Szanse, możliwości i bariery dla wykorzystania bioodpadów

Bioodpady stanowią ilościowo najważniejszy składnik odpadów komunalnych ? jak wynika z Krajowego Planu Gospodarki, łącznie jest to około 4,5 mln ton w skali roku. Krajowy Plan wyznaczył rok 2021 jako ostateczny termin wdrożenia we wszystkich gminach w kraju systemów selektywnego odbierania odpadów zielonych i innych bioodpadów u źródła. Tymczasem część obowiązujących przepisów pozostaje nieprecyzyjna.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z 29 grudnia 2016 r. w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów (DzU z 2017 r. poz. 19) nakłada na gminy obowiązek selektywnego zbierania bioodpadów jako jednej z czterech frakcji zbieranych selektywnie w pojemnikach o określonej kolorystyce. Dotąd selektywnie zbierane były w większości odpady zielone, obecnie wymagane jest wdrożenie selektywnego zbierania całego strumienia bioodpadów, czyli również bioodpadów kuchennych. Gminy stopniowo wdrażają ten obowiązek, co oznacza, że nagle, w krótkim czasie, w całej Polsce pojawi się nowy strumień odpadów do biologicznego przetwarzania.

Bioodpady selektywnie zbierane wymagają zagospodarowania w procesie recyklingu organicznego (czyli przede wszystkim kompostowania i/lub fermentacji), a ich przetwarzanie powinno prowadzić do powstania produktu. Przetwarzanie bioodpadów odbywa się w specjalistycznych instalacjach lub wydzielonych częściach kompleksowych regionalnych instalacji przetwarzania odpadów komunalnych. W przyszłości, gdy strumień odpadów zmieszanych będzie się zmniejszał ? do przetwarzania bioodpadów powinny być wykorzystywane biologiczne części instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania (MBP).

Nieprecyzyjne przepisy dla frakcji bio

Selektywne zbieranie bioodpadów kuchennych wiąże się z uciążliwością wynikającą z charakteru bioodpadów (skłonność do zagniwania, uciążliwość odorowa, obecność insektów, zabrudzenia pojemników), która przejawia się i na etapie zbierania, i przy zagospodarowywaniu. Zarówno zbieranie, jak i ich przetwarzanie generuje koszty (wynikające z wymaganej dużej częstotliwości odbierania) przy stosunkowo niewielkim strumieniu objętościowym oraz utrzymania pojemników i pojazdów w czystości.

Dla gmin, które poszukują docelowych rozwiązań w tym zakresie, problem stanowią niedoprecyzowane uwarunkowania prawne odnoszące się zwłaszcza do zagospodarowania tej frakcji oraz możliwości wykorzystania końcowych produktów przetwarzania (kompostów, fermentatów). Ponadto, nawet jeśli uda się wdrożyć system, kolejną barierą jest często brak zapotrzebowania na wytworzony produkt, czyli na kompost niespełniający wymagań, klasyfikowany pod kodem ex 19 05 03 na certyfikowany środek wspomagający uprawę roślin lub nawet kompost. Także procedura uzyskania decyzji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi trwa do dwóch lat i jest kosztowna.  Powyższe fakty stanowią niezaprzeczalne bariery we wdrożeniu i upowszechnieniu selektywnego zbierania bioodpadów kuchennych. Problemy wynikające z niejasno sformułowanych przepisów powinny zostać doprecyzowane na szczeblu krajowym, aby umożliwić i przyspieszyć rozwój tego sektora, a przez to zapewnić spełnienie obowiązujących i przyszłych celów gospodarki odpadami komunalnymi.

Zbierać razem czy osobno?

