Listopadowa Gala Kongresu Ochrony Środowiska ENVICON 2011. 27 statuetek, trzech Mistrzów Edukacji Ekologicznej: Stowarzyszenie Przyjaciół Ekologii „EcoTerra”, Szkoła Podstawowa nr 18 w Elblągu i Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe RADKOM. Spośród wszystkich zgłoszeń to właśnie ich działania zostały najlepiej ocenione w Konkursie „Przeglądu Komunalnego” o Puchar Recyklingu.

W Konkursie jest dziewięć kategorii. Jedną z nich jest „Edukacja Ekologiczna”, w której mogą brać udział szkoły, organizacje ekologiczne, parki narodowe i krajobrazowe, leśne kompleksy promocyjne oraz ośrodki edukacyjne, działające na rzecz szerzenia wiedzy w zakresie selektywnej zbiórki. Kapituła Konkursu bierze pod uwagę głównie te przedsięwzięcia, których celem jest kształtowanie właściwych postaw prośrodowiskowych, szczególnie w obszarze gospodarki odpadami. Wybór jest trudny, bo i inicjatyw w tym zakresie sporo. Wystarczy wskazać, że w ubiegłym roku uczestnicy Konkursu swoimi działaniami objęli w sumie ok. 5 mln mieszkańców z obszaru całej Polski.
 
Czym skorupka za młodu…
Stowarzyszenie Przyjaciół Ekologii „EcoTerra” z Rudy Śląskiej od 2010 r. prowadzi działania z zakresu edukacji ekologicznej, stawiając głównie na współpracę z placówkami oświatowymi. Cyklicznie organizuje także – wraz ze Szkołą Podstawową nr 13 w Rudzie Śląskiej – konferencje dotyczące gospodarki odpadami i ochrony środowiska. Jest ponadto inicjatorem międzyszkolnego konkursu ekologiczno-zdrowotnego. W myśl jego założeń, uczestnicy mieli m.in. przygotować plan marketingowy kampanii społecznej zachęcającej mieszkańców do segregacji odpadów czy grę o tematyce ekologicznej. Nagrodą główną ostatniej edycji konkursu był wyjazd do spalarni odpadów w Spittelau w Wiedniu i zwiedzanie tamtejszego zakładu zagospodarowania odpadów ABA.
Członkowie „EcoTerry” współpracują też z Przedsiębiorstwem Usług Komunalnych w Rudzie Śląskiej. Dzięki temu uczniowie mogli zwiedzić Zakład Segregacji i Odzysku Odpadów w Skarżysku Kamiennej, gdzie zapoznali się z techniką produkcji paliw alternatywnych.
 
We wrześniu 2011 r. rozpoczęto projekt pn. „Zakup pojemników i worków do selektywnej zbiórki odpadów w celu rozszerzenia istniejącego systemu zbiórki na terenie miasta Katowice wraz z akcją promocyjno-edukacyjną”. Część edukacyjna tego przedsięwzięcia obejmowała przeprowadzenie bezpłatnych warsztatów dla dzieci z zakresu prawidłowego postępowania z odpadami. Przedszkolaki i uczniowie szkół podstawowych otrzymali pakiety edukacyjne oraz certyfikaty ekospecjalisty pt. „Już wiem, jak segregować odpady”.
Stowarzyszenie zorganizowało również konkurs pod hasłem „Niecodzienny sposób na odpady”. Nagrodami były m.in. wyposażenie placu zabaw, aparat fotograficzny, pomoce naukowe oraz dwudniowy wyjazd do Wiednia (zwiedzania wyżej wspomnianych obiektów).
W ramach drugiej części projektu 15 laureatów konkursu na makietę przedstawiającą system kompleksowego zagospodarowania odpadów również pojechało do stolicy Austrii. Wycieczka ta miała na celu zapoznanie uczestników z rozwiązaniami dotyczącymi zagospodarowania odpadów w Wiedniu.
 
