Układ hydrograficzny zwykle stanowi osnowę miejskich systemów zieleni, ale potencjał dolin rzecznych pozostaje w znacznym stopniu niewykorzystany. W XX w. wiele małych cieków i zbiorników wodnych zniknęło z powierzchni miast. Obecnie w wielu krajach Europy podejmuje się działania zmierzające do odtworzenia bogactwa sieci wodnej i regeneracji nadwodnych ekosystemów miejskich.

Tworzone są strategie aktywizacji terenów nadrzecznych oraz koncepcje ich zagospodarowania, których istotą jest kompleksowe podejście do przestrzeni dolin rzecznych w miastach, z uwzględnieniem zarówno czynników przyrodniczych, jak i antropogenicznych.

Przyczyny i skutki degradacji

Wraz z rozwojem gospodarczym i ekspansją przestrzenną miast w XIX i XX w. rozpoczął się proces likwidacji małych cieków oraz regulacji dużych rzek. Zasypywano zbędne kanały, fosy, meandry i starorzecza, by poprawić warunki żeglugi, pozyskać nowe tereny inwestycyjne oraz komunikacyjne. Rabunkowa gospodarka zasobami środowiska przyrodniczego, ekspansja zabudowy, zwłaszcza przemysłu wzdłuż dróg wodnych, a przede wszystkim odprowadzanie nieczyszczonych (lub zaledwie podczyszczonych) ścieków komunalnych, przemysłowych i deszczowych doprowadziły do katastrofalnego wzrostu zanieczyszczenia wód powierzchniowych, a w efekcie do odwrócenia się miast od wody.

Skutki degradacji i likwidacji małych cieków oraz zbiorników wodnych w miastach są odczuwalne na wielu płaszczyznach. ...