Gminy są zobowiązane ?uwzględnić zbieranie odpadów kuchennych i zielonych?1, a zgodnie z wytycznymi, do pojemnika bio powinny trafiać: ?odpadki warzywne i owocowe (w tym obierki itp.), gałęzie drzew i krzewów, skoszona trawa, liście, kwiaty, trociny i kora drzew oraz resztki jedzenia?. Przepisy wykonawcze nie narzucają gminom zasad selektywnego zbierania bioodpadów, to jest czy odpady kuchenne i zielone (ogrodowe) powinny być zbierane w jednym pojemniku, czy oddzielnie. W przypadku łącznego zbierania bioodpadów zielonych i kuchennych niejednoznaczną kwestią jest nadanie właściwego kodu powstałemu w ten sposób strumieniowi. Same odpady zielone zbierane pod kodem 20 02 01 (odpady ulegające biodegradacji, występujące w podgrupie 20 02 ? Odpady z ogrodów i parków (w tym z cmentarzy), zgodnie z art. 20 pkt 7 ustawy o odpadach, podlegają regionalizacji, która nie obowiązuje w przypadku zbierania samych odpadów kuchennych, mimo iż to właśnie odpady kuchenne powodują większą uciążliwość, m.in. na etapie zbierania. Zbieranie odpadów kuchennych w jednym pojemniku wraz z zielonymi obliguje do klasyfikacji zbieranych bioodpadów jako odpadu o kodzie 20 01 08 (odpady kuchenne ulegające biodegradacji). Niejednoznaczna w tym przypadku pozostaje kwestia obowiązku regionalizacji łączonego strumienia bioodpadów, zawierającego w sobie odpady zielone. Przy zbieraniu łącznym odpadów ogrodowych i odpadów kuchennych cały strumień kwalifikowany pod kodem 20 01 08 zasadniczo powinien być kierowany do instalacji spełniającej wymagania dla przetwarzania odpadów kuchennych. Może to stanowić duży problem, jeśli w rejonie nie ma instalacji, których technologia i posiadane decyzje administracyjne umożliwiają przetwarzanie tych odpadów. Docelowo łączne zbieranie i przetwarzanie całego strumienia bioodpadów wydaje się korzystniejszym rozwiązaniem ze względów ekonomicznych i praktycznych, ale jest to uzależnione od warunków lokalnych.

Co z odpadami żywnościowymi pochodzenia zwierzęcego?

Sposób zbierania bioodpadów kuchennych z gospodarstw domowych ma też wpływ na kwalifikację powstającego tu strumienia odpadów z punktu widzenia przepisów sanitarnych. Wynika to z faktu, że bioodpady selektywnie zbierane stanowiące odpady kuchenne z gospodarstw domowych lub mieszaninę odpadów kuchennych i odpadów zielonych stanowią produkt uboczny pochodzenia zwierzęcego (PUPZ). Taka klasyfikacja bioodpadów kuchennych wynika z zapisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1774/2002 (wcześniejsze rozporządzenie o produktach ubocznych pochodzenia zwierzęcego). Przepisy tego rozporządzenia mają zastosowanie również do odpadów gastronomicznych, o ile są one przeznaczone do przekształcenia w biogaz lub do kompostowania. Rozporządzenie 142/2011 z 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 definiuje odpady gastronomiczne jako ?wszystkie odpady żywnościowe, w tym zużyty olej kuchenny pochodzący z restauracji, obiektów gastronomicznych i kuchni, łącznie z kuchniami zbiorowymi i domowymi?. Powyższa definicja obejmuje więc również bioodpady z gospodarstw domowych zbierane selektywnie. Wspólnotowe przepisy sanitarne dotyczą gromadzenia, przewozu, manipulowania, obróbki, przekształcania, przetwarzania, składowania, wprowadzania do obrotu, rozprowadzania, stosowania lub usuwania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego. Oznacza to, że przeznaczone do biologicznego przetwarzania bioodpady stanowią zarówno jedną z kategorii PUPZ, jak i odpad w rozumieniu ustawy o odpadach.

Wymagania związane z postepowaniem z produktami ubocznymi pochodzenia zwierzęcego doprecyzowuje Ustawa z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (DzU z 2004 r. nr 69, poz. 625). Zgodnie z tym aktem prawnym, właściwym organem, nadzorującym postępowanie z PUPZ, jest powiatowy lekarz weterynarii.

