Szara strefa w elektroodpadach ma się dobrze. Potrzebna nowelizacja ustawy

W stanowisku Komisji Środowiska Senatu RP czytamy, że mimo słusznych założeń w ustawie z 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (ZSEE), nie wyeliminowano wzrastającej skali „szarej strefy” w gospodarowaniu elektroodpadami, nie rozwiązano także problemów z odpowiedzialnością za wprowadzanie na rynek przetworzonego ZSEE i jego odbiorem podczas dostawy nowego.

XII „Konferencja Recykling zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego” już w kwietniu!

Komisja apeluje w związku z tym o pilną nowelizację ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym z dnia 11 września 2015 r.

Co do zmiany?

Zakres wymagający zmian to m.in.:

– zdefiniowanie standardów przetwarzania ZSEE, w tym sprzętu działającego na zasadzie wymiany temperatury, lamp i urządzeń zawierających ekrany – co umożliwi m.in. uporządkowanie zasad wydawania zezwoleń przez organy administracji publicznej oraz ułatwi uzyskanie porównywalnego poziomu technologicznego w zakładach przetwarzania,

– wykreślenie pełnej odpowiedzialności producenta w przypadku podpisania umowy z organizacją odzysku – nadanie jej statusu podmiotu zaufania publicznego,

– likwidacja mechanizmów ograniczających transparentność systemu,

– prowadzenie sytemu monitorowania gospodarki zużytym sprzętem (sprawdzanie uczestników rynku zajmujących się zbiórką i przetwarzaniem zużytego sprzętu: ich możliwości technicznych, logistycznych, ich doświadczenia, wiarygodności finansowej), z zachowaniem dbałości o nienaruszenie zasady poufności danych,

– wprowadzenie obowiązku współpracy gmin z punktami selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK) z wprowadzającymi ZSEE w zakresie przekazywania im lub ich przedstawicielom zebranego ZSEE (priorytet dla wprowadzających w dostępie do ZSEE, ograniczający spekulacje i zmowy cenowe).

Przypomnijmy, że w najnowszym raporcie przygotowanym przez Instytut Sobieskiego wskazuje się na niski poziom zbierania elektroodpadów. Ich lepsze zbieranie i przetwarzanie byłoby możliwe dzięki wsparciu mechanizmów organizacyjnych i finansowych., jak i zmianie ustawy o ZSEE. Więcej o raporcie wraz z komentarzami branży można przeczytać w czasopiśmie „Recykling”.

Zagrożone poziomy zbiórki zużytych lamp

Komisja zapoznała się z problemem klasyfikacji opraw oświetleniowych i obowiązującej interpretacji resortu środowiska. Przemysł oświetleniowy nie będzie miał możliwości wykonania przez wprowadzających (oprawy oświetleniowe i źródła światła) obowiązków uzyskania poziomów zbiórki określonych w art. 113 ustawy o ZSEE.

Wprowadzający (producenci) będą obciążani opłatami produktowymi za niewykonanie poziomów zbiórki z powodu braku na rynku wystarczającej masy zużytych lamp. Taki stan może spowodować pogłębienie braku przejrzystości systemu, zachwiać całym systemem zbiórki sprzętu oświetleniowego i doprowadzić do znaczącego wzrostu szarej strefy (obowiązek zbiórki lamp zawierających substancje niebezpieczne będzie wykonywany oprawami).

Odpowiedzialność wprowadzających za toner?

Raportowanie materiałów eksploatacyjnych do drukarek stanowi kolejny problem, na który wskazuje komisja. W obowiązującej interpretacji resortu środowiska przy wprowadzaniu na rynek materiałów eksploatacyjnych producent powinien podać masę materiałów eksploatacyjnych razem z materiałem barwiącym, którego znaczna część jest zużywana w procesie drukowania. To powoduje, że wprowadzający w praktyce nie ma możliwości wykonania obowiązków osiągnięcia wymaganych poziomów zbiórki. Więcej o problemie klasyfikacji tonerów pisaliśmy TUTAJ.

Stanowisko komisji jest efektem posiedzenia 10 stycznia 2017 r., podczas którego jej członkowie zapoznali się ze zmianami w systemie gospodarowania elektroodpadami wprowadzonymi przez obowiązującą od 1 stycznia 2016 r. ustawę o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym z 11 września 2015 r.