W nowym parku w Poznaniu stała woda. Teraz ma tam być wodny plac zabaw

W związku z pojawiającym się nadmiarem wód opadowych na terenie Parku Rataje w Poznaniu ZZM przystąpił w 2020 r. do prac związanych z usankcjonowaniem tych wód i uregulowaniem ich przepływu.

Wszelkie prace związane z analizą wód opadowych i roztopowych na terenie parku oraz projektowaniem rozwiązań mających na celu ich uregulowanie odbyły się w zrównoważony sposób nie traktując zjawiska, jako problem lecz walor środowiskowy.

Zbiorniki retencyjne okazały się za małe

Znając uwarunkowania terenu (dolina do której spływają wody opadowe z pobliskich osiedli oraz zalegających warstw gruntów spoistych) na terenie parku rataje zaprojektowano i wybudowano 5 zbiorników retencyjno-infiltracyjnych mających na celu zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych z terenu parku.

Niestety poprzez ciągłe zmiany klimatyczne i występowanie nawalnych deszczy powierzchnia retencyjna zbiorników okazała się zbyt mała. W konsekwencji zaobserwowano potrzebę doposażenia parku w kompleks niecek infiltracyjnych.

Wodny plac zabaw jak ścieżka poszukiwaczy przygód

Projekt zakłada stworzenie wodnego placu zabaw w formie kamiennego kręgu, który może funkcjonować przy różnych poziomach wody: zarówno przy braku opadów, jak i w sytuacji utrzymującej się na powierzchni terenu wody deszczowej po opadach.

W okresach suchych – jako krąg integracyjny, umożliwiający spotkania mieszkańców. W okresach mokrych – jako „ścieżka poszukiwaczy przygód”, pozwalająca na przejście po kamieniach przez wypełnioną wodą nieckę. Z tego względu zaproponowano zmianę ukształtowania i wyposażenia terenu.

Z kamienia na kamień…

Projekt zakłada przeniesienie istniejących hamaków oraz przesadzenie trzech młodych drzew na wyżej położony fragment terenu Parku. W zamian, stworzony zostanie „kamienny krąg” – kompozycja przestrzenna w formie tarczy zegara, złożona z większych 12 głazów ułożonych w okrąg, w regularnych odstępach (4 większe głazy usytuowane na głównych kierunkach świata: północnym, południowym, wschodnim i zachodnim, pozostałe pośrednio co ok. 30 stopni).

Zaproponowano, aby wnętrze zgłębienia wypełnić żwirem i drobnymi otoczakami ze względu na możliwość dłuższego zalegania wody. Kompozycję dopełnią linie głazów – łączniki oraz betonowe ławki wokół drzew, które w umożliwią przejście na wyżej położony, suchy grunt.

Przy braku wody kamienie i betonowe ławki mogą służyć jako siedziska i stoły, a w sytuacji zalania terenu – jako trasy eksploracji dla „poszukiwaczy przygód”, którzy przeskakując z kamienia na kamień, będą mogli przejść suchą stopą przez zalane wodą niecki. W kompozycji ważne jest zachowanie odległości między kamieniami nie przekraczających 1m (optymalne 75 cm) oraz usytuowanie głazów różnej wielkości w taki sposób, by ich górna (względnie płaska) powierzchnia znajdowała się co najmniej 10 cm powyżej najwyższego, założonego poziomu zalegania wody, czyli rzędnej 68 m.n.p.m.

Dostosowanie usytuowania górnej płaszczyzny kamieni do rzędnej chodnika (ok. 68.17 m.n.p.m) pozwoli na przejścia przez teren przy wysoki stanie wody. Ławki na betonowych murkach, ulokowane wokół brył korzeniowych istniejących, dużych drzew będą atrakcyjnym, zacienionym miejsce odpoczynku w czasie upałów i fragmentami „ścieżki poszukiwaczy przygód” podczas okresów deszczowych. Równocześnie zabezpieczą bryły korzeniowe drzew przed obsuwaniem się ziemi.

Skuteczne zagospodarowanie wód opadowych

Głównym założeniem projektu w zakresie zagospodarowania wód opadowych jest korekta ukształtowania powierzchni tak, aby zapewnić kontrolowane utrzymywanie się wody w nieckach infiltracyjnych oraz możliwość jej przepływu w razie większych opadów przy równoczesnym zachowaniu drożności ciągów komunikacyjnych (bez zalewania).

Zaplanowano sekwencyjny układ zagłębień terenu w formie trawiastych nieuszczelnionych niecek infiltracyjnych, zapewniający przepływ nadmiaru wody pomiędzy sąsiadującymi nieckami za pośrednictwem 9 przepustów pod ścieżkami, służących również jako przejścia dla płazów. Do wykonania przepustów proponuje się zastosowanie korytek odwodnienia liniowego ułożonych w poprzek alejek. Środkowa, najgłębsza część niecki (powstała po przesadzeniu drzew) zostanie wypełniona żwirem na geowłókninie.