Strategia biometanowa kluczowym rozwiązaniem dla Polski?

W ramach Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu powinna być wytyczona “państwowa strategia biometanowa” – postuluje prezes Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego Artur Zawisza. Jej elementem musi być system wsparcia finansowego dla wszystkich producentów – dodaje.

Biometan: Kluczowy kierunek w planach energetycznych kraju

Prezes Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego (UPiPPBiB) Artur Zawisza wskazał w komentarzu dla PAP, że w ramach Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu (KPEiK) powinna być wytyczona “państwowa strategia biometanowa”. “Jej elementem musi być adekwatny system wsparcia dla wszystkich instalacji, nie tylko dla mniejszych i de facto nieopłacalnych dla inwestora, jak obecnie” – zaznaczył, dodając, że powinny one uzyskać “realistyczną ceną referencyjną”.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z 13 listopada 2023 r. cena referencyjna biometanu z biogazu – to 538 zł za MWh, a biometanu z biogazu rolniczego – 545 zł za MWh.

Zawisza podkreślił również, że potrzebne są przyjazne regulacje dotyczące standardu technicznego zatłaczania biometanu do sieci.

Polska opóźniona w produkcji biometanu

Wiceminister klimatu i środowiska Miłosz Motyka powiedział w poniedziałek podczas Kongresu Transformacji Energetycznej, że gaz jako paliwo przejściowe jest “absolutnie potrzebny”. Wskazał na biometan. “Tu jest potencjał, jeśli chodzi o zagłębia rolnicze i to może być silne wsparcie sytemu elektroenergetycznego i tu też potrzebne są akty legislacyjne” – powiedział Motyka, zaznaczając, że rząd rozpoczął także działania w tej sprawie.

Wiceminister Motyka informował także, że resort jest “na bardzo wysokim” etapie zaawansowania, jeśli chodzi o prace nad aktualizacją Krajowego Planu na Rzecz Energii i Klimatu (KPEiK). Zapowiedział, że zostanie on przedstawiony Komisji Europejskiej do czerwca br.

“W naszym kraju pierwsze biometanownie są w budowie, ale żadna z nich jeszcze nie zaczęła produkcji, ani tym bardziej sprzedaży biometanu” – poinformował prezes UPiPPBiB. “Na tle setek biometanowni w krajach unijnych jesteśmy zapóźnieni, co wynika między innymi z opóźnień i niedostatków legislacyjnych, gdyż regulacje ustawowe są ledwie z zeszłego roku i ciągle niedoskonałe” – zwrócił uwagę Zawisza.

Przyszłość energetyczna bez Rosji

11 września 2023 r. w życie weszły przepisy ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych. Na powstające na podstawie nowych przepisów biogazownie rolnicze nałożono pewne ograniczenia, jeśli chodzi o moc czy wolumen produkowanego biogazu. W przypadku wytwarzania energii elektrycznej będą mogły mieć maksymalną moc na poziomie 3,5 MW, a w przypadku energii elektrycznej i cieplnej wytwarzanej w skojarzeniu – 10,5 MW.

Roczną wydajność produkcji biogazu rolniczego ustalono na poziomie nieprzekraczającym 14 mln m sześc. a roczną wydajność produkcji biometanu z biogazu rolniczego na poziomie do 8,4 mln m sześc.

Zawisza zaznaczył, że w Polsce zasoby substratów – surowca do produkcji biometanu są liczone “w miliardach metrów sześciennych”, ale przed branżą dopiero stoi wyzwanie wyprodukowania pierwszych milionów metrów sześciennych biometanu.

“Potrzebni są inwestorzy wielkoskalowi, z których jednym może być Orlen, uwzględniający dużą skalę produkcji w swej zaktualizowanej strategii, od której nie powinien odchodzić” – postuluje Zawisza. W zaktualizowanej w lutym 2023 r. strategii do 2030 r. Orlen założył, że zbuduje “pozycję lidera produkcji biogazu i biometanu w Europie Środkowej”, wytwarzając 1 mld m sześc. biogazu – to ekwiwalent ok. 0,65 mld m sześc. biometanu.

W opinii prezesa unii producentów przemysłu biogazowego nie ma obaw o popyt na biometan. “W ramach Narodowego Celu Wskaźnikowego potrzebne są takie ilości paliwa alternatywnego, jakich długo jeszcze nie wytworzymy” – ocenił. Jak podkreślił, biorąc pod uwagę zaniechanie importu gazu z Rosji, biometan jest “szczególnie pożądany” przez gospodarkę narodową. Zawisza wskazał, że biometan w postaci gazowej ma właściwości identyczne z gazem ziemnym, zaś polskie zużycie gazu ziemnego, jego zdaniem, będzie wzrastać. “Biometan może być zarówno zatłaczany do sieci gazowych, jak i skraplany do postaci bioLNG” – dodał.

Przeszkody i potencjał: Raport o produkcji biometanu w Polsce

Jego zdaniem standaryzacja techniczna i dobra logistyka dotycząca dostaw surowców może racjonalizować koszty działalności operatorów biometanowych, co może sprawić, że cena biometanu będzie atrakcyjna dla odbiorców. “Co więcej, w przypadku biometanu przysłowiowego kurka z gazem nikt obcy nam nie zakręci, co przybliża nas do suwerenności surowcowej i bezpieczeństwa paliwowego” – podkreślił.

Według raportu “Biometan w Polsce. Rosnąca rola biometanu w transformacji energetycznej” przygotowanego przez firmę Strategy& w Polsce, wśród głównych przyczyn przeszkadzających w inwestycji w biometan, 36 proc. badanych firm wskazało niekorzystne i skomplikowane regulacje, 28 proc. brak wsparcia finansowego, a 26 proc. wysokie koszty instalacji. Autorzy raportu zaznaczyli, że Polska jest jednym z krajów o “największym potencjale produkcji biometanu w Unii Europejskiej”.

W opracowaniu wskazano, że Polska ma jedne z największych zasobów substratów wykorzystywanych w produkcji biogazu w Unii Europejskiej, a największymi źródłami surowca w Polsce są sektor rolniczy oraz komunalny.

Polska wykorzystuje około 3 proc. całkowitego potencjału produkcji biogazu. Raport do pobrania