ESG? Firmy nie wiedzą czy i kiedy zostaną objęte obowiązkiem

Grant Thornton przypomniał, że wymogi w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju (ESG), to nie jest zapowiedź nadchodzących zmian, ale nowa rzeczywistość dla firm. Zgodnie bowiem z Europejską Dyrektywą dotyczącą Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (CSRD) oraz Standardami Raportowania Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) spółki mają lub wkrótce będą miały obowiązek ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym zarządzaniem oraz wykazania wpływu czynników ESG na decyzje biznesowe organizacji.

Od kiedy obowiązek raportowania?

Dyrektywa zacznie obowiązywać w 2024 r., choć obowiązek raportowania dla niektórych podmiotów rozpocznie się od 2025 r. (za 2024 r.). Potem co roku (do 2029 r.) będzie rozszerzany o kolejne podmioty.

Zwrócono uwagę, że informacje te będą podstawą do podejmowania decyzji przez inwestorów, fundusze private equity, instytucje finansowe, a także klientów i końcowych użytkowników.

Niemal 2/3 kierujących dużymi i średnimi firmami w Polsce nie wie, czy i kiedy ich organizacja zostanie objęta obowiązkiem raportowania ESG

Zgodnie z badaniem przeprowadzonym na zlecenie Grant Thornton blisko 2/3 kierujących dużymi i średnimi firmami w Polsce nie wie, czy i kiedy ich organizacja zostanie objęta obowiązkiem raportowania ESG.

57 proc. odpowiedziało, że trudno im na to pytanie udzielić odpowiedzi, a 19 proc. przedstawicieli firm, że ich taki obowiązek nie będzie dotyczył. 3 proc. kierujących dużymi i średnimi firmami wskazało, że raportowanie ESG obejmie ich od początku 2024 r. Taki sam odsetek ankietowanych uważa, że taki obowiązek obejmie ich od początku 2025 r., a 4 proc. respondentów, że w późniejszym okresie.

Dobrowolne poddanie się raportowaniu ESG? Brak chętnych

Grant Thornton poinformował ponadto, że nie ma wielu chętnych na dobrowolne poddanie się raportowaniu ESG, a takie działania deklaruje jedynie 16 proc. firm, których nie zobowiązują do tego przepisy. Na pytanie “czy mimo braku obowiązku raportowania ESG firma i tak planuje wprowadzić takie raportowanie”, 74 proc. respondentów odpowiedziała przecząco. 16 proc. wskazało, że tak (11 proc. – tak ponieważ wymagają tego ich kontrahenci; 5 proc. – tak z innych powodów). Co dziesiąty przedstawiciel firmy (10 proc.) nie potrafił konkretnie odpowiedzieć na to pytanie.

W badaniu wykazano ponadto, że tylko nieliczne firmy podjęły jakiekolwiek kroki w kierunku przygotowania systemu raportowania ESG. Ci bardziej zapobiegliwi ograniczyli się do wskazania osób za to odpowiedzialnych.

Wyznaczono odpowiedzialna osobę i co dalej?

Na pytanie “na jakim etapie są w przygotowywaniu systemy raportowania ESG” – 10 proc. odpowiedziało, że wyznaczono do tego odpowiedzialną osobę; 9 proc. – że wyznaczony został zespół; 3 proc. – że wybrano doradcę, który ma pomóc wdrożyć raportowanie ESG; 2 proc. – że przeprowadzono analizę podwójnej istotności; po 1 proc. odpowiedziało – że przygotowano pierwszy nieobligatoryjny raport ESG oraz że poddano go niezależnej weryfikacji. 31 proc. respondentów odpowiedziało, że przygotowanie systemów raportowania ich nie dotyczy, a 54 proc. nie potrafiło odpowiedzieć na to pytanie.

Co z audytorami?

W raporcie dodano, że nieliczne podmioty z wyprzedzeniem wybrały audytora, który zweryfikuje ich raporty ESG. Większość firm, bo 39 proc. pytana czy wybrało audytora, odpowiedziało, że “trudno powiedzieć”. Natomiast 32 proc., że to ich nie dotyczy. Na trzecim miejscu znalazły się przedsiębiorstwa (21 proc.), które jeszcze nie rozpoczęły procesu wyboru audytora. Twierdzącej odpowiedzi udzieliło 4 proc. respondentów. Kolejne 4 proc. wskazała z kolei, że rozpoczęło proces wyboru.

Doświadczenie w raportowaniu

Z analizy badania wynika ponadto, że duże i średnie firmy w Polsce mają jak na razie szczątkowe doświadczenie w raportowaniu zrównoważonego rozwoju. 56 proc. z nich odpowiedziało, że nie posiada doświadczenia w tym aspekcie, a 39 proc. – nie potrafiło odpowiedzieć na to pytanie. W sumie tylko 5 proc. firm odpowiedziało twierdząco, że ma doświadczenie (2 proc. uczestniczyło w szkoleniach; 3 proc. wskazało, że przygotowywało raportowanie zgodnie ze standardami GRI lub innymi).

Raport wykazał ponadto, że co czwarta duża lub średnia firma w Polsce twierdzi, że ma przygotowaną strategię obejmującą obszar środowiskowy, społeczny i zarządczy (27 proc.). Większość, bo 41 proc. respondentów odpowiedziała, że nie ma takiej strategii. Odpowiedź “trudno powiedzieć” wskazało 32 proc. firm.

Grant Thornton dodał, że na pytanie “czy twoja firma zamierza opracować strategię ESG” twierdząco odpowiedziało 17 proc. ankietowanych. Przeciwnego zdania było 27 proc., a ponad połowa przedstawicieli dużych i średnich firm (56 proc.) nie potrafiło odpowiedzieć na to pytanie.