Samorząd lokalny a demokracja uczestnicząca

W marcu br. w wielu miastach w Polsce odbyły się wybory do rad osiedlowych, które stanowią – przynajmniej teoretycznie – jedną z ważniejszych form samorządności lokalnej. Niestety, coraz mniejsza liczba kandydatów na radnych oraz malejąca frekwencja wyborcza (5 – 10%) wskazują na pilną potrzebę debaty nad statusem samorządu pomocniczego w Polsce.


Zdarza się nawet, iż z powodu małej liczby kandydatów na radnych lub członków Osiedlowych Komisji Wyborczych wybory zostają odwołane i przeniesione na późniejszy termin. Tak stało się w tym roku na poznańskim osiedlu Zielone Rataje, gdzie z braku wystarczającej liczby chętnych do pracy w Komisji Wyborczej głosowanie zostało odwołane. W Łodzi na miesiąc przed terminem zarejestrowano jedynie 10 kandydatur na 621 miejsc w poszczególnych radach osiedla!
Socjologowie poszukują przyczyn bierności społeczeństwa w reorganizacji systemu społecznego w kierunku modelu konsumpcyjnego. Ludzie preferują zachowania indywidualistyczne, nakierowane na interes i dobro własne. Z drugiej strony jest wiele przykładów, że to właśnie samorządy osiedlowe – jako jednostki pomocnicze miasta – potrafią wskazać i zrealizować najpilniejsze potrzeby swoich mieszkańców. Być może fakt obecnego statusu rad osiedlowych – w tym ograniczonych możliwości finansowych, organizacyjnych i decyzyjnych – ma wpływ na ich społeczny wizerunek. Radykalni działacze...