Pilotażowa stacja badawcza wkrótce w szczecińskiej oczyszczalni

Jak przypominają przedstawiciele Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Szczecinie, Unia Europejska nakłada na przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne dodatkowe obostrzenia dotyczące oczyszczania ścieków. A kolejny stopień oczyszczania ma być formalnie realizowany od 31 grudnia 2033 r.

Eliminacja “nowych” zanieczyszczeń

W związku z tym, szczeciński ZWiK, już teraz, przymierza się do spełnienia najbardziej wyśrubowanych norm. Celowi temu służy m.in. wdrażanie programu EMPEREST, którego ZWiK jest członkiem. W ramach programu realizuje się przedsięwzięcia zmierzające do opracowania i zastosowania metod pozwalających badać kolejne, niebezpieczne związki i szukać rozwiązań związanych z ich eliminacją.

Tego rodzaju przedsięwzięciem jest nowa pilotażowa stacja badawcza składająca się m.in. z systemu filtracji wstępnej, systemu ozonowania, filtracji na węglu aktywnym oraz dezynfekcji UV.

– W ramach tego projektu zamierzamy zbadać, w jakim stopniu ścieki dopływające i odpływające z oczyszczalni są zanieczyszczone związkami PFAS, a także to jakie są możliwości ograniczenia ich emisji do środowiska – wyjaśnia Hanna Pieczyńska, rzecznik prasowa szczecińskiego ZWiK. – Sprawdzamy też techniczne rozwiązania dotyczące badania i oczyszczania z mikrozanieczyszczeń. To nam pokaże kierunek rozwoju i inwestycji w nasze oczyszczalnie. Choć już teraz woda, którą oddajemy do Odry jest czystsza niż ta, która płynie w jej korycie – podkreśla Hanna Pieczyńska.

Wyniki testów pilotażowych stacji zostaną poddane analizom. Będą też wykorzystane do opracowania wytycznych technicznych dla systemów usuwania mikrozanieczyszczeń ze ścieków oraz przyszłych niezbędnych inwestycji.

Cztery etapy analizy

Docelowo realizatorom projektu zależy nie tylko na zbadaniu związków PFAS i innych groźnych mikrozanieczyszczeń, ale też na jeszcze lepszym oczyszczeniu ścieków z tych drugich. I dzięki nowej pilotażowej stacji zawartość tych elementów będzie badana na czterech etapach oczyszczania. Nie tylko jak do tej pory, w samej oczyszczalni, ale także przed stacją i za nią.

– Dodajmy, że innowacyjna w skali Europy stacja może się przemieszczać, a dzięki najnowszej technologii sterowanie nią może odbywać się nawet za pomocą smartphonu – mówi Hanna Pieczyńska. – Od maja bieżącego roku stacja testowana jest w Gdańsku. Zrealizowano też już pierwsze badania, które muszą teraz zostać przeanalizowane, tak by móc wyciągnąć z nich odpowiednie wnioski.

Czym są związki PFAS?

Związki per- i polifluoroalkilowe (PFAS), obejmują kilka tysięcy związków chemicznych. Są masowo wykorzystywane w przemyśle. Stosuje się je przy produkcji wielu przedmiotów  codziennego użytku, takich jak wyroby teflonowe, nieprzywierające powłoki naczyń kuchennych, wodoodporne tekstylia, odporne na tłuszcz opakowania żywności, płyny do mycia podłóg czy też piany gaśnicze.

Jednak z biegiem czasu związki te gromadzą się w organizmie człowieka i w środowisku. Często nazywa się je “wiecznymi chemikaliami”, ponieważ wyjątkowo trwale utrzymują się w naszym środowisku i ciele. Substancje te mogą doprowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak uszkodzenie wątroby, choroby tarczycy, otyłość, problemy z płodnością i nowotwory.

Charakterystyka projektu EMEREST

Partnerem wiodącym (liderem), Międzynarodowego projektu EMPEREST jest Union of the Baltic Cities Sustainable Cities Commission (Związek Miast Bałtyckich Komisja Zrównoważonych Miast) z Turku, w Finlandii.

W skład konsorcjum Projektu wchodzi 14 partnerów z krajów skupionych wokół Morza Bałtyckiego, tj. z Polski, Niemiec, Finlandii, Estonii, Litwy i Łotwy. Projekt wdrażany jest w okresie od 01 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2025 r. Całkowity budżet projektu to: 5 432 044 euro. Dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej (INTERREG BSR), to pułap rzędu 80%, przy wkładzie własnym realizatorów na poziomie 20%.