KIGO: Wokół "in house"

Jednym z tegorocznych wydarzeń związanych z Międzynarodowymi Targami Ochrony Środowiska POLEKO była zorganizowana przez KIGO konferencja pt. „Zamówienia in house w gospodarce odpadami”, w której uczestniczyło szerokie grono słuchaczy i debatujących. Podstawą do ożywionej dyskusji stały się liczne prezentacje, m.in. mecenasa Piotra Hossy, radcy prawnego KIGO, który omówił zmiany legislacyjne dotyczące procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych. Zainteresowaniem cieszyło się też wystąpienie Henryka Kultysa, prezesa MPO w Krakowie, i Artura Ostrowskiego z Logic Synergy, którzy wspólnie przedstawili referat pt. „Wdrożenie systemu ecoSanit na przykładzie Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w Krakowie”. Brytyjski Energos zapoznał zebranych z tematyką dotyczącą gazyfikacji jako sprawdzonej technologii pozyskiwania energii z komunalnych odpadów resztkowych na małą skalę. Następnie Mariusz Rajca z firmy Tomra Sorting wygłosił referat pt. „Planowane zmiany legislacyjne a znaczenie efektywności sortowania. Odzysk frakcji materiałowych do recyklingu z odpadów komunalnych z wykorzystaniem separatorów optycznych TITECH autosort na przykładzie Norwegii oraz Polski”.

Tajniki trybu “in house”

Wykład dotyczący zamówień “in house” wygłosił natomiast mecenas Sławomir Podgórski z Kancelarii Radców Prawnych M. Hanczakowski, S. Podgórski. Przedstawił on zebranym założenia Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/24/UE z 26 lutego br. w sprawie zamówień publicznych, która uchyla tzw. dyrektywę klasyczną nr 2004/18/WE. W świetle nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi w naszym kraju szczególne znaczenie mają regulacje dotyczące tzw. trybu “in house”, zawarte właśnie w powyższej dyrektywie. Zdaniem mec. S. Podgórskiego, nowa europejska regulacja dotycząca zamówień publicznych rozwiewa dotychczasowe wątpliwości wynikające z zastosowania trybu in house. Tym samym jednoznacznie potwierdza zasadność i zgodność z prawem UE powierzenia zadań własnych w tym trybie. W dobie nowego systemu gospodarki odpadami zarówno dla samorządów, jak i dla spółek gminnych działanie w trybie powierzenia niesie za sobą same pozytywne aspekty. Przede wszystkim pozwala na wykorzystanie doświadczenia i potencjału spółek gminnych, ponadto umożliwia realną, daleko idącą kontrolę sposobu wykonywania zadań przez gminę, a także pozwala na przeniesienie kosztów związanych z realizacją zadań w gospodarce odpadami na własną spółkę.

– Dyrektywa jest potwierdzeniem stanowiska, które było prezentowane przez Krajową Izbę Gospodarki Odpadami na wszystkich etapach procedowania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Izba cały czas postuluje takie rozwiązanie. Oczywistym jest, że spółki komunalne zostały powołane w celu realizacji konkretnych zadań gminy, stanowiących sektor usług użyteczności publicznej. Model “in house” w gospodarce odpadami funkcjonuje powszechnie w krajach tzw. starej Unii, które legitymują się wysokimi poziomami odzysku i recyklingu odpadów komunalnych, jednocześnie z powodzeniem wykorzystując potencjał energetyczny odpadów. Polska powinna czerpać z ich sprawdzonych doświadczeń – mówił Tomasz Uciński, prezes KIGO.

Czas wykorzystać możliwości

– Od początku wnosiliśmy o to, aby „ustawa czystościowa” nie wykraczała poza swój zakres przedmiotowy, którym są: zadania gmin oraz obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania czystości i porządku, a także warunki wykonywania działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i ich zagospodarowania oraz warunki udzielania zezwoleń podmiotom świadczącym usługi w zakresie objętym regulacją ustawy. Tym samym sprzeciwialiśmy się wprowadzeniu przez nowelizację wielu przepisów szczególnych, które swoją treścią kwestionują dotychczasowe rozwiązania prawne przewidziane ustawami o samorządzie gminnym i gospodarce komunalnej oraz Prawem zamówień publicznych.

Naszym zdaniem, cały czas brakuje uzasadnienia do wskazania przetargu jako jedynej formy zamówienia publicznego w branży gospodarki odpadami w sytuacji, gdy w pozostałych sektorach użyteczności publicznej stosowane są całkowicie inne zasady. Głównym przesłaniem konferencji zorganizowanej przez KIGO jest potwierdzenie możliwości zastosowania zamówień “in house” w gospodarce odpadami w świetle nowej dyrektywy europejskiej. Uważamy, że transponowanie do prawa krajowego rozwiązań prawnych zapisanych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/24/UE z 26 lutego br. w sprawie zamówień publicznych powinno nastąpić w jak najszybszym czasie – powiedział T. Uciński.

Złote Odznaki KIGO dla prezydentów miast

Przedstawiciele Kapituły Złotej Odznaki Krajowej Izby Gospodarki Odpadami, w imieniu Zarządu i członków Izby, wręczyli Złote Odznaki KIGO prezydentom Białegostoku, Torunia i Koszalina. Wyróżnieni – Tadeusz Truskolaski, Michał Zaleski oraz Piotr Jedliński – przywiązując dużą wagę do realizacji zadania własnego gminy polegającego na należytym zagospodarowaniu odpadów komunalnych, aktywnie włączyli się w kreowanie nowego systemu opartego na najlepszych praktykach, doświadczeniu i wiedzy.

Efektem ich pracy jest stworzenie w Białymstoku, Toruniu i Koszalinie efektywnych systemów, które pozwalają na najlepsze z możliwych zagospodarowanie odpadów i stwarzają realną szansę na osiągnięcie celów określonych prawem.

W uzasadnieniu decyzji Kapituła Odznaki zaznaczyła ponadto, że działalność nagrodzonych prezydentów zasługuje na szczególne uznanie, gdyż podejmowane przez nich działania wywierają wpływ nie tylko na branżę odpadową, ale także na całokształt zadań związanych z gospodarką samorządową. Podkreślono również ich szczególną troskę o dobro mieszkańców, samorządów i spółek miejskich.

Ewa Rakowska
Krajowa Izba Gospodarki Odpadami