Przegląd ekologiczny

Przeprowadzony przez OECD II Przegląd Ekologiczny Polski zawiera 46 zaleceń, m.in. zachęcających do włączenia problematyki ekologicznej w politykę gospodarczą. W dokumencie duży nacisk kładzie się na spełnianie warunków akcesji do UE oraz zachęca do szerszego wykorzystywania zasady „zanieczyszczający płaci” oraz „korzystający płaci”. Polska powinna opracować i wdrożyć krajową strategię ochrony powietrza, ograniczać emisję SOx, NOx, pyłów oraz szerzej uwzględniać problemy ekologiczne w polityce energetycznej. Nadal niezadowalająca jest jakość wód powierzchniowych, niezbędne są zatem dalsze inwestycje. Konieczne jest wdrożenie krajowego planu gospodarki odpadami, finansowanie infrastruktury gospodarowania nimi ze źródeł prywatnych i publicznych oraz zwiększenie odzysku odpadów komunalnych. Polska powinna także wdrożyć i monitorować realizację Krajowej strategii ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej, zapewnić przestrzeganie zasad systemu „Natura 2000” w programach rozwojowych oraz kreować taki kierunek rozwoju gospodarki wiejskiej, który promuje ekoturystykę i rolnictwo przyjazne środowisku naturalnemu.

fot. P. Strzyżyński




Protest ekologów

Pracownia na rzecz Wszystkich Istot oraz Polska Zielona Sieć oprotestowały planowaną budowę drogi ekspresowej S1, która przebiegać ma przez rezerwat przyrody „Morzyk”. Według ustaleń organizacji ekologicznych, proponowana lokalizacja drogi Bielsko – Cieszyn będzie miała katastrofalny wpływ na środowisko naturalne tych obszarów oraz na tereny objęte ochroną konserwatora zabytków. Rezerwat „Morzyk” wnioskowany jest jako priorytetowy do włączenia w Europejską Sieć Obszarów Chronionych „Natura 2000”, ze względu na występujące tam tufy wapienne, cenne zbiorowiska leśne oraz obecność bocianów czarnych, gatunku znajdującego się w Czerwonej Księdze zwierząt zagrożonych.
Do tej pory odbyło się spotkanie organizacji ekologicznych z ekspertem Komisji Europejskiej ds. ochrony przyrody, Dirkiem Lambertem. W najbliższym czasie planowana jest również rozmowa z Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad. Ponadto zażądano cofnięcia dofinansowania inwestycji z programu ISPA, w przypadku gdy będzie ona naruszała cenny przyrodniczo obszar.

(kat)



Taniej i bardziej ekologicznie

W 2002 r. spółka MVV EPS Polska S.A. zawarła umowę na dostawy energii elektrycznej i cieplnej dla najmłodszej w Polsce Kopalni Węgla Kamiennego „Budryk” w Ornontowicach. Spółka, w ramach projektu inwestycyjnego, zbudowała na terenie kopalni elektrociepłownię, stację odmetanowania i system rurociągów odmetanowania. Rurociągi w szybie wentylacyjnym i stacja odmetanowania służą do pozyskania paliwa metanowego do zasilania silników gazowych elektrociepłowni. Te nowoczesne urządzenia umożliwiają wykorzystanie metanu do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. Dzięki temu ograniczona zostanie ilość spalanego węgla, a tym samym – emisja dwutlenku węgla do atmosfery. Ze względu na duży efekt ekologiczny tego przedsięwzięcia, firma MVV EPS Polska otrzymała wsparcie finansowe Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Eksploatację systemu przejął 1 lipca 2003 r. Zakład Produkcji Ciepła „Żory”. Produkowana tu energia elektryczna jest tańsza o ok. 30% w porównaniu z innymi polskimi dostawcami. Koszt inwestycji wynosi 16 mln zł. MVV EPS Polska planuje kolejne projekty kontraktingowe w śląskich kopalniach.

fot. arch MVV EPS Polska



Uwaga! Kupa twojego psa!

