Przyspieszenie procedur dotyczących inwestycji i decyzji środowiskowych

Przyspieszenie procedur ma zapewnić nowelizacja ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw. Autorem projektu nowelizacji jest Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Celem zmian opracowanych przez międzyresortowy zespół ds. przeglądu uwarunkowań procesów inwestycyjnych jest przyśpieszenie procedur związanych z realizacją wielu inwestycji.

Dużo problemów

Zdiagnozowanych problemów związanych zarówno z interpretacją przepisów, jak i ich praktyką, jest wiele. To m.in. prowadzenie postępowania w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach bez uprzedniej weryfikacji zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z postanowieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Kolejna kwestia to zbyt szeroka i nieuzasadniona kompetencja RDOŚ do prowadzenia postępowań w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla niektórych rodzajów przedsięwzięć. Wątpliwości interpretacyjne odnoszą się do charakteru (wiążącego albo niewiążącego) niektórych uzgodnień, o których mowa w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (ustawa o.o.ś). Wątpliwości dotyczą zarówno liczby rozwiązań alternatywnych wymaganych do opisania w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, jak i sposobu ich różnicowania. Wciąż nie ma sankcji za naruszenie warunków decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w fazie eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia. A to zastrzeżenia tylko do jednej ustawy o o.o.ś. Aby przyśpieszyć procesy inwestycyjne, szczególnie te publiczne, nowelizacji wymaga nie tylko ustawa o.o.ś, ale i sześć innych, specustawa drogowa, Prawo ochrony środowiska, ustawa o transporcie kolejowym, ustawa o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych oraz Prawo wodne.

Precyzyjne definicje i nowe pojęcia

Projekt zakłada doprecyzowanie w ustawie o.o.ś kwestii definicyjnych, takich jak inwentaryzacja przyrodnicza, zamierzenie budowlane, inwestycja strategiczna. W przypadku inwentaryzacji przyrodniczej nowelizacja przewiduje, że wyniki te powinny być obowiązkowo składane zarówno w formie opisowej, jak i kartograficznej.

– Zmiana pozwoli podmiotom zobowiązanym do przeprowadzenia inwentaryzacji przyrodniczej uniknąć wątpliwości co do formy i sposobu przedkładania wyników z tych badań – komentuje dr Adrianna Ogonowska, radca prawny kancelarii Wardyński i Wspólnicy.

Ponadto planowane jest wprowadzenie definicji zamierzenia budowlanego, którym ma być zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, lub prace budowlane polegające na budowie, przebudowie, rozbudowie lub montażu.

– Zaproponowana zmiana jest spójna z pojęciem „przedsięwzięcie” i stanowi jego doprecyzowanie, co należy ocenić pozytywnie. Polskie przepisy prawne nie negują bowiem tego, że przedsięwzięciem mogą być nie tylko prace budowlane prowadzące do zrealizowania pewnego celu, lecz także innego rodzaju aktywności. W dalszym ciągu jednak w przypadku definiowania pojęcia budowy, przebudowy, rozbudowy lub montażu inwestor powinien posługiwać się przepisami ustawy Prawo budowlane oraz orzecznictwem sądów administracyjnych – ocenia dr Dominik Wałkowski, adwokat w kancelarii Wardyński i Wspólnicy.

Inwestycje strategiczne

Projekt wprowadza też pojęcie inwestycji strategicznych i zmiany dotyczące analizy wariantowej planowanego przedsięwzięcia. Nowela określa, że raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać „opis racjonalnych wariantów uwzględniających rozwiązania dotyczące planowanego przedsięwzięcia, w zakresie technologii, lokalizacji lub innych jego istotnych parametrów, ze wskazaniem proponowanego wariantu”. Porównując oddziaływania analizowanych wariantów, raport powinien zawierać wskazanie, który z nich jest najkorzystniejszy dla środowiska.

Analiza zgodności

W projekcie przewidziano wprowadzenie obowiązku przeprowadzenia analizy zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli został uchwalony, już na początkowym etapie postępowania. Nowela ma też potwierdzić to, że postanowienia w sprawie uzgodnień wiążą organ prowadzący postępowanie w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. O tym stanowi już od pewnego czasu orzecznictwo.

Ułatwienia dla zarządcy drogi

W odniesieniu do specustawy drogowej projektowane zmiany przewidują m.in. umożliwienie zarządcy drogi wejście na teren cudzej nieruchomości objętej decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach w celu prowadzenia prac przygotowawczych również bez zgody właściciela lub użytkownika wieczystego, a za zezwoleniem na wejście na jej teren wydanym przez wojewodę albo starostę i ustalenie zasad przywracania do poprzedniego stanu oraz odszkodowań za szkody. Zniesiony ma być obowiązek zawieszania postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej w razie śmierci strony. Projekt umożliwia Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad dostęp do baz danych z ewidencji gruntów i budynków, w tym rejestru cen i wartości nieruchomości.

Inwestycje przeciwpowodziowe

Z kolei zmiany w ustawie o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych mają na celu zapewnienie dodatkowych instrumentów prawnych pozwalających usprawnić procedurę uzyskania decyzji o pozwoleniu na realizację przedsięwzięcia, które jest niezbędne w celu realizacji inwestycji przeciwpowodziowej poprzez ułatwienie wejścia na teren cudzej nieruchomości na potrzeby prac przygotowawczych.

Prawo wodne

Projekt nowelizacji przewiduje również sporo zmian w ustawie Prawo wodne. Pierwszą z nich jest wyłączenie z obowiązku uzyskiwania pozwolenia wodnoprawnego i zgłoszenia wodnoprawnego przebudowy i odbudowy urządzeń odwadniających zlokalizowanych w pasie drogowym. Kolejne to uprawnienie do nabywania nieruchomości przez Wody Polskie na cele inne niż inwestycyjne, realizowane na podstawie ustawy dotyczącej inwestycji powodziowych.

Inne założenia projektu

W przepisach Kodeksu cywilnego ma zostać zapisana gwarancja zapłaty w umowie na roboty budowlane, gdy inwestorem jest Skarb Państwa. Stanowić ma zabezpieczenie środków na ten cel w budżecie państwa, Krajowym Funduszu Drogowym, lub państwowym funduszu celowym. Projekt nowelizacji zakłada doprecyzowanie w ustawie Prawo ochrony środowiska kwestii okresowych pomiarów hałasu. Będzie się je prowadzić na terenach, dla których określono dopuszczalne poziomy hałasu. W ustawie o transporcie kolejowym ma być jednoznacznie wskazane, że uprawnienie do dysponowania nieruchomościami na cele budowlane dla inwestora inwestycji kolejowej, tj. PKP PLK S.A., lub jednostki samorządu terytorialnego, dotyczy generalnie wszystkich nieruchomości objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej.

źródło: prawo.pl