Modernizacja źródeł ciepła w kierunku energetycznego wykorzystania odpadów [RELACJA]

Eksperci biorący udział w tym wyjątkowych wydarzeniu prezentują uwarunkowania prawne, finansowe oraz techniczne modernizacji instalacji w kierunku zasilania odpadami komunalnymi. Przedstawiane są wszystkie „za i przeciw” takiego rozwiązania. Konferencja jest doskonałą płaszczyznę do dyskusji między branżą odpadową a ciepłowniczą.

Termiczne przetwarzanie odpadów – wykorzystanie w ciepłownictwie systemowym

[Jacek Szymczak, prezes zarządu, Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie]

– Pozwólcie Państwo, że na zagadnienie energetycznego wykorzystania odpadów komunalnych, czy raczej energii zawartej w odpadach komunalnych z punktu widzenia ciepłownictwa systemowego odniosę się z poziomu dwóch płaszczyzn – rozpoczął prezes zarządu IGCP. Pierwsza z płaszczyzn to płaszczyzna merytoryczna, druga natomiast to kwestie bardziej organizacyjne, związane z działaniami które miały już miejsce i które są planowane i w najbliższej przyszłości będą miały miejsce.

– Jeżeli chodzi o kwestie merytoryczne to z punktu widzenia sektora ciepłownictwa systemowego  podnosimy co najmniej trzy kwestie bardzo istotne i dwie, które również są niezwykle ważne. Zwracamy uwagę i dążymy do tego żeby instalacje termicznego przekształcania odpadów były uznane za zgodne z taksonomią, po drugie staramy się żeby ciepło z odpadów było pod względem prawnym zrównane z ciepłem odpadowym i po trzecie zajmujemy się instalacjami termicznego przekształcania z punktu widzenia objęcia lub wykluczenia spod ETS – wyliczył Jacek Szymczak i dodał, że dwa kolejne tematy, które poruszy podczas swego wystąpienia to: projekt rozporządzenia w sprawie szczególnych warunków dla utraty statusu odpadów i kwestia związana z lokalnością odpadów i z lokalnością funkcjonowania ciepłownictwa systemowego czyli współpracą z gminami.

• Kwestia taksonomii

Jacek Szymczak poruszył też kwestię taksonomii. – Jesteśmy sytuacji, w której KE opublikowała pierwszy akt delegowany, który jeszcze jednak nie został przyjęty. Po burzliwych działaniach i zaangażowaniu m.in. strony Polskiej w akcie delegowanym wprowadzono gaz traktowany jako paliwo przejściowe. Gaz jest istotny z punktu widzenia transformacji ciepłownictwa systemowego. Wiemy jednak, że szereg państw wciąż ma bardzo negatywne stanowisko odnośnie uznania gazu jako paliwa przejściowego. Jesteśmy wobec prac nad drugim aktem delegowanym, który konsumuje kolejne cele zawarte w taksonomii – w akcie tym dużo mówi się o gospodarce obiegu zamkniętego oraz o inwestycjach na rzecz redukcji emisji – mówił prelegent. – Jako izba gospodarcza uważamy, ze wszystkie nasze siły i działania legislacyjne powinniśmy skupić właśnie na drugim akcie delegowanym dlatego, że energetyczne wykorzystanie odpadów wpisuje się bardzo dobrze w gospodarkę obiegu zamkniętego i w definicję usługi komunalnej. Nie uważamy że rozsądne byłoby analizowanie możliwości zmiany tak zaawansowanego projektu pierwszego aktu delegowanego ponieważ stosunkowo łatwo można byłoby odradzić również to co już zostało osiągnięte czyli wstępne uznanie gazu jako paliwa przejściowego – wyjaśnił Jacek Szymczak i dodał, że jeśli inwestycje w instalacje będą uznane jako zgodne z taksonomią to będzie “czysta sprawa” jeśli chodzi o korzystanie ze środków np. pomocy publicznej na tego typu inwestycje.

• Czy ciepło z odpadów to ciepło odpadowe?

