W Polsce dominującą formą funkcjonowania komunikacji miejskiej jest monopol działalności przewozowej, realizowanej przez przewoźnika komunalnego. W większości miast wręcz zaniechano wprowadzenia na rynek transportu miejskiego konkurencji, co jest sprzeczne z interesami lokalnych społeczności i z kierunkiem zmian w Unii Europejskiej.
Celem kontroli, przeprowadzonej przez NIK w II półroczu 2005 r. i I kwartale ub.r., było dokonanie oceny funkcjonowania i rozwoju komunikacji publicznej w miastach.
Izba negatywnie oceniła działanie komunikacji miejskiej we wszystkich miejscowościach, w których przeprowadzono kontrolę (w 16 miastach, po jednym w każdym województwie). Choć władze samorządowe realizowały zadanie własne gmin i zapewniały działanie lokalnego transportu zbiorowego, to jakość podróżowania w miejscowościach, w których przeprowadzono kontrolę, była niezadowalająca ze względu na zły stan techniczny autobusów i tramwajów. Wynika to głównie z przestarzałego taboru (średni wiek wagonów tramwajowych mieścił się w przedziale 21,5-33 lata, a autobusów – od 8,2 do 13,6 lat). Pozostający w tak długiej eksploatacji tabor nie był również właściwie utrzymywany. Co więcej, część pojazdów będąca w złym stanie technicznym była używana do przewozu pasażerów! W trakcie kontroli poddano oględzinom 15% ogółu pojazdów posiadanych przez przewoźników komunalnych. Aż 46% z nich miało wady techniczne (w przypadku 121 pojazdów zatrzymano dowody rejestracyjne). Wielkość przeznacza...