Do obowiązku zatwierdzenia przez powiatowego lekarza weterynarii instalacji wytwarzającej produkty nawozowe z PUPZ odwołują się przepisy Ustawy z 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (DzU z 2007 r. nr 147, poz. 1033), która określa m.in. warunki i tryb wprowadzania do obrotu nawozów oraz środków wspomagających uprawę roślin. Zgodnie z art. 4.1, wytworzone nawozy oraz środki wspomagające uprawę roślin, inne niż nawozy naturalne oraz te, które zostały oznaczone znakiem Nawóz WE2, są wprowadzane do obrotu na podstawie uzyskanego pozwolenia. Do wniosku o wydanie pozwolenia dołącza się:

  • wyniki badań nawozu albo środka wspomagającego uprawę roślin,
  • opinie, o których mowa w ust. 6 art. 4 ust. 6 Ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu,
  • projekt instrukcji stosowania i przechowywania ? dla nawozu albo środka poprawiającego właściwości gleby lub stymulatora wzrostu,
  • zaświadczenie albo oświadczenie potwierdzające prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wprowadzania do obrotu nawozów albo środków wspomagających uprawę roślin, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej również kopię umowy tej spółki,
  • kopię decyzji powiatowego lekarza weterynarii o zatwierdzeniu zakładu przetwórczego produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i produktów pochodnych wytwarzającego nawozy lub środki wspomagające uprawę roślin oraz nadaniu weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego lub oświadczenie o jej uzyskaniu ? dla nawozów lub środków wspomagających uprawę roślin, które zostały wytworzone z produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego lub produktów pochodnych lub zawierają w swoim składzie produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego lub produkty pochodne.

Oznacza to, że zakład, który przetwarza odpady kuchenne z gospodarstw domowych na certyfikowany produkt, bezwarunkowo musi posiadać takową decyzję.

Obowiązkowe wyposażenie instalacji

Wymagania w zakresie przetwarzania odpadów kuchennych, zgodnie z rozporządzeniem 142/2011, zostały szczegółowo sprecyzowane zarówno dla fermentacji, jak i dla kompostowania.

Instalacja fermentacji musi być wyposażona w urządzenie do pasteryzacji, do którego należy skierować przyjmowane odpady zawierające PUPZ, które powinno być wyposażone w instalację do monitorowania temperatury, z możliwością ciągłej rejestracji wyników pomiarów, oraz system zapobiegający niewystarczającemu podgrzewaniu. Ponadto standardowe parametry przekształcania, jakie należy zapewnić w urządzeniu do pasteryzacji, są następujące:

  1. maksymalna wielkość cząstek przed wprowadzeniem ich do urządzenia: 12 mm,
  2. minimalna temperatura całego materiału w urządzeniu: 70°C,
  3. minimalny czas obróbki w urządzeniu bez przerw: 60 minut.

Urządzenie do pasteryzacji nie jest konieczne, o ile pozostałości fermentacyjne są kompostowane bądź też przetwarzane lub usuwane zgodnie z rozporządzeniem 1069/2009 (pod warunkiem wydania zgody przez właściwy organ). Natomiast kompostownia musi być wyposażona w zamknięty reaktor do kompostowania lub zamknięty obszar, do której należy skierować odpady zawierające PUPZ, wyposażone w instalację do monitorowania temperatury w czasie procesu i urządzenia do jej rejestracji oraz system zabezpieczający przed niedostatecznym ogrzewaniem. Ponadto podczas kompostowania obowiązują analogiczne jak wymienione powyżej standardowe warunki przekształcania.

W przypadku zarówno kompostowania, jak i fermentacji bioodpadów z gospodarstw domowych konieczność spełnienia tak rygorystycznych warunków przetwarzania (w szczególności konieczność rozdrobnienia odpadów do granulacji < 12 mm) jest nieadekwatna do zagrożenia, jakie występuje podczas ich przetwarzania.

Wprawdzie zgodnie z sekcją 2 załącznika V rozporządzenia 142/2011, właściwy organ może zezwolić na stosowanie alternatywnych parametrów przekształcania w instalacji fermentacji i kompostowni, ale pod warunkiem, że wnioskujący wykaże, iż gwarantują one uzyskanie równoważnego skutku dotyczącego zmniejszenia ilości czynników chorobotwórczych w oparciu o opisaną w rozporządzeniu procedurę walidacji. W tym przypadku decyzję o wydaniu zgody na stosowanie alternatywnych parametrów przetwarzania podejmuje każdorazowo powiatowy lekarz weterynarii. Wiąże się to jednak z dodatkowym ryzykiem po stronie inwestora i zarządzającego taką instalacją, ponieważ odstępstwo jest możliwe do uzyskania dopiero po jej wybudowaniu i w oparciu o wyniki dość rzadko dotąd stosowanej procedury walidacji oraz indywidualnej decyzji powiatowego lekarza weterynarii.

