Pomniki przyrody są jedną z tych form ochrony przyrody, które mają długą tradycję w polskim systemie prawnej ochro­ny środowiska. Występowały one bowiem zarówno w Usta­wie o ochronie przyrody z 1949 r. jak i Ustawie o ochronie przyrody z 1991 r.

W obecnym stanie prawnym instytucja ta została unor­mo­wa­na w art. 40 Ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (DzU z 2013 r. poz. 627, z późn. zm.). Zgodnie z postanowieniami ust. 1 tego przepisu: Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. Zatem zakres przedmiotowy jego zastosowania może być bar­dzo szeroki, a wartości chronione mocno zróżnicowane ? od przy­rod­ni­czych po historyczne.

Brak jednoznacznych kryteriów

Zgodnie z postanowieniami art. 44 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, ustanowienie pomnika przyrody następuje w drodze uchwały rady gminy, która powinna określać nazwę danego obiektu, jego położenie, sprawującego nadzór, szczególne cele ochrony, a w razie potrzeby ustalenia dotyczące jego czynnej ochrony. Natomiast w myśl postanowień ust. 3a tego przepisu podjęcie uch...