"Czyste powietrze" będzie przeciwdziałać ubóstwu energetycznemu

Piotr Woźny prezentował założenia Programu “Czyste powietrze” w Katowicach. Przypomniał, że trzy najważniejsze filary programu to: przepisy dot. wymagań dla kotłów na paliwa stałe (już obowiązujące) i norm jakościowych dla paliw stałych (wciąż trwają prace nad rozporządzeniem), a także mechanizmy wsparcia.

Wskazał przy tym na wagę inicjatywy Komisji Europejskiej „Catching-up Regions”, w której m.in. przez rok na bazie woj. małopolskiego i śląskiego badano, jak wykreować system wsparcia polskich domów jednorodzinnych. Chodzi o to, aby rodziny płaciły niższe rachunki za energię, żeby poprawiła się jakość powietrza i żeby zmniejszyła się skalę ubóstwa energetycznego.

Smog bierze się m.in. z ubóstwa

Niedawno opublikowane opracowanie pt. “Ubóstwo energetyczne w Polsce”, przygotowane przez naukowców ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie na zamówienie Izby Gospodarczej Sprzedawców Polskiego Węgla potwierdziło, że państwo i samorządy, walcząc ze smogiem, muszą znaleźć formę pomocy dla najuboższych, by nie palili oni w piecach śmieciami i najtańszym opałem.

„Czyste powietrze” – ruszył nabór wniosków w programie

Autorzy raportu wskazują, że wraz z poszerzeniem i pogłębieniem się zjawiska ubóstwa energetycznego można spodziewać się, iż najubożsi – niezgodnie z przepisami – będą wykorzystywać do ogrzewania paliwa o znacznie gorszej jakości, aby zaspokoić podstawowe potrzeby energetyczne. Chodzi np. o spalanie drewna i śmieci w dodatkowo instalowanych piecach o niższej generacji.

Piotr Woźny zapowiedział przeciwdziałanie. Potrzeba ustanowienia dobrze oddzielonych programy wsparcia dla osób ubogich (program socjalny) i nieubogich energetycznie, a także dobrze koordynować wydawanie pieniędzy publicznych pod kątem efektywności ich zaangażowania.

Uchwały antysmogowe bez konkretów

Woźny ocenił jednocześnie, że rządowe zaangażowanie w finansowanie działań przewidzianych w programie “Czyste powietrze” jest „substytutem tego, co powinny zrobić władze województw” w ślad za przyjmowanymi przez nie uchwałami antysmogowymi.

– Te uchwały niestety zamieniły się w deklaracje społeczno-polityczne, ponieważ nie szły za nimi konkretne działania – poza Małopolską – mające na celu wsparcie mieszkańców w procesie wymiany przestarzałych kotłów – ocenił.

Woźny przypominał, że, spośród 36 polskich miast na tegorocznej liście pięćdziesięciu europejskich miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem WHO , 15 znajduje się w woj. śląskim (mieszka w nich 1,59 mln osób). Przypomniał, że 15 miast regionu obejmie pilotażowy program “Stop Smog”, dotyczący termomodernizacji, dla najmniej zamożnych gospodarstw domowych.

Program wsparcia dla ubogich

– To, co robimy to uchwała, która przeszła przez komitet stały i myślę, że w ciągu tygodnia lub za dwa tygodnie trafi na Radę Ministrów, w której robimy dedykowany program wsparcia dla tych najmniej zamożnych gospodarstw. Chcemy zacząć uczyć się wydawać pieniądze razem z samorządem województwa i gminami. Te 15 śląskich miast, to są miasta zarówno powyżej 100 tys. mieszkańców, jak i poniżej 100 tys. mieszkańców – zapowiedział Woźny.

Przedstawiając plan działań związanych z wdrożeniem projektu “Czyste powietrze” na lata 2018-27, Woźny zapowiedział, że w latach 2018-19 uruchomione zostaną dwa programy wsparcia: koordynowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej program Czyste Powietrze oraz pilotaż dla ubogich energetycznie w miastach z listy WHO.

– W latach 2018-21 chcemy zinwentaryzować wszystkie dostępne środki publiczne, które są jeszcze w tej perspektywie unijnej; chcemy też nauczyć się z samorządami wspólnie wydawać te pieniądze – zadeklarował pełnomocnik.

Nabór wniosków w programie “Czyste powietrze” ruszył w środę. Program dotyczy wymiany pieców i termomodernizacji budynków i będzie realizowany przez 12 lat, z czego przez 10 lat będzie można składać wnioski.

Źródło: Serwis samorządowy PAP/Interia/SGGW