Od 1 stycznia 2025 r. obowiązują nowe przepisy regulujące dochody samorządów. Zdaniem prawodawcy mają one zapewnić stabilny systemu finansowania jednostek samorządu terytorialnego.

Dochody jednostek samorządu terytorialnego zostały uregulowane w nowej ustawie z października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego1. 

Potrzeby zmian

Poprzednio obowiązująca ustawa2 o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zawierała rozwiązania w zakresie przyznawania środków finansowych dla jednostek samorządu terytorialnego, które wykazywały się brakiem stabilności i przejrzystości. Były zależne od zmian systemu podatkowego. 

Ponadto zdaniem przedstawicieli nauki i samych samorządów poprzednie rozwiązania były nieadekwatne do obecnych warunków gospodarczych. Z kolei z uwagi na brak przewidywalności utrudniały realne konstruowanie budżetów i prognoz finansowych na kolejne lata. Najwyższa Izba Kontroli (NIK) negatywnie oceniła system finansowania zadań publicznych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, będący efektem zmian przepisów podatkowych. Zmiany te polegały w szczególności na: 

  • zwolnieniu z podatku dochodowego osób do ukończenia 26. roku życia,
  • zmianie stawki podatkowej z 18% na 17%, a następnie na 12% oraz wzroście kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł i pr...