Ogród botaniczny w Zabrzu przejdzie modernizację

– Zakończyły się prace projektowe, które pozwalają na rozpoczęcie szeroko zakrojonej rewitalizacji Miejskiego Ogrodu Botanicznego w Zabrzu. Nowa szklarnia o wysokości ponad 10 m, sale warsztatowe i konferencyjne, a także wkomponowana w zieloną przestrzeń kawiarenka – to tylko część nowości, które przewiduje projekt – podano w środę na facebookowym profilu miasta.

Rewitalizację ogrodu botanicznego przy ul. Piłsudskiego w Zabrzu (naprzeciw stadionu miejskiego, na którym gra Górnik Zabrze) lokalny samorząd zapowiada od kilku lat. Budowę nowej szklarni z zapleczem edukacyjnym w Miejskim Ogrodzie Botanicznym uwzględniono już w budżecie miasta na 2021 r.

Przetarg i dofinansowanie

Przetarg na “przebudowę części istniejących obiektów i budowa nowych obiektów na terenie Miejskiego Ogrodu Botanicznego w Zabrzu” w formule projektuj i wybuduj z 2021 r. nie przyniósł rozstrzygnięcia (ceny mieściły się w przedziale 12-36 mln zł).

W 2022 r. miasto ogłosiło kolejny przetarg na opracowanie projektu budowlanego dla tak samo nazwanego zadania wraz z m.in. dokumentacją kosztorysową i uzyskaniem decyzji administracyjnych. Projektowanie za nieco ponad 480 tys. zł powierzono spółce An Archi Group z Gliwic.

W środę miasto przypomniało w mediach społecznościowych, że w ub. roku pod kątem realizacji przedsięwzięcia pozyskało 30 mln zł dofinansowania z rządowego Programu Inwestycji Strategicznych.

Szklarnia i Centrum Edukacji Ekologicznej

“Dzięki pozyskanemu dofinansowaniu w Miejskim Ogrodzie Botanicznym wybudowana zostanie nowa szklarnia (jednobryłowe pomieszczenie będzie miało ponad 10 m wysokości) oraz budynek, w którym funkcjonować będzie m.in. Centrum Edukacji Ekologicznej (w tym mini-salka konferencyjna i sale warsztatowe), pracownie służące do produkcji roślin, a także pomieszczenia socjalne” – napisano na stronie magistratu.

“W nowej szklarni zachwycą nas aranżacje roślin tropikalnych, a także ciekawie zaprojektowana przestrzeń kaktusiarni. Nie zabranie też kawiarenki, w której w otoczeniu zieleni będzie można odpocząć niezależnie od panujących na zewnątrz warunków atmosferycznych” – dodano.

Na platformie zamówień publicznych zabrzańskiego magistratu do środy nie opublikowano przetargu dotyczącego realizacji prac budowlanych.

Najstarszy ogród botaniczny na Górnym Śląsku

Jak podaje serwis slaskie.travel, prowadzony przez Śląską Organizację Turystyczną, Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu jest najstarszym ogrodem botanicznym na Górnym Śląsku. Został zaprojektowany w 1936 r. przez Fritza Bercklinga, absolwenta Szkoły Ogrodniczej w Berlinie-Dahlem, jako Botaniczny Centralny Ogród Szkolny (Botanischer Zentralschulgarten) na terenie należącym do cegielni miejskiej.

W założeniach miał to być wzorcowy ogród botaniczny niemieckiej części Górnego Śląska. Miał prezentować kompletny zestaw roślin dziko rosnących na terenie ówczesnych Niemiec, będąc zapleczem dydaktycznym i badawczym dla wyższych uczelni Górnego Śląska.

Wpisywało się to w planowaną zmianę wizerunku Zabrza, wówczas najbardziej zaludnionego miasta Górnego Śląska, które miało uzyskać wielkomiejski charakter “miasta fabryk w zieleni”. Utworzono wówczas tam liczne parki miejskie, zielone place, osiedla mieszkaniowe i szkoły oraz aleje drzew wzdłuż nowych szerokich ulic. Z powodu Wielkiego Kryzysu w latach 1929-33 oraz II wojny światowej planów nie udało się w pełni zrealizować.

Ogród Botaniczny w Zabrzu został otwarty dla zwiedzających w czerwcu 1938 r. Zajmował wówczas powierzchnię ok. 3 ha. Podczas wojny nie był rozbudowywany, ale był czynny. W wyniku działań wojennych połowa drzew została zniszczona, a teren ogrodu zdewastowany. W latach 1947-60 ogród odbudowano i powiększono. W 2006 r. zyskał status ogrodu botanicznego, a tym samym placówki naukowo-badawczej.

Bogata kolekcja

Zabrzański ogród ma kolekcje: drzew i krzewów liczącą ok. 3,5 tys. okazów z kilkuset gatunków, roślin zielnych wieloletnich (kolejnych kilkaset gatunków), Kolekcję Narodową Żurawek, rosarium z różami w 64 odmianach, niewielki Ogród Wschodni oraz ponad 350 gatunków roślin tropikalnych. W palmiarni, kaktusiarni i szklarni uprawianych jest ok. 5 tys. przedstawicieli ok. 350 gatunków i odmian roślin egzotycznych.

Ogród ma też kolekcję roślin chronionych w kraju oraz realizuje ochronę ex-situ (czyli poza miejscem naturalnego występowania) wybranych ginących gatunków np. paproci wodnej marsylii czterolistnej Marsilea quadrifolia, sprowadzonej z Arboretum w Bolestraszycach w 2002 r., nad którą merytoryczną opiekę sprawuje Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska. Ogród jest ponadto ostoją dla wielu gatunków zwierząt.