W styczniu na stronach Rządowego Centrum Legislacji (RCL) opublikowano projekt noweli ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz ustawy – Prawo wodne. Nowe przepisy przewidują zmianę w sposobie zatwierdzania taryf za wodę i ścieki oraz roli Wód Polskich jako obecnego regulatora cen wody. Kluczową zmianą jest to, że to gminy będą miały wyłączną kompetencję do zatwierdzania taryf za wodę i ścieki. Obecnie taryfy są zatwierdzane przez Wody Polskie.
Funkcja regulatora cen zostaje, ale w zmienionej formie
Ministerstwo w odpowiedzi na pytania PAP podkreśliło, że projektowane przepisy nie przewidują likwidacji funkcji regulatora, a zmieniają zakres jego funkcjonowania. – W przypadku nieznacznych zmian cen regulator będzie wspomagał gminy w procesie podejmowania merytorycznego rozstrzygnięcia, natomiast w przypadku znaczącej zmiany cen rola regulatora będzie silniejsza – będzie mógł zablokować zmianę cen, jeśli nie będzie miała ona uzasadnienia – wskazano.
Dwa tryby ingerencji Wód Polskich w taryfy
Zgodnie z projektowanymi przepisami, Wody Polskie będą mogły obligatoryjnie lub fakultatywnie ingerować w proces zatwierdzania taryf za wodę i ścieki. Obligo dla regulatora pojawi się wówczas, gdy proponowana taryfa będzie zakładała wzrost o ponad 15 proc. w porównaniu do średnich taryf z ostatnich 3 lat.
Fakultatywność z kolei polegać będzie na możliwym zaopiniowaniu projektu taryfy przez Wody Polskie, jeśli wzrost cen nie będzie przekraczał 15 proc. i wystąpi o to gmina.
Taryfy progresywne – nowe możliwości dla gmin
PAP zapytała również o taryfy progresywne, których możliwość wprowadzenia przez gminy przewiduje projekt nowych przepisów. Ministerstwo podkreśliło, że decyzję w tej sprawie podejmować będzie samodzielnie gmina, która brać będzie pod uwagę “specyficzne uwarunkowania obowiązujące na jej terenie, a także m.in. dane dotyczące zużycia wody przez mieszkańców”.
Według Izby Gospodarczej Wodociągi Polskie wprowadzenie taryfy progresywnej negatywnie wpłynie na sytuację finansową przedsiębiorstw, a także znacząco podniesie ceny w niektórych progach zużycia wody, co pogorszy sytuację części odbiorców.
Historia i obecne regulacje w zakresie taryf
Do 2017 r. kwestie dotyczące zbiorowego zaopatrzenia w wodę, w tym nadzór nad przedsiębiorstwami wodociągowo-kanalizacyjnymi (wod-kan), obejmujący weryfikację planów inwestycyjnych i kalkulacji taryf, znajdowały się w kompetencjach samorządów. Nowelą ustawy z października 2017 r. organem regulacyjnym stały się Wody Polskie.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami taryfy obowiązują przez trzy lata. Możliwa jest jednak ich zmiana w uzasadnionych przypadkach, jeśli wynika to z udokumentowanych zmian warunków ekonomicznych oraz wielkości usług i warunków ich świadczenia.
Wnioski NIK
Wyniki prowadzonej w samorządach kontroli Najwyższej Izby Kontroli ws. obowiązujących do 12 grudnia 2017 r. regulacji wykazały, że samorządy nie chroniły skutecznie swoich mieszkańców przed nadmiernym wzrostem cen za wodę i ścieki.
Po ustaleniu regulatora, czyli Wód Polskich, samorządy, a także firmy wodno-kanalizacyjne zgłaszały liczne uwagi. Resort infrastruktury w odpowiedzi na pytania PAP w marcu ub.r. zwracał uwagę, że według nich działania regulatora prowadziły do pogorszenia sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych, co może wpływać na jakość lub ciągłość świadczonych usług, czy powodować zastój w modernizacji i rozbudowie infrastruktury.
Komentarze (0)