Energia w działaniu
Mało pomysłów? Oto kolejny laureat tytułu Mistrza Edukacji Ekologicznej – Szkoła Podstawowa nr 18 w Elblągu. Od 1 lipca 2010 r. do 30 czerwca 2011 r. wykazała się ona szczególną aktywnością w zakresie działań recyklingowych i edukacji ekologicznej. Pierwszym obszarem, którym zajęli się organizatorzy, było uświadamianie, jak ważna jest ochrona bio- i georóżnorodności. Uczniowie pielęgnują zatem „Zielony Zakątek”, w którym odbyły się m.in. dożynki o charakterze prośrodowiskowym, akcja „Drugie życie drzewa” czy warsztaty ornitologiczne i entomologiczne.
Kolejną dziedziną, z którą zapoznano dzieci, jest oszczędzanie energii. Placówce zależy bowiem na ochronie klimatu poprzez zmniejszenie oddziaływania gospodarstw domowych, całej społeczności i samej szkoły na środowisko. Zorganizowano zatem konkurs recyklingowy, którego efektem było zebranie prawie 600 tys. plastikowych nakrętek, niemal 16 tys. aluminiowych puszek, ponad 12 tys. baterii oraz ok. 20 ton makulatury. Nawet sama szkoła doświadczyła zmian: wymieniono oświetlenie oraz założono regulatory ciepła na kaloryfery.
 
Odbyła się również minikonferencja pt. „Zielona Nić Porozumienia”, na którą przyjechali przedstawiciele lokalnych władz oraz organizacji i instytucji związanych m.in. z ochroną środowiska. Natomiast w ramach inicjatywy „Oszczędzamy energię – chronimy klimat” nakręcono spot zachęcający mieszkańców Elbląga do udziału w akcji „Godzina dla Ziemi”. Na koniec zorganizowano Miejski Dzień Ziemi z Energią, a także konkurs wojewódzki pn. „Festiwal nauki”, w trakcie którego promowano oszczędzanie energii oraz jej odnawialne źródła. Udział wzięły przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazjalne i ponadgimnazjalne oraz ośrodki szkolno-wychowawcze z terenu województwa warmińsko-mazurskiego.
W szkole co miesiąc organizowane są także ekoakcje: „Zamień klamoty na pieniądze”, „Tydzień Edukacji Globalnej”, „Energia Zaklęta jest w Kolorach” czy „Ekologiczny Pierwszy Dzień Wiosny”. Od 30 listopada 2011 r. szkoła współpracuje z bankiem HSBC w programie „Climate initiative HSBC eco-schools”, którego celem jest uświadamianie młodych ludzi na całym świecie, jaki mają wpływ na środowisko i co mogą zrobić dla jego ochrony.
 
Szeroki wachlarz inicjatyw
Ostatni Mistrz Edukacji Ekologicznej – RADKOM – również może poszczycić się wachlarzem różnorodnych przedsięwzięć: wydaniem ulotek o Zakładzie Utylizacji Odpadów Komunalnych w Radomiu, organizacją konkursu pn. „Papier, puszki i plastiki zbieraj w nasze pojemniki”, emisją spotu informacyjno-edukacyjnego w lokalnej telewizji i regionalnej rozgłośni radiowej, a także przeprowadzeniem warsztatów ekologicznych nt. prawidłowego gospodarowania odpadami. Poza tym, w ramach „Dni Otwartych ZUOK”, odbyła się wielka zbiórka surowców wtórnych oraz zużytego sprzętu AGD i RTV, połączona z możliwością zwiedzenia Zakładu.
RADKOM zorganizował również Festyn Proekologiczny pn. „Radom – Czyste Miasto”, podczas którego można było oddać surowce wtórne oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny.
To tylko niektóre z działań podjętych przez laureatów XII edycji Konkursu w kategorii „Edukacja Ekologiczna”. Niech staną się one inspiracją i zachętą do propagowania idei recyklingowych! To dzięki takim podmiotom polskie społeczeństwo ma szansę stać się świadome odpowiedzialności za środowisko, w którym żyje.
 
Magdalena Misiak
koordynator konkursów