Na poznańskich trawnikach, skwerach i w parkach stoją tabliczki z napisem: Uwaga! Kupa twojego psa! Ta wręcz desperacka w formie akcja ma położyć kres brudnym ulicom, które szpecą miasto. Dla właścicieli czworonogów, do których przesłanie nie dotrze, przewidziane są upomnienia i mandaty w wysokości od 20 do 500 zł. Jednocześnie prowadzona jest w szkołach i przedszkolach akcja edukacyjna dotycząca odpowiednich zachowań podczas spacerów z psem. Dzieci otrzymują także specjalne zestawy do sprzątania psich kup, czyli woreczek i specjalną łapkę. Tylko tej wiosny rozdano 25 tys. takich zestawów. Specjalnie oznakowane zostaną także kosze na śmieci, do których będzie można wyrzucić zapełniony woreczek. Największy problem, jak się jednak okazało w praktyce, stanowią same tabliczki, które znikają w zastraszająco szybkim tempie. Postawione rano, nie wiadomo czy dotrwają do wieczora. Czyżby słynne poznańskie skąpstwo sięgnęło aż tak daleko, że odzyskuje się metalowe tabliczki?

fot. P. Strzyżyński



Euro dla Łodzi

Podpisano pierwszy kontrakt w ramach projektu „Przetwarzanie odpadów stałych w Łodzi”, którego celem jest wprowadzenie na terenie miasta nowoczesnej gospodarki odpadami komunalnymi. Projekt składa się z dwóch kontraktów. W pierwszej fazie realizacji pierwszego kontraktu powstanie stacja przeładunkowa i sortownia odpadów o wydajności 82,5 t/rok. Przewiduje się, że dzięki temu będzie sortowanych ok. 60% miejskich odpadów. W drugiej fazie projekt zakłada rozbudowę kompostowni i budowę składowiska balastu. Koszt przedsięwzięcia wyniesie blisko 25 mln euro, z czego 60% pochodzić będzie z Funduszu ISPA. Drugi kontrakt obejmuje modernizację i rozbudowę oczyszczalni ścieków. Koszt tego projektu wyniesie 47 mln euro, z czego wkład unijny to 23 mln euro. Jego kolejną fazą będzie modernizacja i rozbudowa sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, która ma kosztować 157 mln euro, przy czym z Funduszu ISPA miasto otrzyma 96,6 mln euro. Koniec realizacji dwóch pierwszych etapów inwestycji przewiduje się na 2006 r.



Najwyższa kontrola

NIK przeprowadziła kontrolę gospodarowania komunalnymi zasobami mieszkaniowymi. Dotyczyła ona lat 2000-2001 i pierwszej połowy 2002 r. oraz objęła 20 urzędów miejskich, 20 zarządców gminnych zasobów mieszkaniowych i 1 gminny ośrodek pomocy społecznej. NIK sprawdziła sposób zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej, jakość zarządzania zasobami mieszkaniowymi gmin, ich stan, utrzymanie oraz finansowanie. Łącznie skontrolowano 2621 budynków z ponad 22 tys. mieszkań. 14 urzędów gmin nie posiadało wieloletniego programu gospodarowania zasobami, 4 miało jego projekt, a 2 posiadały strategię mieszkaniową. W 10 przypadkach przekazano spółkom prawa handlowego zasoby w zarząd z pominięciem przepisów ustawy o zamówieniach publicznych. Wszystkie zakłady budżetowe gospodarowały budynkami, w których występowały wspólnoty mieszkaniowe, co narusza przepisy ustawy o gospodarce komunalnej. 16 zarządzających zasobami mieszkaniowymi nie posiadało pełnego rozeznania co do ich stanu technicznego. Inspektorzy NIK stwierdzili niewystarczający nadzór urzędów gminnych nad działalnością zarządców zasobami. W połowie skontrolowanych gmin część budynków nie miała uregulowanego stanu prawnego, co utrudniało racjonalne nimi zarządzanie.

fot. P. Strzyżyński



Protest
6 małopolskich organizacji ekologicznych podpisało się pod protestem, skierowanym do Ministerstwa Środowiska, dotyczącym zakupu akcji Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Organizacje te boją się, że zabraknie środków na realizowanie inwestycji ekologicznych.


Radomskie zmiany
Prezesowi spółki Radkom w Radomiu nie udzielono absolutorium. Prezes był od 30 czerwca br. zawieszony w pełnieniu swoich obowiązków. Rada Nadzorcza skierowała także wniosek do prokuratury w sprawie ewentualnego narażenia spółki na straty finansowe przez Prezesa Mazurkiewicza. Obowiązki prezesa pełni dotychczasowy zastępca.


Śmieciowy podatek
8 czerwca br. przeprowadzono w Limanowej referendum dotyczące tzw. „podatku śmieciowego”. Z ponad 11 tys. uprawnionych, głos oddało 4822 osób, z czego 4047 było „za”. Na tej podstawie Urząd Miasta przejmie od stycznia 2004 r. obowiązki dotyczące gospodarowania odpadami oraz ustali zryczałtowaną opłatę. Koszt referendum wyniósł 10,5 tys. zł.


Bayerancki konkurs
Po raz trzeci spółka Bayer ogłosiła konkurs „Ekologia w Obiektywie”, którego celem jest zwrócenie uwagi Polaków na problemy środowiska naturalnego. Prace należy nadsyłać do końca sierpnia br. w kategoriach: Przyroda, Dewastacja i Wydarzenia – najlepsze zdjęcie prasowe. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi we wrześniu br.


