Zagospodarowanie osadów w praktyce. 17 Konferencja Metody zagospodarowania osadów ściekowych

Pierwsze wystąpienie drugiego dnia konferencji pt. Analiza możliwości wzrostu produkcji energii odnawialnej w oczyszczalniach ścieków poprzez wykorzystanie procesów kofermentacji i dezintegracji, zaprezentowała dr hab. inż. Monika Żubrowska-Sudoł, profesor Politechniki Warszawskiej. z Wydziału Instalacji Budowlanych Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej,

Prelegentka omówiła wyniki badań, których celem cząstkowym była ocena możliwości zwiększenia ilości produkowanego metanu poprzez zastosowanie biodegradowalnej frakcji odpadów komunalnych (BFO) jako kosubstratu w procesie współfermentacji osadów ściekowych.

– Chodzi tu o rolę i znaczenie parametru zwanego potencjałem metanowym (BFO), pochodzącego z selektywnej zbiórki, z targowiska, ze sklepu oraz ze stołówki, na tle wartości tego parametru wyznaczonego dla osadów ściekowych – podkreślała prof. dr hab. inż. Monika Żubrowska-Sudoł. – Ważne jest też omówienie zagadnień związanych z ilością produkowanego metanu w procesie kofermentacji w porównaniu do monofermentacji, przy uwzględnieniu różnych stosunków zmieszania osadów ściekowych (OŚ) z biodegradowalną frakcją odpadów komunalnych.

Integralną częścią tego wystąpienia była prezentacja wyników badań nad możliwością zwiększenia ilości produkowanego metanu w procesie współfermentacji OŚ z BFO poprzez wstępną obróbkę substratów metodą dezintegracji hydrodynamicznej. Przy czym w tym przypadku wyjaśniony został wpływ gęstości energii, przy jakiej prowadzi się proces dezintegracji, na ilość produkowanego metanu przy uwzględnieniu trzech wariantów technologicznych (dezintegracja obu substratów, dezintegracja osadów ściekowych, dezintegracja BFO).

Osadowa Debata Oksfordzka

Kolejnym punktem środowej sesji 17. Konferencji Metody zagospodarowania osadów ściekowych była Debata Oksfordzka pt. Sposoby zagospodarowania osadów ściekowych. Debatę poprowadziła dr hab. inż. Monika Żubrowska-Sudoł, a uczestniczyli w niej: Cezary Jędrzejewski (RedEko), Maciej Ochman (EQUIPO), Witold Woroszyłło (JV Technology) i Zbigniew Zakrzewski reprezentujący Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Warszawie.

– Zanim opowiemy się za wykorzystaniem którejś z dostępnych metod zagospodarowania osadów ściekowych takich jak: fermentacja, kompostowanie, odzysk, czy też spalanie, powinniśmy w sposób indywidualny rozważyć zalety, a także specyfikę konkretnej metody – wyjaśniał uczestnik debaty Cezary Jędrzejewski. –  Tak naprawdę każda oczyszczalnia jest inna. Parametry ścieków i osadów też są różne, dlatego każda forma zastanowienia się nad tym tematem jest potrzebna i dobra. Dziś natomiast, podczas naszej debaty zaprezentujemy konkretne metody, bez wskazywania która jest najlepsza, bo każda z nich jest najlepsza w określanych warunkach. Chodzi o to by uczestnicy konferencji i debaty, którzy dysponują już sporą wiedzą zyskali porównanie i możliwość spojrzenia na tę problematykę z różnych perspektyw.

Osady a obieg zamknięty

W doborowym gronie prelegentów 17. Konferencji poczesne miejsce zajął również prof. Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu dr hab. inż. Wojciech Czekała, który zaprezentował wystąpienie pt.: „Osady ściekowe a gospodarka obiegu zamkniętego”.

– Zagadnienia związane ze zrównoważonym rozwojem, a także ochroną środowiska, przybierają na znaczeniu z każdym rokiem – podkreślał dr hab. inż. Wojciech Czekała. – Wśród problemów, z którymi musimy się zmierzyć w XXI w., wymienić należy m.in. globalne zmiany klimatyczne, rosnące ceny energii, a także gospodarkę odpadami. Spełnienie wymagań w zakresie ochrony środowiska oraz neutralności klimatycznej to wyzwanie zarówno dla organów administracji, przedsiębiorstw, jak i dla każdego z nas. Od tego też, jak rządy, przedsiębiorstwa, a także ogół mieszkańców naszej planety podejdą do tych tematów, zależeć może nasza przyszłość.

I jak zauważał profesor Czekała, gospodarka obiegu zamkniętego, inaczej zwana gospodarką cyrkularną (ang. circular economy), to model obejmujący produkcję i konsumpcję, który przybiera na znaczeniu z każdym rokiem. Jednym z głównych założeń tego modelu jest ograniczenie minimum ilości powstających odpadów.

Natomiast odpady, których wytworzenia nie da się uniknąć, powinny zostać poddane procesom recyklingu, a także odzysku. Wynika to zarówno z racjonalnego podejścia do tematów związanych z zaopatrzeniem w surowce, gospodarki odpadami, jak i z oszczędności.

