Płatności bezgotówkowe są dostępne w coraz większej liczbie urzędów

Drugi rodzaj płatności oparty jest na wykorzystaniu usługi WebPOS PayByNet. Usługa dostępna jest w urzędowych punktach obsługi. To internetowy odpowiednik terminala płatniczego. Urzędnik loguje się na stronie internetowej, a następnie, wypełniając odpowiednie dane, może przyjąć płatność od klienta, który ma dostęp do odpowiedniej aplikacji w swoim telefonie. W Olsztynie bezgotówkowo można też zapłacić za postój w strefie płatnego parkowania (np. korzystając z aplikacji mobilnej SkyCash) oraz przy zakupie biletów komunikacji miejskiej (np. w biletomacie).

W Poznaniu poza tradycyjną bezgotówkową formą płatności (przelew bankowy), miasto oferuje terminale. – Obecnie udostępnionych jest ich na terenie miasta 98 – mówi Hanna Surma, rzecznik prasowy prezydenta Poznania i Urzędu Miasta. – Oprócz terminali zlokalizowanych w Urzędzie Miasta mieszkańcy mają je do dyspozycji także w urzędach skarbowych i Urzędzie Marszałkowskim, gdzie również mogą dokonać bezgotówkowo płatności z tytułu podatków i opłat lokalnych na rzecz miasta, bez ponoszenia dodatkowych kosztów – zaznacza Hanna Surma.

Za pomocą kart płatniczych mieszkańcy mogą opłacić podatki od nieruchomości i od środków transportowych, wnieść opłaty za wieczyste użytkowanie, opłatę komunikacyjną i inne. Istnieje także możliwość opłacenia pobytu dziecka w przedszkolu oraz wstępu do miejskich jednostek organizacyjnych, np. Palmiarni czy pływalni.

Z kolei za pomocą Poznańskiej Elektronicznej Karty Aglomeracyjnej PEKA (t-portmonetka) można kupić elektronicznie bilety komunikacji miejskiej, uregulować opłaty parkingowe, a także wypożyczyć rower miejski czy kupić bilety online, np. do ZOO.

Dowód rejestracyjny opłacony z komputera

Program upowszechniania płatności bezgotówkowych w administracji publicznej jest dla urzędów całkowicie bezpłatny. Nie ponoszą one żadnych kosztów związanych z instalacją i używaniem terminali POS i usługi WebPOS Paybynet. Również klienci urzędu, dokonujący bezgotówkowych płatności, nie ponoszą z tego tytułu żadnych opłat. Na płatności bezgotówkowe decydują się nie tylko największe polskie miasta. Wprowadzają je także mniejsze miejscowości takie jak: Rybnik, Sopot czy Płock.

– Mieszkańcy Rybnika mogą płacić za zobowiązania na rzecz Urzędu Miasta za pomocą kart płatniczych oraz z wykorzystaniem telefonu i aplikacji mobilnych banków – mówi Agnieszka Skupień, asystent prezydenta Miasta Rybnika. – Miasto zamierza wprowadzić też możliwość dokonywania opłat za usługi Urzędu Stanu Cywilnego za pomocą opłatomatu.

Rybnik zachęca do korzystania z uruchomionego w tym roku portalu „Rachunki”, poprzez można uregulować swoje zobowiązania za podatki lokalne, odbiór odpadów komunalnych oraz dzierżawy i wieczyste użytkowanie.

– W Wydziale Geodezji i Kartografii w ramach Geoinformacyjnej Platformy Usług Elektronicznych w Urzędzie Miasta Rybnika od połowy grudnia ubiegłego roku udostępnione zostały płatności internetowe pozwalające na opłacanie on-line za udostępnianie materiałów zasobu w ramach zgłoszeń prac geodezyjnych i kartograficznych – dodaje Agnieszka Skupień. W mieście funkcjonuje też Rybnicka Elektroniczna Karta Miejska. E-kartą można płacić za przejazdy komunikacją miejską – jest to usługa przedpłacona: w autobusie kasownik pobiera opłatę ze środków wcześniej na niej zgromadzonych.

