Jest dobrze, ale nie do końca
Zbigniew Kamieński
zastępca dyrektora,
Departament Energetyki,
Ministerstwo Gospodarki
Dwie ustawy – o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych, obydwie z dnia 25 sierpnia 2006 r. – z dniem 1 stycznia br. weszły w życie. Bez wątpienia są to kluczowe akty normatywne dla rozwoju rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych w Polsce.
Wprowadzają one zupełnie nową jakość i stwarzają nowe, bardzo korzystne perspektywy dla tego segmentu rynku paliwowego. Jednocześnie zapewniają podniesienie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez zmniejszenie zależności od importowanej ropy naftowej. Ponadto mają wielki wpływ na zredukowanie zanieczyszczeń środowiska powodowanych przez sektor transportu oraz przyczyniają się do aktywizacji zawodowej terenów rolniczych. Sprawnie przebiega również proces wydawania aktów wykonawczych do tych ustaw. Mimo uciążliwości związanych z koniecznością notyfikacji wielu z nich w Komisji Europejskiej i połączonym z tym, co najmniej trzymiesięcznym, wydłużeniem terminu procedowania, część z nich została już wydana, a znakomita większość jest na końcowym lub daleko zaawansowanym etapie legislacyjnym.
Unicestwiający akt
Dobrą atmosferę i klarowną perspektywę dla biopaliw w naszym kraju zakłóca jednak inny akt prawny i to wcale nie rangi ustawowej, ale jedynie rozporządzenie. Jest nim Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego. Określone w nim wysokości zwolnień od podatku akcyzowego dla paliw ciekłych z dodatkiem biokomponentów i biopaliw ciekłych są zasadniczo niższe niż obowiązujące przed nowelizacją rozporządzenia. Zmienia to radykalnie warunki prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie biokomponentów i biopaliw ciekłych. Zmiany te są na tyle poważne, że mogą powodować nieopłacalność ekonomiczną takiej działalności, a w konsekwencji załamanie się dynamicznie rozwijającego się rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych w Polsce. Rozporządzenie to weszło w życie dokładnie tego samego dnia, co obie ustawy biopaliwowe. Jest rzeczą zdumiewającą, a zarazem bardzo niepokojącą, że jeden akt prawny niższego szczebla może w tak zasadniczy sposób wpływać na realizację celów i zadań określonych w aktach rangi ustawowej, że w skrajnym przypadku może unicestwić główną ideę, jaka legła u podstaw przygotowania i uchwalenia przez Sejm RP przedmiotowych ustaw.
Obok negatywnej oceny samej regulacji poważne zastrzeżenia budzi tryb, w jakim Ministerstwo Finansów procedowało – na dwa tygodnie przed końcem roku – projekt tego rozporządzenia. Pomimo ogromnej wagi wprowadzanych zmian oraz zasadniczych uwag zgłaszanych przez m.in. Ministerstwo Gospodarki, resort finansów nie zorganizował konferencji uzgadniającej, ani w żaden inny sposób nie doprowadził do uzgodnienia projektu. Zastrzeżenia budzi również przedstawiona przez Ministerstwo Finansów analiza skutków, jakie przyniosą wprowadzane zmiany, która została przedstawiona w sposób szczątkowy, nieadekwatny do zakresu tych zmian. Fakt wydania przedmiotowego rozporządzenia, a także sposób jego procedowania, stanowi kolejny argument dla określania stawek akcyzy i zwolnień w tym zakresie na poziomie ustawowym – wraz z wpisanym w ustawę mechanizmem zapewniającym utrzymanie przyjętego systemu w okresie kilku lat. Tak rozumiane przepisy ustawowe powinny umożliwiać – wyłącznie wg ściśle określonych reguł – wprowadzanie korekt wynikających ze zmieniających się cen ropy i kosztów wytwarzania biokomponentów. Takie podejście jest niezbędne dla zachowania stabilnych warunków prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania biokomponentów i biopaliw ciekłych.
Akcyza wymaga ustawy
Pragnę podkreślić, że Ministerstwo Gospodarki już od samego początku prac nad nowymi regulacjami w zakresie biopaliw stało na stanowisku o konieczności odpowiedniego określenia zagadnień akcyzowych dla biokomponentów i biopaliw ciekłych na poziomie ustawy. W dokumencie „Propozycja zmian legislacyjnych koniecznych do pełnej implementacji do krajowego porządku prawnego dyrektywy 2003/30/WE w sprawie promowania użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych” przyjętym przez Komitet Europejski Rady Ministrów w dniu 3 stycznia 2006 r. zostało jednoznacznie zapisane, że w ramach pakietu ustaw biopaliwowych nowelizowana będzie ustawa o podatku akcyzowym. Mimo wielokrotnych monitów, pism i rozmów przypominających oraz wskazujących na niezbędność zgrania w czasie regulacji akcyzowych z nowymi ustawami biopaliwowymi, Ministerstwo Finansów nie wywiązało się z tego obowiązku.
Na koniec już bardziej optymistycznie. Ministerstwo Gospodarki nie poddaje się. Przygotowywane są rozwiązania, które mają zmienić postanowienia lub złagodzić skutki wydanego rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego. Trwają również prace nad „Wieloletnim programem promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008-2014” zgodnie z art. 37 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. Program ten wg ustawy ma m.in. uwzględniać wieloletnie zwolnienia i obniżki stawek podatku akcyzowego dla biokomponentów i biopaliw.
