Reklama

AD1A EGOE [27.03-27.04.24]

PSZOK – niezbędny element systemu odpadowego

PSZOK – niezbędny element systemu odpadowego
Sławomir Duda, Robert Jerzy Kiszka, Marcin Schmitd, SAVONA PROJECT, Kraków – Tarnów
10.01.2015, o godz. 11:02
czas czytania: około 15 minut
0

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która weszła w życie w lipcu 2013 r., nadała nowy kształt gminnym systemom gospodarowania odpadami komunalnymi. W szczególności prowadziła (w obowiązującej formie niezbyt precyzyjnie zdefiniowane) pojęcie punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK) jako integralnego elementu nowego systemu odpadowego.

Dalsza część tekstu znajduje się pod reklamą

Reklama

AD1B KUBOTA 04.03-04.04.24

Zasada 3R w PSZOK-u

Można powiedzieć, że zasada 3R (ang. reduce, reuse, recycle) dotyczy działań, które można podjąć w PSZOK-u/sieci PSZOK-ów, a które wykraczają jedynie poza zbiórkę i gromadzenie odpadów, co ma na celu stworzenie warunków do wykorzystania potencjału odpadów (np. w zakresie ich ponownego użycia), z uwzględnieniem hierarchii postępowania z nimi. PSZOK lub ich sieć poprzez prowadzenie działań innych niż jedynie odbiór i gromadzenie odpadów może nie tylko optymalizować swoje koszty operacyjne, ale również lokować się wyżej w hierarchii postępowania z odpadami stając się centrum recyklingu, w którym z dostarczanych odpadów jest możliwe uzyskanie największych korzyści zarówno ekonomicznych, jak i ekologicznych.

Ideę i rolę PSZOK-ów, w których prowadzone byłyby działania szersze, niż te związane jedynie z gromadzeniem odpadów (np. przygotowanie do ponownego użycia) szerzej opisuje inny dokument planistyczny opracowany na szczeblu krajowym, tj. Krajowy program zapobiegania powstawaniu odpadów (KPZPO) z lutego 2014 r.

PSZOK-i zajmujące się działaniami wykraczającymi poza ramy odbierania oraz gromadzenia wybranych rodzajów odpadów ze strumienia odpadów komunalnych znajdują się wyżej w hierarchii postępowania z odpadami i jako takie powinny być traktowane jako wysoce pożądane elementy nowoczesnych gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi.

Rys. 4. Miejsce ponownego użycia w hierarchii postępowania z odpadami. Źródło: Krajowy program zapobieganiu powstawaniu odpadów.
Rys. 4. Miejsce ponownego użycia w hierarchii postępowania z odpadami. Źródło: Krajowy program zapobieganiu powstawaniu odpadów.

Konkluzja

Obowiązujące wymagania odnośnie efektywności gminnych systemów gospodarowania odpadami oraz planowane kierunki zmian w tym zakresie8 będą wymuszać potrzebę poprawy sposobu organizacji gminnych systemów odpadowych poprzez dalece idący wzrost ich efektywności. Taki wzrost efektywności gwarantuje uzupełnianie gminnego systemu odpadowego poprzez utworzenie funkcjonalnego i dobrze przemyślanego PSZOK-u/sieci PSZOK-ów, prowadzącego/prowadzących działania wykraczające poza zbiórkę i gromadzenie odpadów. Zidentyfikowane w niniejszym artykule oraz wynikające z doświadczeń autorów kluczowe elementy, które winne być rozważone na etapie planowania PSZOK-u to:

