Dynamiczny rozwój przemysłu wpływa na globalne ocieplenie klimatu. Przeciwdziałanie tym zmianom staje się dziś priorytetem dla większości państw na świecie. Jednak nie wszystkie kraje – w tym Ukraina – posiadają sprawne mechanizmy redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Jednak i ten stan rzeczy powoli ulega zmianie. Na Ukrainie powstała Narodowa Agencja Inwestycji Ekologicznych (NAIE), której głównym celem jest uświadomienie właścicielom firm i kadrze zarządzającej, że wdrażanie zasad Protokołu z Kioto może przynieść liczne korzyści i podnieść rentowność poszczególnych przedsiębiorstw, a w rezultacie przyczynić się do ogólnego rozwoju kraju.

Ukraina prawie cały zbiór rzepaku sprzedaje za granicę, ponieważ jego ceny na światowym rynku ostatnio znacznie wzrosły.
Przedsiębiorstwa realizujące projekty mające poprawić ekologiczną sytuację na Ukrainie finansują je z różnych źródeł. Jednak zazwyczaj pomijają one możliwości wynikające z systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Powód jest jeden – brak w firmach specjalistów.
Wśród ukraińskich przedsiębiorstw wciąż brakuje świadomości i informacji o możliwościach, jakie daje system. W rezultacie ich sukcesy na tym polu są niezauważane. Tymczasem na posiedzeniu grupy roboczej „Ukraina – Komisja Europejska” w Brukseli przyznano, że na Ukrainie dokonuje się realny postęp w realizacji założeń Protokołu z Kioto. Unia Europejska bacznie obserwuje Ukrainę, która jest liderem wśród krajów Europy Wschodniej zarówno w wypełnianiu formalnych warunków Protokołu, jak i w dążeniu do przeciwdziałania zmianom klimatycznym. W budżecie państwa na 2008 r. przewidziano przeprowadzenie szeregu konferencji i seminariów, mających na celu zapoznanie średnich i dużych przedsiębiorstw z nowoczesnymi technikami i metodami obniżenia emisji gazów. Poza tym zgłasza się coraz więcej projektów w ramach programu redukcji emisji, a także odnośnie odnawialnych źródeł energii (OZE).
Biopaliwo tak, ale od kiedy?
Póki co, wykorzystanie na Ukrainie biopaliwa jest niewielkie. Związane jest to przede wszystkim z ogromnymi kosztami budowy produkujących je zakładów. Ukraina prawie cały zbiór rzepaku sprzedaje za granicę, ponieważ jego ceny na światowym rynku ostatnio znacznie wzrosły. Niestety, nie zmniejsza się przy tym emisja gazów. Tymczasem kraje zachodnie przerabiają ten surowiec i wykorzystują go, zmniejszając emisję i polepszając swój bilans CO2.
Specjaliści z NAIE wskazują, że należy jak najszybciej przyjąć odpowiednie ustawy, które zachęciłyby do korzystania z OZE, dzieki czemu obniżyłaby się emisja gazów. Jeśli Ukraina ustaliłaby poziom wykorzystania OZE choć na 5-8%, to prowadziłoby to do zmniejszenia emisji gazów, a dodatkowo zachęciłoby przedsiębiorstwa do wdrażania najnowszych technologii produkcji biopaliwa. Wystarczy zbudować choć trzy duże zakłady produkcji biopaliwa z rzepaku, by zaspokoić zapotrzebowanie Ukrainy na ten produkt. Jednak do tego potrzebne są nie tylko zmiany prawne, ale i spore nakłady finansowe (Ukraina liczy w tej kwestii na inwestorów z Zachodu).
Ukraina wspólnie z Rosją jest głównym sprzedawcą rzepaku na rynku światowym. Wykorzystanie mechanizmów realizujących postanowienia Protokołu pozwala osiągnąć konkretne rezultaty w walce ze zmianami klimatu, dlatego zainteresowanie nim w ostatnim czasie na Ukrainie rośnie. UE obiecała pomóc Ukrainie obiektywnie określić rozwój ekonomiczny w najbliższym dziesięcioleciu. Jesienią br. planowane jest spotkanie poświęcone problemom inwentaryzacji i przygotowania rejestrów gazów cieplarnianych. Pomoże to prawidłowo prognozować emisję gazów i udoskonalać metody corocznego ich przeliczania.

