Czy wojskowi z NATO pomogą w budowie CPK i Via Baltica?

Gen. Ben Hodges zaapelował o polepszenie stanu infrastruktury drogowo – kolejowej w naszej części Europy, uzasadniając to nie tyle rachunkiem ekonomicznym, ale potrzebami wojska. – To, czego nauczyliśmy się z wojny Rosji z Ukrainą, to fakt, że przypomniano nam, że wojna jest nie tylko sprawdzianem woli, ale i sprawdzianem logistyki – argumentował w wywiadzie dla Agencji Reutera, która odnotowuje szczególne zainteresowanie wojskowych dwoma polskimi projektami: CPK i Via Baltica.

Kłopoty w Korytarzu Suwalskim

Ben Hodges użył przykładu litewskiej stacji przeładunkowej w Sestokai (pol. Szostaków). – W mglisty październikowy poranek pociąg armii czeskiej składający się z 18 wagonów, załadowany czołgami, ciężarówkami i 730 personelem, zatrzymał się na ponad 18 godzin na małej wiejskiej stacji Sestokai na Litwie, obok granicy z Polską, w drodze do ćwiczenia wojskowe – mówił.

Jedyny powód takiego opóźnienia to konieczność przeładowania sprzętu z wagonów o europejskim rozstawie szyn (1435 mm), na szersze obowiązujące w krajach b. ZSRR (1520 mm).

Korytarz Suwalski „jest jedną z rzeczy, którym poważnie się przyglądamy” — komentował Red Bauer, holenderski admirał, szef Komitetu Wojskowego NATO.

– NATO ma plany szybkiego przeniesienia tam sił. Ułatwią to inwestycje już realizowane, m.in. rozbudowa Via Baltica – drogi łączącej Warszawę z Tallinem – do czteropasmowej autostrady. Projekt, którego koszt przekracza miliard euro, przewidziany jest na 2035 r., ale większość finansowania nie została jeszcze ustalona – mówił admirał.

Pomoc dla CPK?

Z powodu rosyjskiej inwazji na Ukrainę Unia Europejska zwróciła baczniejszą uwagę na potrzebę dostosowania europejskiej infrastruktury transportowej do użytku cywilnego oraz obronnego i przeznaczyła 1,6 mld euro na projekty mobilności wojskowej na lata 2021-2027, będące częścią szerszego budżetu wynoszącego 33,7 mld euro, znanego jako instrument „Łącząc Europę”, na wsparcie kluczowych projektów infrastrukturalnych.

Reuters zauważa wzmożone zainteresowanie dowódców NATO polskimi planami budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego. Marcin Horała, wiceminister funduszy i polityki regionalnej w rozmowie z dziennikarzem agencji zapewnia, że planiści wzięli pod uwagę kontekst militarny inwestycji. – Jeśli chodzi o zdolność do absorbowania wojsk i dostaw z powietrza, CPK jest przełomem. Będzie to miejsce, w którym znaczące połączenia taktyczne, duże ilości amunicji, zaopatrzenia i logistyki można bardzo szybko przewieźć do Polski – mówił.

W ramach programu do 2034 r. Polska zbuduje 2000 km linii kolejowych, drogi ekspresowe i obiekty, w tym mosty, aby uczynić system transportowy bardziej odpornym na ataki.

– Jednak w raporcie Najwyższej Izby Kontroli ze stycznia 2022 r. stwierdzono, że w wyniku złego planowania części projektu mogą zostać opóźnione. A główna partia opozycyjna Platforma Obywatelska obiecuje audyt inwestycji, jeśli wygra przyszłoroczne wybory – zauważa Reuters.