Reklama

AD1A KUBOTA 04.03-04.04.24

Jak efektywnie zarządzać mieniem komunalnym?

Jak efektywnie zarządzać mieniem komunalnym?
Barbara Krawczyk
17.09.2019, o godz. 21:37
czas czytania: około 9 minut
0

Nieruchomości miejskie stanowią olbrzymi potencjał, który wciąż nie zawsze jest w pełni wykorzystywany przez samorządy. Z jakich wzorców oraz narzędzi korzystać, aby podnieść efektywność zarządzania mieniem komunalnym?

Dalsza część tekstu znajduje się pod reklamą

Reklama

AD1B_ARBENA1_01.03.24-01.04.24

Dobre i niewłaściwe praktyki

Gmina Wyszków również stanowi dobry przykład, jak efektywnie zarządzać mieniem komunalnym. Podczas swojego wystąpienia Grzegorz Nowosielski, burmistrz Wyszkowa omówił zasady tworzenia gminnego zasobu nieruchomości i jego wpływ na rozwój gminy Wyszków. – Gminny zasób nieruchomości jest podstawowym składnikiem mienia komunalnego i jest to efektywne narzędzie rozwoju gminy – mówił Grzegorz Nowosielski.

Gmina Wyszków w każdym roku dokonuje 10-15 podziałów geodezyjnych z urzędu, następnie negocjuje dogodne dla siebie warunki zakupu gruntów. Zakup na cel publiczny odbywa się wtedy w formie aktu notarialnego. Samorząd kształtuje w ten sposób ceny gruntów, tworząc bazę dla rzeczoznawców majątkowych w celu wykupu lub wywłaszczenia. Proces taki pozwala gminie w sposób bardzo racjonalny kształtować politykę finansową, dbając o założenia budżetu na każdy rok.

Jak zapewnił burmistrz, wpływa ono na wzrost dochodów gminnych oraz lepszą relację wskaźników zadłużenia w związku ze sprzedażą gruntów. Pojawili się nowi inwestorzy, co stanowi źródło zwiększenia podatków lokalnych i udział w podatku dochodowym. Z kolei nowe tereny inwestycyjne gwarantują rozwój terenów mieszkalnych, a to wiąże się ze wzrostem liczby mieszkańców.

O tym, jak niewłaściwe zarządzano majątkiem gminy, mówił Tomasz Kayser, ekspert Związku Miast Polskich, podając za przykład gminę, która w 2019 r. zniknęła z mapy Polski – Ostrowice (zachodnio-pomorskie). Gmina była właścicielem sieci wodociągowo-kanalizacyjnej. Ze względu na brak środków finansowych wójt postanowił wykorzystać ten majątek w celu pozyskania środków pieniężnych w formach innych niż przewidziane przepisami ustawy u finansach publicznych. W tym celu sprzedał urządzenia wodociągowo-kanalizacyjne z siecią za 3 879 419,44 zł. Jednocześnie zobowiązał się kupić te urządzenia wraz z siecią po pięciu latach za cenę sprzedaży. Ponadto zobowiązał się do zarządzania tą siecią i pobierania z niej dzierżawy za kwotę 3 460 154,18 (89,2 proc. ceny sprzedaży).

– W wyniku realizacji umowy gmina utrzymywała system wodociągowo-kanalizacyjny, pobierając z tego tytułu opłaty od użytkowników. Ponieważ wpłaty te nie pokrywały kosztów, gmina w tym zakresie uzyskiwała stratę. Dodatkowo część należności od użytkowników była zabezpieczeniem kolejnej pożyczki i w praktyce nie mogła być wykorzystana, ani na pokrycie kosztów eksploatacji systemu, ani tym bardziej na pokrycie czynszu dzierżawnego – mówił Tomasz Kayser.

Z punktu widzenia efektu finansowego transakcja sprzedaży, dzierżawy i późniejszego odkupu systemy wodno-kanalizacyjnego w Ostrowicach była formą pożyczki uzyskanej pod zastaw składnika majątkowego. Pożyczka ta miała być spłacona w całości z budżetu gminy, z dochodów niezwiązanych z działalnością wodno-kanalizacyjną. Również jej oprocentowanie miały w całości pochodzić z budżetu.

– W praktyce gmina Ostrowice uzyskała środki finansowe przy oprocentowaniu ok. 25 proc. rocznie. W tym czasie z innych źródeł gmina ta pozyskiwała środki przy stopie procentowej wynoszącej od ok. 18 do ponad 80 proc. (oprocentowanie kredytów dla JST to 5-6 proc.) – mówił.

Ostrowice dzięki wykorzystaniu mienia komunalnego uzyskały środki finansowe, których pozyskanie w inny sposób mogło być niemożliwe, jednak zapłaciły za to znaczne oprocentowanie, przekraczające wartości rynkowe – kontynuował Tomasz Kayser.

Środki pozyskane nie przyczyniły się ani do poprawy świadczonych usług wodno-kanalizacyjnych (nie zostały na ten cel wykorzystane), ani do poprawy funkcjonowania gminy w jakimkolwiek innym zakresie. Wyjaśnił też, że efektywne wykorzystanie tych środków było praktycznie niemożliwe, gdyż uzyskana z nich efektywność musiałaby przekraczać 25 proc.. – Ten sposób wykorzystania majątku przyczynił się do pogłębienia kryzysu finansowego w gminie Ostrowice – podsumował Tomasz Kayser.

– Samorządy są skazane na uruchamianie lokalnych potencjałów dla rozwoju. Duże dokonania w tym obszarze ma Wyszków. Jednak rozpoczął ten proces Kraków. Prezydent Krakowa wiedział, że aktywne gospodarowanie nieruchomościami w gminach jest przyszłością samorządów, założył więc Krakowski Instytut Nieruchomości – powiedział Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich.

I przypomniał, że w Polsce samorządy dostały zasób i on powinien – jego zdaniem –  przynosić tyle, ile dobra lokata w banku. Tymczasem w wielu gminach odbywa się tylko administrowanie tym zasobem i niekoniecznie nawet zaawansowane. – Do tego, aby efektywnie gospodarować mieniem służy wiele narzędzi, które przedstawiono na dzisiejszej konferencji i warto z nich korzystać – mówił Andrzej Porawski.

Podkreślił, że niezmiernie istotne jest też właściwe planowanie przestrzenne, korzystanie z nowoczesnych technologii, np. system informacji przestrzennej GIS albo wykorzystanie formuły PPP. – Aktywna gospodarka nieruchomościami jest więc jedną z dróg do rozwoju i ratowania potencjału rozwojowego gmin, który jest imponujący – skonkludował Andrzej Porawski.

Tagi:

Udostępnij ten artykuł:

Komentarze (0)

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu. Bądź pierwszą osobą, która to zrobi.

Dodaj komentarz

Możliwość komentowania dostępna jest tylko po zalogowaniu. Załóż konto lub zaloguj się aby móc pisać komentarze lub oceniać komentarze innych.

Te artykuły mogą Cię zainteresować

Przejdź do Gospodarka przestrzenna
css.php
Copyright © 2024