do gruntu lub wód powierzchniowych, stosowany był w starożytności. Ten sposób utylizacji nieczystości jest nadal rozpowszechniony na świecie. W Polsce, ustępy suche ciągle są elementem wiejskiego krajobrazu, choć praktycznie zniknęły z małych miast i miasteczek.
O wyborze systemu kanalizacji powinny decydować względy ekonomiczne. Na obszarach o rozproszonej zabudowie ekonomiczne wskaźniki efektywności inwestycji przemawiają na korzyść lokalnych systemów kanalizacji, w których ścieki oczyszcza się w miejscu ich powstawania. We Francji przyjmuje się, że budowa kanalizacji zbiorczej jest ekonomicznie uzasadniona, jeśli długość sieci kanalizacyjnej, przypadającej na jedno gospodarstwo domowe, jest mniejsza niż 15 m. W krajach sk...