Według założeń Ministerstwa Rolnictwa, do 2035 r. może powstać w sumie 200 tys. miejsc pracy związanych z energetyką odnawialną.

Z kolei w świetle analizy ?Morski wiatr kontra atom?, opracowanej m.in. przez Greenpeace, zatrudnienie w sektorze morskiej energetyki wiatrowej po 2020 r. może znaleźć w Polsce 9000 osób, z czego 60% można uznać za pracę trwałą. 
Rozwój energetyki odnawialnej oraz konieczność termoizolacji budynków, wynikająca z ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, mają wygenerować kolejne 300 tys. nowych miejsc pracy. Takie perspektywy napawają optymizmem i zachęcają do poważnego myślenia o inwestowaniu w rozwój. Pracodawcy z obszaru OZE potwierdzają, że planują w nadchodzących latach zwiększyć zatrudnienie.

Potrzebni fachowcy

Branża potrzebuje fachowców. Dotychczas specjaliści i wykwalifikowani pracownicy byli ?przechwytywani? z innych sektorów i dziedzin. W tej chwili rynek pracy dla ekspertów w energetyce odnawialnej powiększa się i w tym kierunku specjalizuje się coraz więcej fachowców. Największym atutem kandydata do pracy w branży OZE jest multidyscyplinarność ? umiejętność łączenia różnych kompetencji. 
Jak przygotować się do pracy w tym sektorze? Dobrym sposobem jest obserwacja rozwoju branży, systematyczne zdobywanie wiedzy i rozwijanie nowych kompetencji. Dla inżynierów mających doświadczenie nabyte w innych branżach, oprócz monitorowania rynku, samokształcenia czy też śledzenia portali branżowych, dobrym pomysłem są studia podyplomowe. Wiele uczelni wyższych wprowadziło zmiany do programów kształcenia, tworząc nowe kierunki i specjalności w zakresie odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej budynków. Pożądany jest rozwój kształcenia związany ze wszystkimi odnawialnymi źródłami energii: słoneczną, wiatrową, geotermią, biogazem i innymi (np. energetyk energii wiatrowej, biogazownik itp.). Poza tym poszukiwani będą specjaliści potrafiący wykorzystywać OZE w budownictwie indywidualnym (np. projektant i instalator kolektorów słonecznych czy pomp ciepła). Wzrośnie także zapotrzebowanie na nowe zawody, takie jak: serwisant urządzeń, montażysta turbin wiatrowych czy systemów fotowoltaicznych, ale także doradca ds. inwestycji w OZE. Pracę będą mieli szansę zyskać nie tylko specjaliści od energetyki. Poszukiwani będą także: koordynatorzy projektów, księgowi, handlowcy, analitycy finansowi, specjaliści ds. marketingu i szkoleń, personel IT czy pracownicy biurowi. Obecnie bardzo potrzebną profesją może być też ?zarządzający energią?. Kompetencje osoby wykonującej ten zawód obejmowałyby różne odnawialne źródła energii, efektywność energetyczną i wiedzę o samym budynku.  
Na rynku pracy występuje niedobór dobrze wykształconych specjalistów, zwłaszcza instalatorów. Badania wskazują na rosnące zapotrzebowanie na monterów i serwisantów oraz projektantów instalacji, łączących kilka technologii (hybryd). Pracodawcy podkreślają potrzebę dokształcania pracowników. Niezbędne są kursy i szkolenia, zarówno teoretyczne, jak i praktyczne w zakresie zastosowań technologii OZE i rozwiązań zwiększających efektywność energetyczną. Szkolenia realizowane za pomocą unijnych funduszy strukturalnych są przez przedsiębiorstwa postrzegane jako nadmiernie teoretyczne i prowadzone w nieodpowiedni sposób.

Szkolą firmy

Firmy branży OZE przejęły ciężar szkolenia pracowników i wyznaczają w tym zakresie standardy. ZP FEO pragnie pomóc pracownikom swoich członków. W listopadzie i grudniu zostaną przeprowadzone szkolenia dla instalatorów ? integratorów mikroinstalacji energetyki odnawialnej, w ramach projektu OZERISE (Odnawialne źródła energii w gospodarstwach rolnych i mikrosieciach ? generalne problemy wprowadzania nowoczesnych, prośrodowiskowych rozwiązań energetycznych do rolnictwa). Program propaguje wiedzę z zakresu technicznego i ekonomicznego wykorzystania OZE, praktycznych możliwości i zasad realizacji, zwłaszcza instalacji hybrydowych, łączących wytwarzanie energii cieplnej z elektryczną. Doskonałym uzupełnieniem będą warsztaty dotyczące doboru instalacji hybrydowych, zakończone wyjazdem do gospodarstwa rolnego wyposażonego w hybrydowe mikroinstalacje. 
Sektor energetyki odnawialnej stwarza wiele możliwości rozwoju kariery i oferuje atrakcyjne warunki pracy. Branża ta przyciąga zdolnych i odważnych pracowników, zarówno konkurencyjnymi zarobkami na poziomie rynkowym, jak i benefitami pozapłacowymi. Szczególnie w większych przedsiębiorstwach, z kadrą menedżerską wywodzącą się z korporacji, inwestuje się w pracowników poprzez dodatki pozapłacowe, np. ubezpieczenia, karty multisport czy opiekę zdrowotną. 
Podsumowując, miejsca pracy tworzone w branży OZE odznaczają się wysoką jakością. Sektor prywatny oferuje najbardziej stabilne stanowiska. Wielu pracodawców zapewnia umowy o pracę, bardzo często na czas nieokreślony. 
Odnawialne źródła energii są szansą na rozwój terenów, na których występuje duże bezrobocie, a także pojawiają się problemy z dostawami prądu, ze względu na słabą sieć elektroenergetyczną. Niestety, lokalne władze najczęściej nie dostrzegają szansy. Powiatowe urzędy pracy nie interesują się zjawiskiem zielonych miejsc pracy, nie widząc możliwości na redukcję bezrobocia w ten sposób i nie są chętne do współpracy z przedsiębiorcami. Brak jasnych i przejrzystych regulacji prawnych, np. opóźnienia w uchwaleniu tzw. ustawy OZE, nie stwarzają stabilnych warunków dla sektora. 
Mimo to branża z pewnością będzie kontynuować trend wzrostowy, nawet w przypadku biernej postawy administracji państwowej. Są też pozytywne przykłady działań politycznych, takie jak programy wsparcia NFOŚiGW, a przede wszystkim fundusze UE z perspektywy 2014-2020, których duża część ma być przeznaczona na rozwój gospodarki niskoemisyjnej.

 

Katarzyna Motak 
prezes ZP FEO

Tytuł i śródtytuły od redakcji