Nowe składowisko
30 czerwca br. wkopano Akt Erekcyjny pod budowę nowoczesnego składowiska odpadów komunalnych Barycz dla Krakowa. Spełniający najwyższe normy europejskie obiekt zamówiło krakowskie MPO, korzystając z 62% dofinansowania funduszu ISPA. Budowa ma zostać zakończona na przełomie 2004/2005 r. Cała inwestycja kosztować będzie blisko 5,5 mln euro.


Nie dla spalarni
14 lipca br. ponad 200 grup ekologicznych z 62 państw obchodziło Światowy dzień działań przeciwko spalaniu odpadów. Organizator – Światowe Porozumienie na rzecz Alternatyw dla Spalania Odpadów GAIA – opublikował z tej okazji raport, który wyjaśnia, dlaczego spalanie jest „nieekologiczną i przestarzałą metodą postępowania z odpadami”.


Eksperci PIE
Do końca września przyjmowane są zgłoszenia kandydatów na ekspertów PIE w następujących kategoriach: gospodarka wodno–ściekowa, gospodarka odpadami, ochrona powietrza, ochrona przed hałasem i wibracjami, ochrona przyrody, postępowanie w sprawie oddziaływania na środowisko, prawo ochrony środowiska, zarządzanie projektami, inżynieria finansowa.


Prawo
Od 12 lipca br. zaczęło obowiązywać rozporządzenie Ministra Zdrowia z 14 marca 2003 r. w sprawie sposobu oznakowania miejsc, rurociągów oraz pojemników i zbiorników służących do przechowywania lub zawierających substancje niebezpieczne lub preparaty niebezpieczne (DzU 2003 r. nr 61, poz. 552).


Nagroda dla Dyrektora
Pracownia na rzecz Wszystkich Istot przyznała tytuł Dobroczyńcy przyrody Feliksowi Kaczanowskiemu, do niedawna dyrektorowi Słowińskiego Parku Narodowego, odwołanemu przez Głównego Konserwatora Przyrody. Były dyrektor został uhonorowany za duże zaangażowanie w sprawy SPN, sumienne wykonywanie swoich obowiązków oraz działanie na rzecz ochrony przyrody.


Gdzie wyrzucasz śmieci?
17 lipca br. ruszyła kampania „Śmieci do śmietnika”, której celem jest uświadomienie Polakom, że jakość środowiska w dużej mierze zależy od nas. Kampania została opracowana i jest realizowana bezpłatnie przez agencję reklamową Publicis. W akcję zaangażowały się Lasy Państwowe oraz wiele redakcji radiowych telewizyjnych i prasowych. Akcja potrwa do końca wakacji.


Pościekowy interes
MPWiK w Sokółce produkuje kompost na bazie osadów pościekowych oraz trawniki na folii. Produkcja ok. 3 tys. m³ nawozu nie zaspokaja rynkowych potrzeb. Po uzyskaniu zezwolenia Ministra Rolnictwa na wprowadzenie kompostu do sprzedaży, przedsiębiorstwo chce zwiększyć jego produkcję. Zyski ze sprzedaży trawników i nawozu pokrywają ok. 30% kosztów oczyszczania ścieków.


Na europejskim poziomie
Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Koszalinie uzyskały certyfikaty ISO 9001 i 14001. Uroczyste wręczenie certyfikatów odbyło się 19 lipca. Także Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe MPO w Białymstoku może się poszczycić certyfikatem ISO 9001, który dotyczy zarówno działalności związanej z odpadami, jak i stacji diagnostycznej dla pojazdów i stacji benzynowej.


Śląskie modernizacje
W Rudzie Śląskiej wybudowana zostanie nowa, a zmodernizowana będzie stara oczyszczalnia. Zmodernizowanych zostanie także ponad 80 km sieci kanalizacyjnej. Wartość projektu wynosi blisko 46 mln euro, z czego dofinansowanie z programu ISPA wyniesie prawie 30 mln euro, czyli 65% całości kosztów inwestycji. Pozostałe koszty pokryje miasto.


Bagienne koszenie
6 września br. odbędą się II Mistrzostwa Polski w Koszeniu Bagiennych Łąk dla Przyrody „Biebrzańskie Sianokosy”. Celem Mistrzostw jest ocalenie tradycji koszenia podmokłych łąk oraz spopularyzowanie idei czynnej ochrony przyrody terenów bagiennych. W tym roku Biebrzański Park Narodowy obchodzi 10-lecie powołania.




Przygotowała Agnieszka Dąbrowska