Sopot natomiast jako pierwszy samorząd w Polsce w styczniu wprowadził na swoich stronach internetowych Płatności Online Blue Media. Dzięki tej usłudze mieszkańcy mogą uiszczać opłaty administracyjne np. za zarejestrowanie pojazdu, wydanie prawa jazdy czy dowodu rejestracyjnego, opłatę skarbową za wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów oraz wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia kierowców.

– Wystarczy, że na stronie Urzędu Miasta interesant wybierze rodzaj sprawy, za którą chcą uiścić opłatę, uzupełni swoje dane identyfikacyjne, a następnie kliknie logo swojego banku sprawy – tłumaczy Magdalena Jachim z Urzędu Miasta Sopotu.

– Po przekierowaniu na stronę transakcyjną banku dane płatnika i kwota do zapłaty są już uzupełnione i wystarczy je tylko potwierdzić, np. hasłem SMS. Po dokonaniu płatności interesant otrzymuje e-mailem potwierdzenie, które powinien wydrukować i przedstawić w Urzędzie podczas załatwiania sprawy.

W Płocku od 2009 r. terminale płatnicze są we wszystkich kasach, zarówno w głównym budynku ratusza na Starym Mieście, jak i w oddziałach w centrum i na jednym z osiedli oraz w Urzędzie Stanu Cywilnego. Od 2014 r. można także przy pomocy karty płatniczej kupić bilet w każdym autobusie Komunikacji Miejskiej, korzystając z biletomatów. Podobnie jak w trzech biletomatach stacjonarnych.

– Przy pomocy karty płatniczej lub aplikacji w smartfonie od roku można opłacić parkowanie w Strefie Płatnego Parkowania w centrum – mówi Hubert Woźniak z Urzędu Miasta Płock. Od 1 września 2017 r. opłaty za sprawy załatwiane w płockim magistracie można wnosić również przez Internet. Za każdą płatność online pobierana jest prowizja w stałej wysokości 1 zł, niezależnie od wpłacanej kwoty. Prowizja trafia do operatora systemu i doliczana jest automatycznie do transakcji.

Korzysta mieszkaniec i urzędnik

Wdrożenie systemu umożliwiającego płatności bez wykorzystania gotówki jest korzystne zarówno dla mieszkańców, jak i dla urzędu. – Informacja o dokonaniu płatności jest przekazywana do odbiorcy w czasie rzeczywistym. Klient oszczędza czas potrzebny na załatwienie sprawy, a więcej urzędników może skupić się na bezpośredniej obsłudze mieszkańców – twierdzi Hubert Woźniak z Urzędu Miasta Płock. Korzyści wynikające z obrotu bezgotówkowego to możliwość obsługi nawet w sytuacji, gdy interesariusz nie ma przy sobie gotówki. – Obrót bezgotówkowy jest bezpieczniejszy, gdyż punkty kasowe wymagają dodatkowych zabezpieczeń fizycznych, ochrony, konwojentów itd. Jest też bardziej elastyczny – w przypadku obrotu gotówkowego potrzebujemy wykwalifikowanego personelu w przyjmowaniu płatności. Ponadto dzięki niemu możemy zwiększyć liczbę stanowisk przyjmujących płatności, a docelowo dążyć do kompleksowej obsługi przy stanowisku, włącznie z przyjęciem płatności bezgotówkowej na każdym stanowisku – wylicza Tomasz Filipowicz – zastępca Dyrektora Wydziału Spraw Obywatelskich i Kierownik Kancelarii Urzędu z gdańskiego magistratu. Wymierną korzyścią dla Urzędu jest też możliwość udostępnienia interesantom wyboru w sposobie załatwiania sprawy. Atutem jest możliwość załatwienia jej przy jednym okienku również w przypadku konieczności dokonania opłaty (zazwyczaj wpłaty gotówkowe przyjmowane są na innym stanowisku). Jak zauważa Patryk Pulikowski z Urzędu Miasta Olsztyna, interesant ma możliwość bieżącego wglądu w stan swoich zobowiązań, wraz z istotnymi informacjami, np. o terminie zapłaty.

