Nareszcie! Projekt nowelizacji zawierający przepisy o ROP dostępny!

Mimo, że o ustawach wprowadzających w Polsce realnie funkcjonujący ROP mówi się w Polsce od lat, przez ostatnie kilka kończyło się zwykle na deklaracjach składanych przez kolejnych ministrów.

Dotychczasowe pre-konsulatacje zorganizowane przez nieistniejące już Ministerstwo Środowiska, ale także ostatnie spotkania konsultacyjne w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, były przez interesariuszy najczęściej przyjmowane z rozczarowaniem lub z rezerwą.

Eksperci biorący udział w tych podkreślani duży poziom ogólności i zwracali uwagę, że rozmowy toczyły się o projekcie nowelizacji ustawy, z którym nie mieli szans się zapoznać. Ze spotkań wynikało niewiele poza powtórzeniem dotychczasowych ustaleń i projektów rozwiązań znanych już od kilku miesięcy.

ROP: ostatnia prosta

Jednocześnie ministerstwo zapewniało, że prace nad ROP trwają. Jeszcze pod koniec kwietnia kancelaria premiera opublikowała w wykazie prac wpis dotyczący wprowadzenia w Polsce rozszerzonej odpowiedzialności producentów opakowań (ROP).

Już wtedy było wiadomo, że zostanie on wprowadzany jako nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi i ma stanowić transpozycję do polskiego prawa unijnej dyrektywy 2018/851. Termin ten minął 5 lipca 2020 r., ale jak napisano w uzasadnieniu „(…) termin na dostosowanie systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta do wymagań tej dyrektywy upływa 5 stycznia 2023 r. Termin wdrożenia dyrektywy 2019/904 upływa 3 lipca 2021 r.”.

Jeszcze w środę, 4 sierpnia minister Jacek Ozdoba zapewniał, że projekt przepisów ROP zobaczymy w sierpniu. Nie precyzował jednak konkretnej daty.

Opłata opakowaniowa z ROP jednak do NFOŚiGW

Po długich oczekiwaniach, w czwartek 5 sierpnia na stronie RCL udostępniono projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi i niektórych innych ustaw.

Projekt liczy 72 strony, uzasadnienie do niego kolejne 17, a ocena skutków regulacji -następne 23 strony.

Jednym z najbardziej dyskutowanych przez ostatnie lata kwestii była opłata opakowaniowa i regulator ROP. Projekt zakłada, że opłata ma być pobierana co miesiąc przez marszałków województw, a środki z niej trafiać do operatora systemu ROP, którym będzie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). 80 proc. z tych pieniędzy ma trafić do gmin.

Samo ich przekazanie ma odbywać na podstawie sprawozdań zawierających informacje o masie selektywnie zebranych i poddanych recyklingowi odpadów opakowaniowych. „Takie sprawozdania funkcjonują już w obecnym systemie prawnym i są składane przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi” – czytamy w ocenie skutków regulacji.

Podział środków przez NFOŚiGW dla poszczególnych gmin ma być uzależniony od masy odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia i recyklingu na terenie gminy, a także liczby mieszkańców danej gminy.

Jak zastrzegają autorzy projektu, te pieniądze gmina będzie mogła przeznaczyć wyłącznie na zadania związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi.

„Źródłami finansowania projektowanego systemu ROP będą wpływy od wprowadzających produkty w opakowaniach, w związku z opłatą opakowaniową ponoszoną za masę opakowań, w których wprowadzili do obrotu produkty oraz wynagrodzenia wnoszonego na rzecz organizacji odpowiedzialności producenta”.

Ministerstwo szacuje się, że opłata opakowaniowa należna za rok 2023 (pierwszy rok obowiązywania ustawy) wyniesie 1,5 mld zł. Jednak z uwagi na to, że okresem rozliczeniowym dla naliczania opłaty opakowaniowej jest miesiąc, w pierwszym roku wpływy z tytułu opłaty opakowaniowej obejmą okres 11 miesięcy. W 2023 r. do marszałków województw ma wpłynąć ok. 1,375 mld zł, z której kwota 1,361 mld (po potrąceniu 1%, tj. 13,8 mln zł) zostanie przekazana do NFOŚiGW.

Planowane wpływy w tytułu ROP w roku 2032 mają wynieść ponad 1,79 mld zł.

30 dni na konsultacje

W piśmie kierującym projekt do konsultacji publicznych czytamy, że przedstawienie ewentualnych uwag do projektu upływa w terminie 21 dni od dnia udostępnienia projektu. Można je przesyłać także w formie elektronicznej (edytowalnej) na adres: [email protected].

„Jednocześnie uprzejmie informuję, że nieprzedstawienie stanowiska w wyznaczonym terminie pozwolę sobie uznać za uzgodnienie treści projektu” – napisał wiceminister Jacek Ozdoba.

Jednocześnie ministerstwo zaprasza stronę społeczną na konsultacje. W ich ramach planowane są spotkania publiczne z przedstawicielami branży. Wszystkie podmioty zainteresowane omówieniem zaproponowanych przepisów mogą kontaktować się z resortem drogą mailową ([email protected]) i ustalić dogodny termin spotkania. Konsultacje będą prowadzone przez 30 dni od dnia opublikowania projektu ustawy.

Projekt ustawy ws. ROP dostępny jest tutaj: ROP projekt ustawy

Uzasadnienie projektu dostępne jest tutaj: ROP uzasadnienie

Ocena skutków regulacji dostępna jest tutaj: ROP OSR

30 sierpnia redakcje miesięczników „Przegląd Komunalny” oraz „Energia i Recykling” zapraszają do udziału w bezpłatnej „Platformie Dyskusyjnej ROP”.

Udział w niej potwierdzili m.in. wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba oraz Marzena Berezowska i Paweł Sosnowski z Departamentu Gospodarki Odpadami w MKiŚ, a także wielu znamienitych ekspertów z zakresu gospodarki odpadami, w tym odpadami opakowaniowymi.

Program i zapisy dostępne są na stronie internetowej: rop.abrys.pl.