  • – właściwy wybór lokalizacji, szczególne przy planowaniu jednego PSZOK-u/centrum recyklingu dla kilku gmin, uwzględniającej m.in. istniejącą infrastrukturę komunikacyjną, odległość od „dostawców” odpadów, a także docelowych odbiorców strumieni odpadów gromadzonych w PSZOK-u (np. RIPOK dla odpadów zielonych),
  • – wkomponowanie PSZOK-u w istniejący system odpadowy w celu maksymalizacji możliwych do osiągnięcia korzyści (rozumianych np. jako odbiór poprzez punkt strumieni odpadów „wymykających się” do tej pory ze sprawozdawczości gminnej) przy jednoczesnym zachowaniu wypracowanych dotąd proekologicznych postaw mieszkańców,
  • – określenie docelowego profilu funkcjonowania PSZOK-u jako szeroko pojętego centrum recyklingu, umożliwiającego m.in. prowadzenie działań edukacyjnych czy zmierzających do wykorzystania całego potencjału odpadów do generowania przepływów korzystnych z punktu widzenia eksploatacji punktu (np. doczyszczania pozyskiwanych odpadów poprzez działania nie wpływające na zmianę kodu odpadu czy też przygotowanie do ponownego użycia).

Jesteśmy zatem w stanie sformułować tezy, które można traktować jako oczekiwania względem prawodawców. Ich spełnienie może spowodować poprawę możliwości organizacji kompletnych i efektywnych gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi. Chodzi o:

  • – precyzyjne zdefiniowanie roli PSZOK-u (częściowo już dokonane w procedowanej nowelizacji ustawy UCP) poprzez doprecyzowanie w drodze rozporządzenia Ministra Środowiska np. znaczenia PSZOK-ów w gminnych systemach odpadowych czy ich pozycji przy gromadzeniu niektórych rodzajów odpadów względem innych obecnych na rynku odpadowym uczestników (np. punktów odbioru ZSEE czy innych tego typu obiektów),
  • – budowę systemu kaucyjnego lub depozytowego w wysokości i zakresie większym niż obecnie obowiązujący (np. względem niektórych rodzajów odpadów niebezpiecznych),
  • – stworzenie sprawnych mechanizmów zapewaniających wsparcie finansowe dla inwestycji mających wpłynąć na wzrost efektywności gminnych systemów odpadowych, które nie stanowią (w obecnych uwarunkowaniach prawno-organizacyjnych) inwestycji o charakterze komercyjnym.

Źródła:

  1. 1. Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (DzU z 1996 r. nr 132, poz. 622).
  2. 2. Tekst ustawy przekazany do Senatu zgodnie z art. 52 regulaminu Sejmu. Ustawa z 10 października 2014 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw.
  3. 3. dr inż. Ryszard Szpadt: Prognoza zmian w zakresie gospodarki odpadami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (na zamówienie ministra środowiska). Marzec 2010.
  4. 4. Program priorytetowy NFOŚiGW na rok 2014. „Racjonalna gospodarka odpadami’’. Część 1. Selektywne zbieranie i zapobieganie powstawaniu odpadów.
  5. 5. Peters H. J.: Rozwój PSZOK-ów w Niemczech – doświadczenia zakładowe. 5. Ogólnopolska konferencja PSZOK – efektywność i funkcjonalność. Szczecin – Berlin 23-24 października 2014 r.
  6. 6. Opracowanie własne na podstawie m.in.: Rogowski W.: Wprowadzenie do rachunku opłacalności projektów inwestycyjnych. Katedra analiz działalności przedsiębiorstw, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
  7. 7. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Ku gospodarce o obiegu zamkniętym: program „zero odpadów” dla Europy

 

Sławomir Duda, Robert Jerzy Kiszka, Marcin Schmitd
SAVONA PROJECT, Kraków – Tarnów

Tagi:

Udostępnij ten artykuł:

Komentarze (0)

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu. Bądź pierwszą osobą, która to zrobi.

Dodaj komentarz

Możliwość komentowania dostępna jest tylko po zalogowaniu. Załóż konto lub zaloguj się aby móc pisać komentarze lub oceniać komentarze innych.

Te artykuły mogą Cię zainteresować

Przejdź do
css.php
Copyright © 2024