Największym plusem korzystania z płatności bezgotówkowych jest jednak redukcja kosztów. Płatności bezgotówkowe to ułatwienie dla mieszkańców, które jednocześnie buduje wizerunek nowoczesnej administracji.

Potencjał korzyści z wprowadzenia płatności internetowych w samorządach przebadali eksperci z Centrum im. Adama Smitha. Wyniki przedstawili w czerwcu 2016 r. w raporcie „Szybkie płatności elektroniczne w samorządzie. Studium korzyści dla administracji i obywateli”. – Z kalkulacji przyjętych w badaniu wynika, że gdyby przelewy do urzędów odbywały się za pomocą płatności automatycznych, pozwoliłoby to oszczędzić łącznie nawet 66,5 mln zł rocznie – informuje Magdalena Jachim z sopockiego magistratu.

Coraz powszechniejsze rozwiązanie

Krzysztof Ambroziak z Business Development Manager w Blue Media (firma rozwijająca usługę Płatności Online BM dla sektora publicznego) uważa, że najszybciej rozwijają się płatności bezgotówkowe dotyczące opłat za czynności administracyjne. Dotyczy to zarówno platformy opłat urzędowych, dostępnej na stronach jednostek administracji publicznej, jak i terminali płatniczych w placówkach publicznych. Na drugim miejscu są opłaty za transport. Szybko rozwijają się też narzędzia do płatności zarówno za bilety komunikacji miejskiej lub regionalnej, jak i za abonamenty parkingowe.

Zdaniem Ambroziaka, to drugie rozwiązanie to duże ułatwienie dla mieszkańców, bo mogą kupić i wydrukować abonament parkingowy zdalnie, bez konieczności chodzenia i odbierania kartonika z hologramem u zarządcy strefy płatnego parkowania. Trzecia najszybciej rozwijająca się sfera opłat bezgotówkowych to podatki lokalne. W tym przypadku jednak mowa raczej o wzroście dostępności platform do opłacania podatków niż o ich wykorzystaniu przez mieszkańców. – Głównym ograniczeniem większości platform jest konieczność logowania Profilem Zaufanym, który wciąż posiada niewielki odsetek obywateli – mówi Krzysztof Ambroziak.

Jak twierdzi Maciej Mironiuk, acceptance development senior manager z Visa, cały czas przybywa samorządów, które umożliwiają płacenie kartą w kasownikach, biletomatach, parkomatach, serwisach internetowych operatorów transportu miejskiego czy aplikacjach mobilnych. W większości dużych miast bezgotówkowo można płacić m.in. w komunikacji miejskiej. A niektóre miasta umożliwiają to na szeroką skalę. Przykładem Warszawa, gdzie opłaty przyjmowane są w blisko 2,5 tys. stacjonarnych i mobilnych biletomatów, a także w Internecie oraz w aplikacjach mobilnych. Visa zachęca samorządy do zastąpienia tradycyjnych biletów komunikacji miejskiej płatnościami bezgotówkowymi. Tradycyjny bilet zastępuje tutaj opłata kartą zbliżeniową lub smartfonem w kasowniku zainstalowanym w autobusie czy tramwaju, który jest jednocześnie terminalem płatniczym.

Płatności bezgotówkowe w sferze miejskiej to wygoda i bezpieczeństwo dla wszystkich stron. Są one tańsze dla samorządów, a jednocześnie pomagają im w promowaniu wizerunku miasta jako miejsca przyjaznego dla mieszkańców i otwartego dla turystów.