Warszawa niczym Kopenhaga i Amsterdam. Ruszają inwestycje w centrum stolicy

To kolejne działania – po decyzji o dokończeniu budowy Muzeum Sztuki Nowoczesnej oraz o budowie zielonego placu przed nim, przebudowie alei Jana Pawła II od ronda Czterdziestolatka do ronda ONZ i wytyczeniu tam nowej drogi dla rowerów oraz przejść dla pieszych – które Warszawa realizuje w ramach projektu Nowe Centrum.

– Bardzo zależy mi nie tylko na tym, żeby ścisłe centrum stolicy zyskało nowy wygląd, ale również na tym, aby docelowo połączyć dwa centralne punkty w stolicy, a więc PKiN ze Starówką poprzez przyjazny i bezpieczny dla pieszych i rowerzystów, ale także bardziej zielony system ulic i placów – mówi Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy. – W ten sposób obszar pomiędzy PKiN a Starówką zyska nowe życie – dodaje.

Mimo, iż dwie trzecie użytkowników placu u zbiegu ulic Bracka, Chmielna, Krucza, Zgoda i Szpitalna stanowią piesi, dziś obszar ten zdominowany jest przez samochody i jezdnie.

W ciągu najbliższych miesięcy miejsce potocznie zwanego „placem pięciu rogów”, połączone zostanie z nowym wyglądem ulicy Chmielnej. Ogłoszony konkurs obejmuje ul. Chmielną (na odcinku od ul. Nowy Świat do pasażu Stanisława Wiecheckiego „Wiecha”) i ul. Bracką (na odcinku od Alej Jerozolimskich do zbiegu ulic Bracka, Chmielna, Krucza, Zgoda i Szpitalna) oraz w zakresie studialnym (ideowym) ul. Widok.

Nowe Centrum

W najbliższym czasie miasto ma ogłosić też konkurs na przebudowę ulicy Złotej. Planuje też budowę przejścia dla pieszych przez ulicę Marszałkowską na wysokości ulicy Złotej.

Przebudowa obejmie również główną ulicę Warszawy – Marszałkowską. Powstanie tam droga rowerowa, która uzupełni brakujący fragment trasy na wysokości placu Defilad. Wyremontowany zostanie chodnik, a na szerokiej jezdni wytyczone zostaną miejsca postojowe. Prace potrwają do lata, a jesienią na tym odcinku posadzony zostanie nowy żywopłot (podobnie jak na ul. Świętokrzyskiej). W niedalekiej przyszłości powstaną także nowe przejścia dla pieszych w okolicy ronda Dmowskiego oraz na ulicy Marszałkowskiej.

– Chciałbym, aby w najbliższych latach Warszawa przeszła metamorfozę podobną do tej, którą przeszły Kopenhaga, Sztokholm czy Amsterdam. Wszystko po to, żeby miasto, które do tej pory było idealnym miejscem do pracy, stało się też idealnym miejscem do życia – mówi Rafał Trzaskowski.

Zielona przestrzeń

U zbiegu ulic Brackiej, Chmielnej, Kruczej, Zgody i Szpitalnej powstanie jednolita nawierzchnia bez wydzielonych chodników i jezdni. Priorytet zyskają piesi. Posadzka placu wykonana zostanie z dużych płyt z betonu, które wzmocnione i wykończone zostaną kruszywem. Na placu pojawią się fontanna, liczne siedziska, nowe latarnie i zieleń, w tym 22 klony polne o wysokości 8-9 metrów. Pojawią się one po zachodniej części placu, w pobliżu starego i nowego Domu Braci Jabłkowskich.

Dodatkowo przebudowana zostanie też ulica Szpitalna (do ul. Górskiego) i Krucza (do Al. Jerozolimskich). Tu również powstaną nowe nawierzchnie i szersze chodniki. W północno-zachodniej części skrzyżowania ulicy Kruczej z ulicą Widok zamiast dotychczasowego parkingu posadzone zostaną drzewa i postawione ławki. Projekt wypracowała pracownia WXCA Sp. z o.o. (architekt Michała Kempiński), a prace wykona firma Strabag. Koszt przebudowy to 14,5 mln zł.

– Budowa placu pociągnie za sobą zmianę organizacji ruchu wokół placu. W ciągu ul. Kruczej i Szpitalnej przejazd zachowany zostanie tylko dla autobusów i rowerów. Ulica Zgoda zostanie wyłączona z ruchu (poza dojazdem do posesji i ul. Chmielnej). Sam plac i prowadzące do niego dojazdy oznakowane zostaną jako „strefa zamieszkania”, co daje pierwszeństwo pieszym. U zbiegu Kruczej i Widok wytyczone zostaną dodatkowe przejścia dla pieszych. Przejścia u zbiegu Złotej, Jasnej i Zgody staną się bezpieczniejsze dzięki ograniczeniu ruchu i przebudowie ulicy – tłumaczy Łukasz Puchalski, dyrektor Zarządu Dróg Miejskich.

