Reklama

ad1a stihl [02.10-22.10.24]

GIOŚ informuje: ruszył nowy system monitorowania składu opadów

GIOŚ informuje: ruszył nowy system monitorowania składu opadów
Nauka w Polsce/jw
07.03.2024, o godz. 8:30
czas czytania: około 4 minut
0

Zawartość w opadach związków chemicznych, których dotychczas nie monitorowano, bada nowy system Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Jak argumentują eksperci, informacja o tym, co dostaje się do ziemi i wód jest ważna, bo substancje te mają wpływ na ekosystemy, gospodarkę wodną i zdrowie.

Dalsza część tekstu znajduje się pod reklamą

Reklama

AD1A Forum Recyklingu 2024 [04.07-14.10.24]

GIOŚ – wspólnie z Norweskim Instytutem Badań Klimatu i Środowiska NILU – pracował nad stworzeniem sieci monitoringu niebezpiecznych substancji w powietrzu. Polscy i norwescy partnerzy zaprojektowali i wdrożyli system umożliwiający wykonywanie badań opadów w całej Polsce.

Nowoczesny system badawczy

– Wymiana doświadczeń z naszymi koleżankami i kolegami z NILU dała możliwość stworzenia bardzo nowoczesnego systemu badawczego, który odpowiada na najistotniejsze obecnie kwestie środowiskowe – powiedziała Barbara Toczko, zastępca dyrektora Departamentu Monitoringu Środowiska GIOŚ.

Jak zaznaczyła, badania nad składem chemicznym opadów są prowadzone w Polsce już od prawie 25 lat. – Ale w systemie potrzebne były zmiany, byśmy mogli za pomocą najnowszych metod monitorować związki najbardziej istotne dzisiaj z punktu widzenia ochrony środowiska. Do tej pory koncentrowaliśmy się głównie na związkach powodujących kwaśne deszcze, wywołujących eutrofizację (wzbogacanie zbiorników wodnych w składniki, które powodują wzrost żyzności wód – PAP) – czyli siarczany, azotany. Teraz skupiamy się na metalach ciężkich, na szeroką skalę wdrażamy monitoring na przykład rtęci, arsenu. Rozpoczynamy również badania w opadach wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych i innych trwałych związków organicznych. To wszystko związki, które mają bardzo negatywny wpływ na zdrowie. Musimy wiedzieć, ile szkodliwych związków jest w opadach, żeby móc zarządzać środowiskiem – wyjaśniła.

Badania opadów

Dzięki projektowi od 1 stycznia 2024 r. w Polsce działa nowoczesnych 19 kolektorów opadów zainstalowanych na stacjach pomiarowych GIOŚ, w ogródkach meteorologicznych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz stacjach badawczych Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego. Badanie zawartości w opadach trwałych związków organicznych będzie się odbywać w stacjach w Granicy pod Warszawą i w Karkonoszach.

– Punkty pomiarowe są rozmieszczone w miarę równomiernie w całej Polsce. Wzmocniliśmy monitoring linii przybrzeżnej Bałtyku. Od początku tego roku funkcjonują tam już trzy stacje – na Helu, w Łebie i w Wolinie. Wiąże się to m.in. z Konwencją Helsińską HELCOM (Komisja Ochrony Środowiska Morskiego Bałtyku – PAP), w ramach której są zbierane dane dotyczące naszego morza. Chcemy dostarczać z Polski więcej takich informacji – tłumaczyła Barbara Toczko.

– NILU, który powstał 55 lat temu, miał za zadanie monitorować zanieczyszczenia docierające do Norwegii z Europy. Ale świat się zmienia, powinniśmy badać wiele nowych procesów związanych ze zmianami klimatu, zanieczyszczeniami powietrza, zmianami w atmosferze ziemskiej. Takie projekty temu służą – powiedziała Cristina Guerreiro, dyrektor ds. naukowych NILU.

Eksperci przekonują, że informacje pozyskane za pomocą nowego systemu pomiarów w Polsce pozwolą na podejmowanie działań na rzecz ochrony środowiska.

Barbara Toczko powiedziała też, że w Polska wypada przeciętnie na tle świata i Europy, jeśli chodzi o zawartość szkodliwych składników w opadach atmosferycznych.

– Nie mamy większych problemów z klasycznymi związkami w opadach. Jak sytuacja wygląda w przypadku tych, które dopiero zaczynamy monitorować, będziemy mogli powiedzieć po pełnym roku pomiarowym. Ale z naszych dotychczasowych badań nie wynika, żeby poziomy na przykład metali ciężkich były znacznie przekroczone – wyjaśniała ekspertka.

Dodała, że o zmniejszenie zanieczyszczenia opadów powinna dbać społeczność międzynarodowa, bo to problem transgraniczny. – Chmury, a wraz z nimi opady przemieszczają się ponad granicami. Im cała Europa więcej inwestuje w czystość powietrza, tym opady są mniej zanieczyszczone – przekonywała zastępca dyrektora Departamentu Monitoringu Środowiska GIOŚ.

Jakość powietrza

W ramach polsko-norweskiego projektu GIOŚ uruchomił także nową stronę na portalu Jakość powietrza. Udostępniono tam informacje o lokalizacji stacji pomiarowych oraz wyniki pomiarów depozycji atmosferycznej (czyli przemieszczania i osadzania składników zanieczyszczeń atmosferycznych na powierzchni ziemi i zbiorników wodnych) w ramach nowego systemu pomiarów, jak i tego, który funkcjonował w Polsce wcześniej.

–  Kończymy projekt, ale tak naprawdę on się dopiero zaczyna. Z naszego punktu widzenia rozpoczynamy nowy rozdział w monitoringu chemizmu opadów – podsumowała Barbara Toczko.

Projekt “Wzmocnienie oceny depozycji atmosferycznej w Polsce w oparciu o doświadczenia norweskie” trwał od października 2020 r. do marca 2024 r. Prace prowadzono w ramach europejskiego programu “Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu”, a koszt projektu, sfinansowanego w 85 proc. ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego na lata 2014-2021, wyniósł ponad 2,2 mln euro.

Nauka w Polsce

Udostępnij ten artykuł:

Komentarze (0)

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu. Bądź pierwszą osobą, która to zrobi.
Reklama

AD1A Forum Recyklingu 2024 [04.07-14.10.24]

Dodaj komentarz

Możliwość komentowania dostępna jest tylko po zalogowaniu. Załóż konto lub zaloguj się aby móc pisać komentarze lub oceniać komentarze innych.
Reklama

ad3b zm MSO [12.08-16.10.24]

Te artykuły mogą Cię zainteresować

Przejdź do Woda i ścieki
css.php
Copyright © 2024