Wielkopolskie. Nowy rezerwat przyrody chroniący żółwie błotne

Rzecznik prasowy RDLP w Poznaniu Tomasz Maćkowiak poinformował, że nowy rezerwat powstał 31 grudnia. Obszar chroniony ma powierzchnię ponad 120 ha, z czego ponad 90 ha znajduje się na terenie Nadleśnictwa Karczma Borowa. Rezerwat ma chronić stanowisko populacji żółwi błotnych, czyli jedynego naturalnie występującego w Polsce gatunku żółwi.

Maćkowiak dodał, że w rejonie nadleśnictwa żółwie chronione są od 1974 r., kiedy to na potrzeby ochrony gadów wyłączono ponad 4 ha lasu. “Aktualnie w niewielkim wąwozie z małym zbiornikiem wodnym na terenach Nadleśnictwa znajduje się największa na obszarze RDLP w Poznaniu grupa tych rzadkich gadów. Coroczne badania tych tajemniczych zwierząt prowadzą naukowcy z Polskiego Towarzystwa Ochrony Przyrody “Salamandra”, m.in. liczą żółwie i oceniają ich kondycję” – zaznaczył rzecznik.

Nadajniki radiowe na skorupach

Nadleśniczy Nadleśnictwa Karczma Borowa Andrzej Szeremeta wskazał, że naukowcy monitorują aktywność żółwi za pomocą nadajników radiowych, umieszczonych na skorupach gadów. “Dzięki obserwacjom prowadzonym przez leśników i naukowców udało się ustalić ich trasy, miejsca rozrodu i lęgów żółwi, a w konsekwencji doprowadzić do wykupu prywatnych gruntów z przeznaczeniem na łąkę, na której będą wypasały się owce. Owce z kolei będą miały za zadanie zapobiec zarastaniu żółwiego lęgowiska” – opisał.

Pod ochroną

Joanna Girtler z Nadleśnictwa Karczma Borowa zaznaczyła, że żółwie błotne mogą żyć nawet do 120 lat. “Samice są większe i cięższe od samców, średnia waga samicy to ok. 1,5 kg, samiec zaś rzadko przekracza 1 kg. Głównym zagrożeniem dla żółwi są drapieżniki, takie jak lisy, dziki, jenoty i borsuki, które wygrzebują i zjadają złożone w ziemi żółwie jaja. Dlatego leśnicy i naukowcy wspólnie monitorują populację, co umożliwia ochronę tego rzadkiego gatunku, głównie poprzez zabezpieczanie miejsc rozrodu” – podkreśliła.

Dodała, że dla ochrony populacji gadów leśnicy wybudują na terenie rezerwatu progi piętrzące wodę. “Dzięki takim działaniom populacja żółwia błotnego będzie miała w tym miejscu stabilne warunki do życia” – wskazała.

To drapieżniki

Żółwie błotne najczęściej naturalnie występują na trenach bagien, czy obszarów podmokłych. To drapieżniki, które polują pod wodą, zjadając owady wodne, ich larwy oraz ślimaki, małże, kijanki i żaby. Większość życia spędzają w zbiornikach wodnych. Żółwie oddychają przy pomocy płuc, ale w zanurzeniu mogą przebywać nawet godzinę. Żółwie błotne zimują zagrzebane w mule zbiorników przez około pięć miesięcy.

Największa populacja żółwia błotnego w Polsce występuje na Polesiu, w nadleśnictwach: Sobibór, Chełm oraz w Poleskim Parku Narodowym, gdzie liczy ona ok. 1,5 tys. osobników. Drugim pod względem liczebności tego gatunku obszarem występowania w naszym kraju jest Radomszczyzna, w szczególności Puszcza Kozienicka.

Gatunek zagrożony

Żółwia błotnego wpisano do polskiej czerwonej księgi zwierząt, czyli rejestru gatunków zagrożonych, oraz objęto ochroną w ramach dyrektywy siedliskowej UE. Zagrożeniem dla populacji tego gatunku w Polsce są, pochodzące z Ameryki Północnej, żółwie czerwonolice, zaliczane do najbardziej inwazyjnych gatunków obcych na świecie. Żółwie czerwonolice konkurują z błotnymi o pokarm, czy miejsca składania jaj. Są również nosicielami wielu niebezpiecznych patogenów.

Jak zaznaczono w informacji poznańskiej RDLP stanowiska żółwi na terenie Nadleśnictwa Karczma Borowa są monitorowane przez leśników zgodnie z Instrukcją Ochrony Lasu, a od 2015 r. badania na tym terenie prowadzi Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody “Salamandra”.