Wraz z rozpoczęciem prac uruchomiona zostanie specjalna strona internetowa dla mieszkańców: www.plac5rogow.pl. Znajdą się tam informacje m.in. o nowej organizacji ruchu, planowanej zieleni, zmianach dla pieszych i rowerzystów oraz przejściowych utrudnieniach w ruchu. W rejonie budowy ustawiono też pięć punktów informacyjnych dla przechodniów.

Czasowe zmiany

– W nocy z niedzieli na poniedziałek, z 28 lutego na 1 marca, zmieniono organizację ruchu w rejonie przebudowywanego placu. Wyłączono wschodnią jezdnię ul. Kruczej oraz ul. Szpitalną na odcinku od Al. Jerozolimskich do ul. Górskiego. Na ul. Szpitalnej utrzymaliśmy tylko dojazd do posesji (wjazd od ul. Brokla, a wyjazd na pl. Powstańców Warszawy). Ruch w obydwu kierunkach odbywa się ul. Zgoda i zachodnią jezdnią ul. Kruczej, przy czym – tak jak będzie już na stałe po przebudowie – wjazd na ten odcinek mają wyłącznie: autobusy Warszawskiego Transportu Publicznego, dojeżdżający do miejsc parkingowych wewnątrz posesji, zaopatrzenie (w godz. 6.30-11.00), służby miejskie i rowery.

Ze względu na wprowadzenie ruchu dwukierunkowego przeorganizowano również parkowanie na ul. Zgoda (po wschodniej stronie jezdni wprowadzono parkowanie równoległe). Jadący „pod prąd” ul. Zgoda muszą skręcić w prawo w ul. Brokla lub w lewo w ul. Złotą (Jasna pozostaje jednokierunkowa). Połączenie z ul. Kruczą zachowała ul. Bracka, ale nie ma go ul. Chmielna od strony Nowego Światu.

Autobusy linii 107 kursują w obydwu kierunkach ul. Zgoda. Tymczasowy przystanek dla jadących w stronę pętli Esperanto znajduje się naprzeciwko stałego przystanku Chmielna 01.

Zmiany dotyczą także pieszych. Utrzymano dwa przejścia dla pieszych przez ulice Kruczą i Zgody na wysokości ul. Chmielnej. Pierwszym z nich piesi mogą przejść na ul. Chmielną w kierunku Nowego Światu. Korzystając z drugiego, mogą przejść do ul. Szpitalnej, na której mają do dyspozycji chodnik o szerokości 2 m po zachodniej stronie ulicy (wzdłuż budynków, prowadzący do ul. Górskiego). W pierwszej części robót możliwe będzie także dojście do ul. Chmielnej od strony ul. Brackiej chodnikiem o szerokości 2 m po wschodniej stronie ul. Kruczej, wzdłuż budynków.

Konkurs architektoniczny i elektroniczne zamówienia

Koncepcje nadesłane w konkursie oceni jury. Autor zwycięskiej koncepcji otrzyma nagrodę w wysokości 40 tys. zł oraz zostanie zaproszony do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki. W konkursie przewidziano także II i III nagrodę, w wysokości odpowiednio: dwudziestu i dziesięciu tysięcy złotych oraz dodatkowo pulę dziesięciu tysięcy złotych na ewentualne wyróżnienia. – Od architektów, którzy startują w konkursie, oczekujemy propozycji stworzenia nowoczesnej przestrzeni dla Chmielnej i pomysłów, jak ta ulica może funkcjonować. Wyniki konkursu ogłosimy w czerwcu – mówi Marlena Happach, architekt miasta.

Po raz pierwszy w Warszawie konkurs przeprowadzony zostanie w całości elektronicznie, za pośrednictwem platformy zamowienia.um.warszawa.pl. Jury konkursu szczególną uwagę zwracać będzie na:

• wielofunkcyjność i wsparcie handlu i usług – rozwiązania przestrzenne, które wspierają rozwój handlu, gastronomii i innych usług w harmonii z potrzebami stałych mieszkańców z najbliższego otoczenia;
• zachowanie tożsamości i nowoczesna forma – przekształcenia przestrzeni nie mogą doprowadzić do zatracenia tożsamości miejsca, ale architekci powinni działać w oparciu o nowoczesne środki wyrazu;
• zielone rozwiązania – uwzględnienie w projektowaniu dążenia, by tworzyć zdrowe miasto, adaptować je do zmian klimatycznych, zwiększać ilość zieleni, retencję wody;
• wygodę pieszych i rowerzystów – ul. Chmielna to dla warszawiaków ważny deptak – chcemy, by był przyjazny i bezpieczny, dobrze powiązany z sąsiednimi placami i ulicami;
• elastyczność – pandemia pokazała, że stają przed nami coraz to nowe wyzwania, którym przestrzeń publiczna musi sprostać – chcemy, by projektanci uwzględnili możliwość realizacji na Chmielnej różnych działań;
• optymalizację rozwiązań – projekt musi uwzględniać zarówno aspekt kosztów realizacji jak i zrównoważonego rozwoju, m.in. wykorzystanie istniejącej infrastruktury; rozwiązania projektowe powinny być realne i ekonomicznie uzasadnione, uwzględniające oszczędzanie zasobów, ponowne wykorzystanie wybranych materiałów, ograniczenie zbędnych ingerencji w infrastrukturę podziemną.