Śląskie. Aplikacja komunikacji miejskiej teraz także z funkcją sprzedaży biletów

Aplikację „Mobilny ŚKUP” wprowadzono wiosną ub. roku, aby doraźnie ułatwić korzystanie z przestarzałego i niefunkcjonalnego systemu ŚKUP (obecnie zamawiana jest jego modernizacja). W kontekście pandemii narzędzie umożliwiło przede wszystkim kodowanie na karcie biletów i zasileń pieniądza elektronicznego kupowanych na Portalu Klienta ŚKUP – bez konieczności wizyty w kolekturze biletowej czy kiosku, przy użyciu własnego smartfona z funkcją płatności zbliżeniowych.

Jak poinformował we wtorek rzecznik ZTM Michał Wawrzaszek, od 4 stycznia aplikacja „Mobilny ŚKUP” zyskała funkcjonalność sprzedaży biletów. Można w niej kupić m.in. bilety na różne okresy czasu (w tym na linie lotniskowe oraz tzw. Metrobilety – wspólne z Kolejami Śląskimi) i jednorazowe. Dotąd, poprzez dostępne na rynku zewnętrzne aplikacje można było kupić tylko bilety jednorazowe ZTM.

Wawrzaszek przypomniał, że z aplikacji na razie może korzystać tylko posiadacz karty ŚKUP – po zalogowaniu się przez podanie numeru karty lub loginu oraz hasła. Po zakończeniu zamawianej obecnie modernizacji systemu (termin składania ofert upływa 16 lutego) możliwa będzie rejestracja nowych użytkowników bez konieczności posiadania przez nich karty.

Po zalogowaniu się do aplikacji na dole ekranu pojawią się dwa wyróżnione przyciski. Jeden z nich to „Kup i jedź”, czyli moduł szybkiego zakupu biletów jednorazowych, bezpośrednio przed każdą podróżą – z podaniem numeru linii i płatnością BLIK-iem lub szybkim przelewem. Tak kupiony bilet jest wyświetlany na ekranie telefonu w postaci kodu QR, który należy okazać podczas kontroli.

Drugi moduł to „Zakup biletu”, kierujący do wyboru biletu z całej oferty dostępnej w taryfie ZTM. Poza biletami krótkookresowymi (20 minut lub jedno miasto; 40 minut lub dwa miasta; 90 minut lub cała sieć oraz grupowego i bagażowego), dostępne są tam bilety średniookresowe (dzienny, 24-godzinny lub tygodniowy) oraz długookresowe (30- i 90-dniowy, wieloprzejazdowy, Metrobilet).

W odróżnieniu od opcji „Kup i jedź”, w tym module kupione bilety można zakodować na karcie ŚKUP. Aplikacja pozwala więc na zdalny zakup biletów – dotychczas możliwy tylko na Portalu Klienta ŚKUP. Nie trzeba jednak już kodować na karcie ŚKUP imiennych biletów 30-dniowych, 90-dniowych oraz Metrobiletów (kupowanych z podaniem daty rozpoczęcia obowiązywania): można z nich korzystać bez karty – z aplikacją.

Inne, dostępne już wcześniej funkcje aplikacji, to zgłaszanie awarii i problemów, dostęp do aktualnych rozkładów jazdy ZTM czy możliwość bezpośredniego kontaktu z organizatorem komunikacji. Aplikacja wyświetla też dane o przypisanej karcie (zapisane środki, ulgi, daty ważności) oraz daje możliwość zmiany hasła i kodu PIN czy zablokowania karty.

Wdrożony w centralnej części regionu w 2015 r. (z kilkuletnim opóźnieniem) system ŚKUP krytykowany jest jako awaryjny, trudny w obsłudze i niefunkcjonalny. W założeniu karta miała być rodzajem portmonetki, umożliwiającej opłacanie usług publicznych świadczonych przez samorządy. W praktyce wykorzystywana jest głównie w komunikacji publicznej, jako nośnik biletów, głównie okresowych.

Ponieważ system działa offline, co umożliwia natychmiastowe kasowanie kartą biletu w kasowniku (bez łączenia z siecią), przekazywanie na kartę kupionych przez portal ŚKUP biletów trwa często wiele godzin. Ponadto, szczególnie w przypadku przejazdów jednorazowych, aby skorzystać z różnych wariantów biletów, trzeba wykonać przy kasowniku w pojeździe wiele czynności.

W kontekście tych i innych niedogodności ZTM, który od 1 stycznia 2019 r. przejął w GZM organizację komunikacji miejskiej od trzech dotychczasowych organizatorów, zapowiadał pracę nad modyfikacją i docelowo zastąpieniem obecnego ŚKUP nowym rozwiązaniem. Zapowiadano też aplikację, która – jako nakładka na ŚKUP – miałaby zniwelować jego główne wady.

W efekcie powstała aplikacja Mobilny ŚKUP wykorzystująca radiowy standard komunikacji na krótką odległość NFC. Dzięki temu, aby zakodować bilet na karcie ŚKUP, wystarczy przyłożyć ją do telefonu (czytnik NFC posiada większość współczesnych smartfonów) i czekać na potwierdzenie.

Pod koniec ub. roku GZM ogłosiła też przetarg na modernizację systemu ŚKUP, dzięki której sam system zacznie działać online, a karta będzie jednym z identyfikatorów danych, a nie ich głównym nośnikiem. Dzięki temu będzie można korzystać z systemu bez potrzeby używania karty: jego podstawą będzie mobilna aplikacja.

Oferty w przetargu można składać do 16 lutego, a wdrażanie zmian może potrwać do końca 2022 r. – w tym czasie obecna wersja systemu ŚKUP zostanie utrzymana i na bieżąco aktualizowana: bilety i karty zachowają ważność. Po modernizacji karty nie znikną z obiegu, nowe będą jednak wykonane z trwalszych materiałów i wykorzystywać technologię zbliżeniowych kart płatniczych.