W II połowie 2027 r. nowy dworzec Częstochowa Główna

O rozstrzygnięciu przetargu na budowę częstochowskiego dworca biuro prasowe PKP SA poinformowało w poniedziałek. Pierwotnie wartość zamówienia szacowano na 136,7 mln zł bez VAT. Cena była jedynym kryterium wyboru, część pieniędzy na inwestycję ma pochodzić z Unii Europejskiej.

Jak wynika z informacji zamieszczonych na platformie zamówień PKP SA, ofertę spółki Texom wybrano spośród 14 złożonych. W równoległym przetargu wybrano inżyniera kontraktu – ma nim zostać częstochowska firma Primex.

Dwa integralne obiekty

Zgodnie z informacjami PKP SA projekt zakłada budowę kompleksu dwóch obiektów – dworca kolejowego i terminalu autobusowego, które będą stanowiły integralną cześć węzła intermodalnego. Pasażerowie w jednym miejscu będą mogli korzystać z transportu dalekobieżnego, regionalnego i miejskiego.

Przedstawiciele zarządu PKP SA przy ogłoszeniu przetargu na budowę w Częstochowie nowego dworca uzasadniali jej potrzebę m.in. statystykami Urzędu Transportu Kolejowego. Zgodnie z nimi w 2023 r. ze stacji Częstochowa skorzystało 3,69 mln pasażerów, o 300 tys. więcej niż rok wcześniej.

Konkurs na projekt

Konkurs na koncepcję architektoniczną nowego częstochowskiego dworca i jego najbliższego otoczenia PKP SA rozstrzygnęły pięć lat temu. W konkursie organizowanym przez spółkę, przy udziale częstochowskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich, Urzędu Miasta Częstochowa i PKS Częstochowa, wpłynęły 23 prace.

„Największe uznanie sądu konkursowego uzyskała ta opracowana przez zespół pracowni Top Projekt Marek Wawrzyniak (Rybnik), And Studio (Paryż) i Studio Antonini (Paryż). Realizacja tej koncepcji umożliwi utworzenie centrum przesiadkowego w rejonie dworca PKP także dla pasażerów miejskich linii autobusowych oraz dalekobieżnych i lokalnych linii PKS” – informowały PKP SA w grudniu 2019 r.

Projekt budowlany, na podstawie którego zamawiana jest budowa dworca, powstał w 2021 r. i jest sygnowany przez Top Projekt (lider konsorcjum), And Studio i Studio Antonini (partnerzy), a także rybnicką spółkę Bauren (podwykonawca).

Projekt powstał na podstawie zwycięskiej koncepcji z 2019 r., która założyła budowę pasażu nad peronami, wspartego z dwóch stron przeszklonymi miejscami obsługi, a także budowę węzła przesiadkowego po zachodniej nowego dworca – od strony Placu Rady Europy.

Węzeł ma utworzyć przedłużona na południe zachodnia “podpora” dworcowego pasażu. Wzdłuż tego budynku, od strony torów kolejowych, założono 14 stanowisk autobusowych, z których wjazd i wyjazd prowadziłby od istniejącego Ronda Konstytucji, z rondem do nawracania po północnej stronie węzła.

Po wschodniej stronie nowego dworca zaprojektowano m.in. wieżę zegarową, nawiązującą do zlokalizowanego tam dawnego dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, posiadającego taką konstrukcję.

Przeszkoda w działaniu

Przebudowę dworca Częstochowa Główna PKP SA pierwotnie przewidziały do realizacji w Programie Inwestycji Dworcowych PKP SA na lata 2016-23. Problemem okazały się różne kwestie proceduralne. W ostatnich latach m.in. trwało postępowanie o wpis dotychczasowego – zaprojektowanego przez Ryszarda Frankowicza i otwartego w 1996 r. – postmodernistycznego dworca (który okazał się niefunkcjonalny i przewymiarowany) do rejestru zabytków.

W kwietniu ub. roku umorzone zostało ostatecznie postepowanie konserwatora zabytków w tej sprawie. W listopadzie ub. r. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej umieściło inwestycję na liście projektów zidentyfikowanych do finansowania z programu unijnego FEnIKS 2021-27.

Plac Rady Europy

Niezależnie od kolejowej inwestycji, samorząd Częstochowy przy wsparciu funduszy unijnych zamierza przebudować Plac Rady Europy przed głównym dworcem – w projekcie rozwoju infrastruktury centrów przesiadkowych, zbudowanej w poprzednich latach. Miasto do nowego projektu o wartości niemal 46 mln zł zdobyło blisko 36 mln zł z programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego.

Na placu Rady Europy, od frontu dworca głównego, ma się pojawić więcej zieleni, a nawierzchnia placu ma zostać wymieniona.

W poprzednich latach miasto porządkowało strukturę własnościową gruntów w rejonie głównego dworca kolejowego, m.in. poprzez zamianę działek. Do PKP SA należy np. teren dawnego dworca autobusowego PKS, oddalonego od dworca kolejowego o ok. 200 metrów.

Częstochowski dworzec był jednym z sześciu w woj. śląskim, objętych Programem Inwestycji Dworcowych na lata 2016-23. W regionie, w którym znajduje się blisko 40 czynnych dworców kolejowych, zapowiadano też modernizację obiektów: w Czechowicach-Dziedzicach (zakończona), Dąbrowie Górniczej (zakończona), Dąbrowie Górniczej Gołonogu, Raciborzu (zakończona) i Sosnowcu Maczkach.