Małże testują wodę w Skawinie

Małże są organizmami, które doskonale sprawdzają się podczas biomonitoringu. To najogólniej rzecz ujmując, obserwacja i ocena stanu oraz zachodzących zmian w ekosystemach. W szerszym znaczeniu, biomonitoring to działania służące ocenie stanu środowiska, w szczególności stopnia zanieczyszczenia powietrza i wód za pomocą bioindykatorów, czyli organizmów szczególnie wrażliwych na obecność określonych substancji w badanym otoczeniu.

Biomonitoring w kontroli jakości wody

Wodociągi Skawińskie stosują biomonitoring, żeby zwiększyć bezpieczeństwo procesu uzdatniania wody. Wykorzystywane małże z gatunku skójka zaostrzona są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenia i służą do monitorowania wody z rzeki Skawinka oraz studni głębinowych. Osobniki tego gatunku żyją nawet kilkadziesiąt lat, ale po trzech miesiącach pracy w Wodociągach Skawińskich, mięczaki wracają do jezior.

Odłowione małże najpierw w laboratorium

Po odłowieniu małże trafiają do laboratorium, gdzie przez okres minimum 2 tygodni przechodzą proces selekcji oraz aklimatyzacji. Po tym czasie muszą zostać odpowiednio przygotowane do pracy oraz skalibrowane w systemie biomonitoringu. Na tym etapie ustalane jest naturalne rozwarcie ich muszli. Tak małże odżywiają się materią organiczną zawartą w wodzie. Dzięki temu, już podczas późniejszej obserwacji, można ocenić, czy ich zachowanie i aktywność życiowa są prawidłowe.

Podłączone do sterownika

Następnie mięczaki, po wyposażeniu ich w odpowiednie czujniki, są umieszczane w specjalnie zaprojektowanym zbiorniku przepływowym z wodą ujmowaną z rzeki Skawinka.  Małże podłącza się do sterownika systemu, który przesyła dane do specjalnego komputera. W ten sposób non-stop rejestrowany jest  stopień  rozwarcia ich muszli. W przypadku pogorszenia  jakości wody, małże mogą je zamknąć, czyli odizolować się od otoczenia, co natychmiast spowoduje uruchomienie alarmu, który będzie sygnałem dla naszych pracowników do wykonania określonych badań laboratoryjnych.

Jakość wody pod kontrolą

Niezależnie od pomocy małż, jakość wody dostarczanej każdego dnia do blisko 50 tysięcy odbiorców jest kontrolowana przez doświadczony zespół laborantów, którzy korzystają z nowoczesnego sprzętu analitycznego. Woda jest również monitorowana przez elektroniczne urządzenia pracujące w systemie on-line, które na bieżąco pokazują jej istotne parametry badane na poszczególnych etapach uzdatniania.