W zakresie przetwarzania bioodpadów kuchennych, stanowiących odpady gastronomiczne w rozumieniu unijnych przepisów weterynaryjnych, zasadne jest określenie na poziomie kraju dopuszczalnych parametrów przetwarzania (alternatywnych do standardowych metod przetwarzania wynikających z rozporządzenia 142/2011). Pozwalają na to przepisy unijne regulujące zasady przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, z uwzględnieniem środków adekwatnych do zagrożenia sanitarnego stwarzanego przez poszczególne materiały. W szczególności krajom członkowskim pozostawiono możliwość sformułowania własnych wymogów dotyczących przetwarzania odpadów gastronomicznych w kompostowni lub instalacji fermentacji (w tym pochodzących z gospodarstw domowych), jeśli stanowią one jedyny PUPZ przetwarzany w tych instalacjach.

Zachodnie doświadczenia

W innych krajach, takich jak Austria, Wielka Brytania, Francja czy Niemcy, określone zostały odrębne procedury dla przetwarzania odpadów kuchennych z gospodarstw domowych. Ciekawym przykładem jest Austria, gdzie takie przepisy zostały już dawno wdrożone. W kraju tym już od 1992 r. istnieje obowiązek selektywnego zbierania bioodpadów, przy czym wytwórca może je zagospodarować we własnym zakresie (indywidualne kompostowniki). Generalnie, obowiązkiem zbierania objęte są odpady pochodzenia roślinnego z ogrodów i kuchni, papier będący w kontakcie z żywnością itd. Natomiast inne odpady żywności podlegają obowiązkowi zbierania w zależności od dostępności w danym regionie instalacji kompostowania lub fermentacji, spełniającej określone warunki przetwarzania.

W Austrii rozróżnia się również bioodpady kuchenne pochodzące z gospodarstw domowych (charakteryzujące się m.in. niższą zawartością wilgoci) od odpadów gastronomicznych z innych źródeł. Jest o tym mowa w ustawie o przepisach sanitarnych dotyczących produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego i materiałów nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, zgodnie z którą odpady komunalne nie podlegają wymogowi przekazania do zakładów zatwierdzanych przez organy kontroli weterynaryjnej. Uznano, że w bioodpadach z prywatnych gospodarstw domowych (tzw. grupa A materiału kategorii 3) produkty pochodzenia zwierzęcego stanowią znikome ilości.

Rozporządzenie w sprawie kompostowania bardzo dokładnie określa, jakie odpady mogą być wykorzystywane do wytwarzania kompostów różnej klasy jakości, wymagania procesowe, zakres kontroli procesu oraz możliwości zastosowań tych kompostów. Zgodnie z wytycznymi, dopuszczalne jest przetwarzanie bioodpadów, w tym kuchennych, w otwartych pryzmach przy zachowaniu określonych procedur higienizacji. W 2015 r. w Austrii funkcjonowały 404 kompostownie bioodpadów zielonych i kuchennych oraz 153 instalacje fermentacji, w tym 42 przy oczyszczalniach ścieków, zapewniających kofermentację bioodpadów z osadami ściekowymi. W kompostowniach przetworzono łącznie 1,14 mln ton odpadów, a największy strumień stanowiły bioodpady z gospodarstw domowych. W 2015 r. w 153 instalacjach fermentacji przetworzono łącznie 580 tys. ton bioodpadów ? największy strumień stanowiły odpady gastronomiczne z kuchni zbiorowych, a na drugim miejscu były bioodpady z gospodarstw domowych.

Możliwości dla kompostu i fermentatów

Proces recyklingu organicznego, zgodnie z definicją, powinien prowadzić do wytworzenia produktu. W przypadku procesu kompostowania tym produktem jest kompost, w procesie fermentacji produktami procesu fermentacji metanowej są biogaz oraz fermentat, który, w zależności od zastosowanej technologii, ma charakter odpadu stałego (i kierowany jest najczęściej do stabilizacji tlenowej) lub płynnego.