Medal Młodego Pozytywisty
 Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego w Poznaniu jest obywatelską organizacją środowiskową wielkopolskich pracowników nauki, przedstawicieli przedsiębiorców, ludzi kultury, sztuki i mediów, reprezentujących wspólne wartości patriotyczne, poszanowanie tradycji narodowej oraz wartości pracy organicznej. W ramach Towarzystwa działa Klub Młodych Pozytywistów, będący forum spotkań i dyskusji oraz miejscem integrowania się młodej inteligencji wielkopolskiej. Wspiera on i promuje szczególnie uzdolnionych młodych ludzi, wybijających się w swojej działalności zawodowej.
Aby dać wyraz swoim ideałom i jednocześnie wskazywać polskiemu społeczeństwu nowe elity liderów społecznych i pracy organicznej, Towarzystwo ustanowiło Medal Młodego Pozytywisty dla wyróżniania ludzi twórczych, mogących podjąć wyzwania nowej epoki. W 2007 r. Medal taki otrzymała Magdalena Dutka, prezes firmy Abrys. Uroczystość wręczenia Medalu, którego dokonał dr Marian Król, prezydent Towarzystwa, odbyła się w grudniu ub.r. w siedzibie Towarzystwa w Poznaniu.
Prestiżowe wyróżnienie, którym uhonorowana została M. Dutka, jest swoistą promocją postaw zmierzających do kształtowania się nowej elity.
Do gratulacji składanych z okazji otrzymanego wyróżnienia przyłączają się członkowie Rady Programowej Wydawnictw Komunalnych oraz zespoły redakcyjne.
(kk)

Ewidencja osiągnięć Protokołu z Kioto
Przygotowana podstawa prawna pozwala Ukrainie przystąpić do handlu uprawnieniami do emisji. Przyjęto propozycję wprowadzenia rejestru zawartych umów i rejestru pism zgody od tych państw, do których Ukraina będzie sprzedawać limity.
Wprowadzenie elektronicznego rejestru jednostek emisji to ostatni formalny wymóg, żeby Ukraina zaczęła spełniać wymogi i kryteria sekretariatu Konwencji Ramowej ONZ odnośnie realizacji międzynarodowej konwencji handlu emisjami gazów. 5 listopada 2007 r. Ukraina pomyślnie przeszła kontrolę Międzynarodowego Protokołu Aprobaty w Londynie, a następnie od razu wybrała europejskie zabezpieczenie programowe CR, na które będą przechodzić wszystkie kraje członkowskie Unii.
Obecnie Ukraina jest jedynym krajem bloku wschodniego, który przeszedł na programowe zabezpieczenie na europejskim poziomie. Międzynarodowy protokół transakcji to ogólny i wspólny bank krajów uczestniczących w handlu. Programowe zabezpieczenie pozwala przeprowadzać niekonfliktowe transakcje – przenosić jednostki z jednego rejestru do drugiego przez protokół międzynarodowy.
Komu sprzedawać uprawnienia?
Jak przekonują specjaliści, całą kwotę nadwyżek mogliby kupić od Ukrainy Japończycy, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę, że w Japonii pracują już najnowsze energooszczędne technologie i potencjał obniżenia emisji gazów jest w tym kraju prawie wyczerpany. A projekty, w które Japonia zainwestowała w Chinach, Indiach i Brazylii – w ocenie światowych ekspertów dadzą tylko 40-50% tych jednostek redukcji, które są konieczne dla kompensacji emisji gazów. Czyni to Japonię ważnym odbiorcą na rynku. Obecnie trwają też rozmowy co do sprzedaży limitów Niemcom.
Oczywiście, na Ukrainie nie brak głosów krytyki, że nie powinna ona sprzedawać swoich kwot, ponieważ w związku z rozwojem przemysłowym sama będzie zmuszona do ich zakupu. Ale widać tu niezrozumienie sensu obrotu kwotami. Przecież w chwili ich sprzedaży za uzyskane pieniądze przeprowadza się przedsięwzięcia prowadzące do obniżenia emisji gazów w kraju. Dla przykładu, sprzedając 200 jednostek, powinno się zorganizować takie przedsięwzięcia, które doprowadzą do obniżenia emisji gazów właśnie o taką ilość.
Ważna w tym procesie jest nie tylko działalność przedsiębiorstw, ale i świadomość ekologiczna społeczności. Przecież proces zwalczania zmian klimatycznych powinien zaczynać się już na etapie jednostki. Dlatego zwiększanie świadomości ekologicznej społeczeństwa jest obecnie na Ukrainie priorytetem.
Vitalij Nachłupin
Narodowa Agencja Inwestycji Ekologicznych, Ukraina