Związek powstał w wyniku wcześniejszych dobrych doświadczeń samorządów we wspólnym rozwiązywaniu problemów z gospodarką odpadami. Na początku XXI w. żadna z gmin, które obecnie są członkami Związku, nie miała ani składowiska spełniającego ówczesne wymogi dla tego typu obiektów, ani żadnej instalacji, w której można by przetwarzać odpady komunalne. 

Gospodarka odpadami opierała się właściwie tylko na odbieraniu odpadów u źródła bez podziału na frakcje, a następnie ich składowaniu w prymitywnych składowiskach, zlokalizowanych najczęściej w wyrobiskach po kruszywach budowlanych. 

Leszczyńska inicjatywa

Problem nabrzmiewał, więc z inicjatywy miasta Leszno powołano spółkę, której udziałowcami zostało 19 okolicznych gmin. Korzystając z ówcześnie dostępnych środków przedakcesyjnych Unii Europejskiej, wybudowała ona Zakład Zagospodarowania Odpadów, który szybko uzyskał status Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych. Niejako przy okazji spółka zrekultywowała i dokonała zamknięcia wszystkich dotychczasowych składowisk zlokalizowanych na terenie gmin – wspólników. Wydawało się, że problem został rozwiązany, ale – jak się okazało – nie na długo. Nowelizacją ustawy o utrzymaniu czystości i porządku ...