Komposty i fermentaty (zarówno stałe, jak i płynne) mogą być wprowadzane do obrotu na zasadach certyfikowanego produktu (jako nawozy lub środki poprawiające właściwości gleby) lub mogą być wykorzystywane na zasadach określonych dla odpadów w celu nawożenia i w procesach rekultywacji. W tabeli zestawiono klasyfikację produktów przetwarzania bioodpadów (kompostów i fermentatów) zgodnie z rozporządzeniem w sprawie katalogu odpadów oraz dopuszczalne obecnie w Polsce sposoby wykorzystania produktów przetwarzania bioodpadów do celów nawozowych.

Odpady stałe po suchej lub mokrej fermentacji selektywnie zbieranych bioodpadów klasyfikowane są (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 20 stycznia 2015 r. w sprawie procesu odzysku R10 ? DzU z 2015 r. poz. 132) pod kodem ex 19 06 04. W rozporządzeniu w sprawie procesu R10 nie wymienia się analogicznego kodu i możliwości wykorzystania dla frakcji płynnej (cieczy) po suchej lub mokrej fermentacji, którym analogicznie powinien zostać nadany kod ex 19 06 03.

Stały fermentat po procesie tlenowej stabilizacji uzyskuje kod ex 19 05 03, czyli analogiczny jak kompost po procesie samej obróbki tlenowej selektywnie zbieranych bioodpadów. Natomiast kody 19 06 05 i 19 06 06 dotyczą ciekłych i stałych fermentatów po przetwarzaniu innych bioodpadów niż komunalne (np. z przemysłu spożywczego).

Wszystkie produkty przetwarzania bioodpadów mogą być wykorzystane do wytworzenia certyfikowanego produktu nawozowego, po spełnieniu określonych wymogów. Rozporządzenie w sprawie procesu odzysku R10 dopuszcza odzysk większości z wymienionych odpadów, poza płynnym fermentatem z przetwarzania (selektywnie zbieranych) bioodpadów pochodzenia komunalnego.

 

Dopuszczalne procesy odzysku pozostałości pofermentacyjnych z beztlenowego rozkładu odpadów

Kod odpadu

Rodzaj odpadu

Wytwarzanie produktów nawozowych[1]

Odzysk jako odpad w ramach procesu R10

Odwołanie do wymogów rozporządzenia 1069/2009

19 06 03

Ciecze z beztlenowego rozkładu odpadów komunalnych

+

(odpad nie został wymieniony)

(odpad nie został wymieniony)

ex 19 06 04

Przefermentowane odpady po mokrej fermentacji odpadów ulegających biodegradacji zbieranych selektywnie

+

+

(wymagania jak dla komunalnych osadów ściekowych)

ex 19 06 04

Przefermentowane odpady po suchej fermentacji odpadów ulegających biodegradacji zbieranych selektywnie

+

+

(tylko na terenach zdegradowanych, których przyszłe zagospodarowanie nie obejmuje rolniczego użytkowania, w pasach zieleni wzdłuż dróg, na terenach zdegradowanych przeznaczonych pod zalesianie)

+

19 06 05

Ciecze z beztlenowego rozkładu odpadów zwierzęcych i roślinnych

+

+

(są spełnione wymagania jak dla nawozów)

+

19 06 06

Przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów zwierzęcych i roślinnych

+

+

(są spełnione wymagania jak dla nawozów)

+

ex 19 05 03

Kompost nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do wykorzystania) wytworzony z odpadów zielonych i innych bioodpadów zbieranych selektywnie

+

+

(nie mogą powodować pogorszenia się stanu gleby, ziemi i wód

 

Potrzeba niezbędnych zmian

Obowiązujące obecnie w Polsce przepisy dotyczące zbierania i przetwarzania bioodpadów są niejednoznaczne. Doprecyzowania wymagają w szczególności klasyfikacja bioodpadów kuchennych i ogrodowych, zbieranych w ramach łącznego strumienia, i kwestia obowiązku przetwarzania bioodpadów w ramach regionu, na terenie którego zostały wytworzone.