– W wielu przypadkach recykling i odzysk to procesy uzasadnione ekonomicznie w stosunku do procesów wytwarzania produktów z wykorzystaniem nowych partii surowców, które są wprowadzane do gospodarki – wyjaśniał dr hab. inż. Wojciech Czekała. – Działania związane z gospodarką o obiegu zamkniętym powinny być wdrażane również w takich obszarach jak produkcja energii, gospodarka odpadami oraz gospodarka wodno-ściekowa. Główną treścią i celem mojego wystąpienia jest omówienie zagadnień związanych z zagospodarowaniem osadów ściekowych w kontekście gospodarki o obiegu zamkniętym.

O toksyczności mikroplastików

Inne ważne konferencyjne wystąpienie dotyczyło roli mikroplastików w oczyszczalniach ścieków z omówieniem ich źródeł, analityki oznaczania, toksyczności i przemiany w procesach oczyszczania ścieków i zagospodarowania osadów. Wystąpienie to poprowadziły: prof. dr hab. inż. Małgorzata Kacprzak i mgr inż. Karolina Wójcicka z Wydziału Budownictwa, Mechaniki i Petrochemii Politechniki Warszawskiej.

– Globalna produkcja tworzyw sztucznych podwoiła się od początku wieku do prawie 400 mln t rocznie w 2021 r. – podkreślała prof. Małgorzata Kacprzak. – Mikroplastiki (z ang. microplastics, MP – przyp. red.) to syntetyczne polimery o wielkości od 1 μm do 5 tys. μm, choć w ściekach występują także cząstki o szerszym zakresie wielkości: od 1nm (nanoplastiki) do powyżej 2,5 cm (makroplastiki). Przy niewielkich rozmiarach i wadze MP charakteryzują się wysoką chłonnością, dużą powierzchnią i niską gęstością. Łatwo stają się nośnikami trwałych substancji organicznych, metali ciężkich i bakterii chorobotwórczych, stwarzając potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzi, gdy dostaną się do łańcucha pokarmowego.

Oczyszczalne wtórnym źródłem zanieczyszczeń

I jak wyjaśniała podczas konferencji prof. Małgorzata Kacprzak, w ludzkiej krwi wykryto politereftalan etylenu (PET), polietylen (PE), polistyren (PS) i polipropylen (PP). Uważa się też, że oczyszczalnie ścieków stanowią jedno z poważniejszych źródeł wtórnego zanieczyszczenia środowiska plastikiem. W 80% są to syntetyczne włókna, a w 17% – tzw. wtórne MP, czyli pokruszone lub zdegradowane w wyniku promieniowania UV duże fragmenty plastiku, 2% to opakowania, a ok. 1% piankowy polistyren. Usuwane w procesach oczyszczania, nie ulegając znacznej degradacji, w 90% dostają się do osadów ściekowych, a wraz z nimi do gleby. Jednak i w samych ściekach oczyszczonych znajduje się wciąż znaczna liczba MP i temu należy przeciwdziałać.

Spaliny i mitygacja odorów

Prócz wyżej przytoczonych, program wczorajszego, drugiego dnia 17. Konferencji Metody zagospodarowania osadów ściekowych obfitował w szereg innych ciekawych wystąpień, a wśród nich: wystąpienie pt. Oczyszczanie spalin za instalacjami spalania osadów ściekowych – pierwsze wyniki i konsekwencje dla przyszłych projektów, zaprezentowane przez Mariuszs Buganika z firmy Luehr Filter. Kolejny ważny punkt programu konferencji to referat pt. Praktyczne wykorzystanie osadów ściekowych i mitygacja emisji odorowych zaprezentowany przez dr inż. Jakuba Mazurkiewicza z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Natomiast z niemiecką perspektywą dotyczącą gospodarowania osadami ściekowymi zapoznał uczestników konferencji inż. Wolfgang Podewils (WP Water Consulting) w swym wystąpieniu pt.: Zmienione rozporządzenie w sprawie osadów ściekowych 2017 w Niemczech – postępy w realizacji.

Case study ze Sławy i Zlotowa

Niezwykle ciekawe były też prezentacje Case study (studia przypadków) w postaci wystąpienia pt.:  Modernizacje oczyszczalni i zagospodarowania osadów ściekowych przedstawione przez dr. Jarosława Hermaszewskiego, Prezesa Zarządu Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Sława oraz wystąpienia pt. Zamiana osadu w produkt nawozowy – praktyczne doświadczenia przedstawionego przez dr. Piotra Powiertowskiego z Miejskiego Zakładu Wodociągów i Kanalizacji Złotów.

Środową sesję zamykały  wystąpienia pt. Zamiana osadu w produkt nawozowy – praktyczne doświadczenia przedstawione przez inż. Jana Kolbusza (Mikrobiotech) oraz prezentacja pt. Naukowe i praktyczne aspekty ko-fermentacji osadów ściekowych  dr hab. Anny Grobelak, prof. Politechniki Częstochowskiej.

Wyjazd studyjny do Aleksandrowa Kujawskiego 

Natomiast dziś (czwartek, 28 września br.), uczestnicy 17. Konferencji Metody zagospodarowania osadów ściekowych, w ramach wyjazdu studyjnego zapoznają się Instalacją w Aleksandrowie Kujawskim z która funkcjonuje w oparciu o wykorzystanie technologii biologicznego przetwarzania osadów ściekowych Firmy EQUIPO Quality First.  Dodajmy, że firma ta jest Partnerem Generalnym 17. Konferencji Metody zagospodarowania osadów ściekowych.