Problemy związane z produkcją biomasy znalazły się w kręgu zainteresowań poznańskich naukowców.

Wyrazem tego była międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Rośliny alternatywne dla zrównoważonego rolnictwa”, zorganizowana na początku września przez Zakład Botaniki Ogólnej UAM przy współudziale Instytutu Genetyki PAN w Poznaniu. W spotkaniu wzięło udział ponad 60 osób zaangażowanych w różne dziedziny badań nad roślinami, które mogą być wykorzystane m.in. w produkcji energii.
Pierwszy dzień konferencji poświęcony był prezentacji osiągnięć naukowców z Niemiec, Irlandii, Szwecji i Holandii. Przedstawili oni bogatą, chociaż bardzo zróżnicowaną problematykę, dotyczącą m.in. mikrorozmnażania in vitro sadzonek drzew szybko rosnących, takich jak robinia, osika i jej mieszańce, brzoza karelska, modrzew i klon, oraz rozmnażania generatywnego i hodowli ulepszonych odmian jesionu poprzez mikroszczepienie in vitro.
W Polsce istnieje szerokie zainteresowanie plantacjami roślin, które zostały już rozpowszechnione. Dotyczy to wierzby wiciowej, ślazowca pensylwańskiego i miskantusa. Nowe odmiany wierzby wiciowej – sześć odmian ulepszonych pod względem zdrowotności oraz wydajności biomasy – przedstawił prof. Stig Larsson z Uniwersytetu w Svalov, znany szwedzki hodowca. Natomiast prof. Iris Levandovsky z Centrum Badawczego Roślin Uprawnych w Heidelbergu, ceniona genetyczka zajmująca się uprawą i nowymi odmianami miskantusa i jego mieszańców, zaprezentowała dalsze możliwości ulepszania tej trawy pod względem wzrostu zawartości celulozy w suchej masie produktu końcowego. Tematykę tę kontynuował Oene Dolstra z Międzynarodowego Instytutu Badawczego w Wageningen (Holandia). Z ośrodkiem tym od dawna współpracuje IG PAN w Poznaniu, który wykonuje badania m.in. nad poliploidyzacją. Doktorantka tego Instytutu zaprezentowała wyniki rozmnażania in vitro miskantusa.
Za najciekawszy można uznać referat przedstawiający wyniki badań prof. Macieja Zenktelera, który w wyniku zapylania in vitro pyłkiem topoli zalążków wierzby otrzymał zarodki mieszańcowe tych dwu gatunków niekrzyżujących się w naturze. Celem tych prac było zwiększenie tempa wzrostu i przyrostu biomasy mieszańców.
Być może do produkcji biomasy można by wykorzystać rośliny genetycznie modyfikowane, lecz naukowcy są ostrożni z wprowadzaniem GMO. Podczas konferencji nie proponowano takich rozwiązań.
Badacze z krajowych placówek naukowych przedstawili wyniki doświadczeń uprawowych nad klonami wierzby (UWM Olsztyn i ATR Bydgoszcz), miskantusa (Puławy) oraz topinamburu i ślazowca (na kompostach ściekowych – AR Szczecin).
Podsumowując konferencję, prof. M. Zenkteler wezwał do połączenia wysiłków wszystkich instytutów naukowych w Polsce nad zintensyfikowaniem produkcji biomasy roślinnej w możliwie jak najszerszym wachlarzu gatunków i odmian. Zwrócił uwagę na konieczność ochrony bioróżnorodności upraw, aby przeciwdziałać niekorzystnym efektom monokultur roślin alternatywnych.
(uw)