Wymagania w zakresie przetwarzania odpadów kuchennych z gospodarstw domowych powinny zostać doprecyzowane na poziomie krajowym. W wielu krajach (np. w Niemczech czy Austrii) bioodpady z gospodarstw domowych (w tym również niewielkie ilości pochodzące ze źródeł komercyjnych) zostały wyłączone spod nadzoru lekarza weterynarii. Uznano, że w tym przypadku właściwe i wystarczające są regulacje dotyczące odpadów komunalnych i organy posiadające kompetencje w zakresie nadzoru instalacji przetwarzających odpady komunalne. Dzięki temu warunki przetwarzania tego rodzaju bioodpadów, o niskim zagrożeniu sanitarnym, są takie same w całym kraju co pozwala na uniknięcie dodatkowych długotrwałych badań, a inwestorom daje większą pewność uzyskania decyzji zatwierdzających zakład, w oparciu o obiektywne i jednolite procedury.

W odniesieniu do produktów przetwarzania bioodpadów zasadne jest też ujednolicenie warunków odzysku dla wszystkich produktów końcowych przetwarzania bioodpadów. Obecnie zasady wykorzystania stałych i płynnych produktów przetwarzania istotnie różnią się od siebie. Dotyczy to przede wszystkim rozporządzenia w sprawie procesu R10, które wprowadza wyższe parametry jakościowe wymagane dla fermentatów po suchej fermentacji (w porównaniu do fermentatów po mokrej fermentacji), przy jednocześnie ograniczonych możliwościach jego zastosowania. Ponadto z frakcji płynnej fermentatu można również wytworzyć nawóz, jednak przepisy dotyczące procesu R10 nie przewidują możliwości jego wykorzystania. Nawet po uzyskaniu certyfikatu i dopuszczeniu do obrotu produktu nawozowego wysokie koszty transportu powodują, że frakcja ta może być wykorzystywana właściwie tylko w niewielkim promieniu od instalacji, co powoduje dodatkowy problem, jeśli w promieniu 30 km nie znajdzie się odbiorca tej frakcji. W związku z powyższym rekomendowane jest zwiększenie spektrum możliwości odzysku frakcji ciekłej po procesie fermentacji na zasadach analogicznych jak dla frakcji stałej.

Ponadto proponuje się uproszczenie procedur w zakresie wydawania certyfikatów dla produktów nawozowych, wytwarzanych z kompostów i fermentatów uzyskanych w wyniku przetwarzania selektywnie zbieranych bioodpadów. Zasadna jest rezygnacja z konieczności badania ich wpływu na rośliny, który został już wielokrotnie potwierdzony.

Co należy zmienić w przepisach?

– doprecyzowania wymagają w szczególności klasyfikacja bioodpadów kuchennych i ogrodowych, zbieranych w ramach łącznego strumienia, i kwestia obowiązku przetwarzania bioodpadów w ramach regionu, na terenie którego zostały wytworzone;

– na poziomie krajowym powinny zostać doprecyzowane wymagania w zakresie przetwarzania odpadów kuchennych z gospodarstw domowych;

– w odniesieniu do produktów przetwarzania bioodpadów zasadne jest też ujednolicenie warunków odzysku dla wszystkich produktów końcowych przetwarzania bioodpadów. Obecnie zasady wykorzystania stałych i płynnych produktów przetwarzania istotnie różnią się od siebie;

– z frakcji płynnej fermentatu można również wytworzyć nawóz, jednak przepisy dotyczące procesu R10 nie przewidują możliwości jego wykorzystania, dlatego rekomendowane jest zwiększenie spektrum możliwości odzysku frakcji ciekłej po procesie fermentacji na zasadach analogicznych jak dla frakcji stałej;

– niezbędne jest uproszczenie procedur w zakresie wydawania certyfikatów dla produktów nawozowych, wytwarzanych z kompostów i fermentatów uzyskanych w wyniku przetwarzania selektywnie zbieranych bioodpadów.

 

dr inż. Emilia den Boer

Zakład Technologii Odpadów i Remediacji Gruntów, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Wrocławska

Piotr Szewczyk

przewodniczący Rady RIPOK

 

Artykuł został opracowany na podstawie zleconej przez Radę RIPOK ?Ekspertyzy dotyczącej wymogów przetwarzania bioodpadów kuchennych?.

 

Źródła

  1. Odpowiedź Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Środowiska z 5 kwietnia 2017 roku na interpelację.
  2. Rozporządzenia (WE) nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 października 2003 r. w sprawie nawozów.