Prezes IGCP podkreśli, że Izba dąży do tego aby ciepło z odpadów prawnie było uznane ciepłem odpadowym. Okazuje się, że nie jest nowy. Kilka lat temu kiedy pracowano nad dyrektywą o odnawialnych źródłach byliśmy bardzo blisko prawnego zrównania tych dwóch pojęć. Wówczas jednak nie udało się tej sprawy przeforsować. – Niemniej dzisiaj – jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że energetyczne wykorzystanie odpadów wpisuje się w gospodarkę obiegu zamkniętego i wpisuje się doskonale w unijną definicję dotyczącą usługi komunalnej to należy postawić znak równości pomiędzy ciepłem z odpadów a ciepłem odpadowym – wyjaśniał Jacek Szymczak i dodał, że szacunki wskazują, że jeśli wykorzystano by potencjał frakcji energetycznej (który w tej chwili nie jest w pełni wykorzystywany) – to możemy w ten sposób wyprodukować w skali kraju 10% ciepła, które produkowane jest obecnie w przeważającej większości w oparciu o węgiel. Co istotne, zatem uznanie ciepła z odpadów za odpadowe jest również zgodne z aktualnymi wymogami i planami w kontekście Fit for 55. Jest to dodatkowy argument aby ten znak równości postawić – podsumował tę część prelekcji.

• Instalacje termicznego przekształcania a ETS

Kolejną kwestią jest wyłączenie kwestii instalacji termicznego przekształcania z ETS. – Tę kwestię trzeba podzielić na dwie części: 1. działania na poziomie krajowym i 2. działania na poziome unijnym – mówił prezes IGCP.

Co się dzieje na poziomie krajowym? – 20 lipca 2015 roku ówczesny minister środowiska wyraził stanowisko, że spalanie odpadów o kodzie 19 12 10 pochodzących z instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania nie jest objęte ETS. Z kolei 27 kwietnia 2021 minister klimatu i środowiska przedstawił odmienne stanowisko i wskazał ze odpady o kodach 19 10 12 i 19 12 12 nie można wyłączyć z ETS. Podjęliśmy działania aby stanowisko zostało ujednolicone i aby w sytuacji kiedy źródłem pochodzenia są odpady komunalne i wykorzystujemy je energetycznie, kody nie mały znaczenia – mówił Jacek Szymczak

A co ze szczeblem UE? – Jeśli chodzi o regulacje unijne to przedstawiony został projekt raportu, w którym zakłada się że analiza energetycznego wykorzystania odpadów i skutki środowiskowe mają być przeprowadzone do końca grudnia 2025 roku.  ale zakłada się że od 1 czerwca 2028 roku wszystkie instalacje termicznego przekształcania odpadów powinny zostać objęte systemem handlu uprawnieniami do emisji CO2. Dzisiaj te instalacje są wyłączone. Jest to duże wyzwanie do pracy na poziomie unijnym i rządowym – ocenił prelegent.

• Niezbędna jest rzetelna i konsekwentna strategia

– Niezwykle istotne jest ułożenie pewnej rzetelniej ale konsekwentnej strategii działania. – aby osiągnąć cele o których wspominałem działania należy prowadzić równolegle na trzech poziomach 1. poziom rządowy, 2. poziom organizacji samorządowych gospodarczych i 3. poziom społeczny który może być reprezentowany przez samorząd terytorialny np. przez Związek Miast Polskich czy Unię Metropolii – podsumował

Podczas konferencji Modernizacja źródeł ciepła w kierunku energetycznego wykorzystania odpadów omówione zostały ponadto:

Spalarnie odpadów komunalnych w Polsce – fakty i mity

[dr hab. inż. Grzegorz Wielgosiński, prof. PŁ, Politechnika Łódzka]

Taksonomia, czyli nowe przepisy UE i ich wpływ na plany modernizacji elektrociepłowni w kierunku zasilania paliwem z odpadów

[dr Radosław Maruszkin, Maruszkin Prawo-Środowisko-Klimat]

Udział i wpływ organizacji ekologicznych w procesie budowy lub modernizacji instalacji – w świetle nowelizacji ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko

[Małgorzata Banasik, Banasik Woźniak i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych Sp. P.]

Zwiększenie finansowego wsparcie dla budowy
i modernizacji instalacji odzysku energii ze źródeł krajowych. Aktualna alokacja środków

[Dominik Bąk, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej]

Energia z odpadów szansą dla transformacji energetycznej elektrociepłowni i zakładów przetwarzania odpadów

[Janusz Fic, MPGK Krosno Marcin Zeszutek, Project Manager Paprec Energies]

Instalacja Termicznego Przekształcania Odpadów w małym mieście, czyli krok w kierunku Hubu Energetycznego

[Dariusz Kwiatek, Dawid Calik, Urząd Miasta i Gminy Ostrzeszów]

Odzysk energii z wilgotnych spalin z ITPOK i kotłów biomasowych oraz gazowych wraz z oczyszczaniem kondensatu – jako zwiększanie sprawności instalacji o około 25%

[Józef Neterowicz, Radsca]