Tytuł i śródtytuły od redakcji
zastępca dyrektora,
Departament Energetyki,
Ministerstwo Gospodarki
Dwie ustawy – o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych, obydwie z dnia 25 sierpnia 2006 r. – z dniem 1 stycznia br. weszły w życie. Bez wątpienia są to kluczowe akty normatywne dla rozwoju rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych w Polsce.
Wprowadzają one zupełnie nową jakość i stwarzają nowe, bardzo korzystne perspektywy dla tego segmentu rynku paliwowego. Jednocześnie zapewniają podniesienie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez zmniejszenie zależności od importowanej ropy naftowej. Ponadto mają wielki wpływ na zredukowanie zanieczyszczeń środowiska powodowanych przez sektor transportu oraz przyczyniają się do aktywizacji zawodowej terenów rolniczych. Sprawnie przebiega również proces wydawania aktów wykonawczych do tych ustaw. Mimo uciążliwości związanych z koniecznością notyfikacji wielu z nich w Komisji Europejskiej i połączonym z tym, co najmniej trzymiesięcznym, wydłużeniem terminu procedowania, część z nich została już wydana, a znakomita większość jest na końcowym lub daleko zaawansowanym etapie legislacyjnym.
Unicestwiający akt
Dobrą atmosferę i klarowną perspektywę dla biopaliw w naszym kraju zakłóca jednak inny akt prawny i to wcale nie rangi ustawowej, ale jedynie rozporządzenie. Jest nim Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego. Określone w nim wysokości zwolnień od podatku akcyzowego dla paliw ciekłych z dodatkiem biokomponentów i biopaliw ciekłych są zasadniczo niższe niż obowiązujące przed nowelizacją rozporządzenia. Zmienia to radykalnie warunki prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie biokomponentów i biopaliw ciekłych. Zmiany te są na tyle poważne, że mogą powodować nieopłacalność ekonomiczną takiej działalności, a w konsekwencji załamanie się dynamicznie rozwijającego się rynku biokomponentów i biopaliw ciekłych w Polsce. Rozporządzenie to weszło w życie dokładnie tego samego dnia, co obie ustawy biopaliwowe. Jest rzeczą zdumiewającą, a zarazem bardzo niepokojącą, że jeden akt prawny niższego szczebla może w tak zasadniczy sposób wpływać na realizację celów i zadań określonych w aktach rangi ustawowej, że w skrajnym przypadku może unicestwić główną ideę, jaka legła u podstaw przygotowania i uchwalenia przez Sejm RP przedmiotowych ustaw.
Obok negatywnej oceny samej regulacji poważne zastrzeżenia budzi tryb, w jakim Ministerstwo Finansów procedowało – na dwa tygodnie przed końcem roku – projekt tego rozporządzenia. Pomimo ogromnej wagi wprowadzanych zmian oraz zasadniczych uwag zgłaszanych przez m.in. Ministerstwo Gospodarki, resort finansów nie zorganizował konferencji uzgadniającej, ani w żaden inny sposób nie doprowadził do uzgodnienia projektu. Zastrzeżenia budzi również przedstawiona przez Ministerstwo Finansów analiza skutków, jakie przyniosą wprowadzane zmiany, która została przedstawiona w sposób szczątkowy, nieadekwatny do zakresu tych zmian. Fakt wydania przedmiotowego rozporządzenia, a także sposób jego procedowania, stanowi kolejny argument dla określania stawek akcyzy i zwolnień w tym zakresie na poziomie ustawowym – wraz z wpisanym w ustawę mechanizmem zapewniającym utrzymanie przyjętego systemu w okresie kilku lat. Tak rozumiane przepisy ustawowe powinny umożliwiać – wyłącznie wg ściśle określonych reguł – wprowadzanie korekt wynikających ze zmieniających się cen ropy i kosztów wytwarzania biokomponentów. Takie podejście jest niezbędne dla zachowania stabilnych warunków prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania biokomponentów i biopaliw ciekłych.
Akcyza wymaga ustawy
Pragnę podkreślić, że Ministerstwo Gospodarki już od samego początku prac nad nowymi regulacjami w zakresie biopaliw stało na stanowisku o konieczności odpowiedniego określenia zagadnień akcyzowych dla biokomponentów i biopaliw ciekłych na poziomie ustawy. W dokumencie „Propozycja zmian legislacyjnych koniecznych do pełnej implementacji do krajowego porządku prawnego dyrektywy 2003/30/WE w sprawie promowania użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych” przyjętym przez Komitet Europejski Rady Ministrów w dniu 3 stycznia 2006 r. zostało jednoznacznie zapisane, że w ramach pakietu ustaw biopaliwowych nowelizowana będzie ustawa o podatku akcyzowym. Mimo wielokrotnych monitów, pism i rozmów przypominających oraz wskazujących na niezbędność zgrania w czasie regulacji akcyzowych z nowymi ustawami biopaliwowymi, Ministerstwo Finansów nie wywiązało się z tego obowiązku.
Na koniec już bardziej optymistycznie. Ministerstwo Gospodarki nie poddaje się. Przygotowywane są rozwiązania, które mają zmienić postanowienia lub złagodzić skutki wydanego rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego. Trwają również prace nad „Wieloletnim programem promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008-2014” zgodnie z art. 37 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. Program ten wg ustawy ma m.in. uwzględniać wieloletnie zwolnienia i obniżki stawek podatku akcyzowego dla biokomponentów i biopaliw.
Tytuł i śródtytuły od redakcji
