Pożary na składowiskach zbada ABW. Rząd zapowiada szybkie zmiany prawa

W związku z serią pożarów w zakładach odpadowych sprawą, w trybie pilnym, zajął się rząd. – Poleciłem, by w związku z pożarami na wysypiskach, uzupełnić porządek dzisiejszej Rady Ministrów o punkt w tej sprawie. Nie możemy pozwalać, by przestępcy truli nas, nasze dzieci i niszczyli środowisko –zapowiedział premier Mateusz Morawiecki.

W ostatnich miesiącach doszło w Polsce do kilkudziesięciu dużych pożarów składowisk odpadów. Portal Komunalny pisał o tym jako pierwszy już w kwietniu. Zauważyliśmy, że większość pożarów na składowiskach wybucha w weekendy. Już wtedy odnotowaliśmy 11 dużych pożarów. Do końca maja takich pożarów było kilkadziesiąt. W ostatnich dniach paliły się składowiska w Zgierzu, Trzebini, Wszedzeniu k. Mogilna.

Za dwa tygodnie będą zmiany

Premier poprosił ministra środowiska Henryka Kowalczyka o przedstawienie Radzie Ministrów planu działań pozwalających na rozwiązanie lub ograniczenie skali zjawiska. Za dwa tygodnie mają być gotowe projekty zmian legislacyjnych i regulacyjnych.

– Nie może być tak, że z jednej strony walczymy ze smogiem, a z drugiej strony poprzez zatrucie środowiska niszczy się nasze zdrowie i zdrowie naszych dzieci. Dołożymy wszelkich starań, żeby takiemu procederowi zapobiegać, a nie tylko leczyć przez gaszenie tych pożarów z udziałem zastępów naszej straży pożarnej – mówił podczas konferencji prasowej premier.

Morawiecki powiedział, że sprawę pożarów zgłoszono do ABW. Premier zobowiązał też Prokuratora Generalnego do podjęcia zdecydowanych działań w tym obszarze, bo – jego zdaniem – za poprzednich rządów sprawy tego typu były „nadzwyczaj często” umarzane, a sprawców nie wykrywano.

Z mafią odpadową jak z mafią paliwową

Nie tylko służby śledcze będą działać. Rząd ma zamiar przeciwdziałać wwożeniu odpadów do Polski. Zmienione będą regulacje prawne związane z importem.

Inspektor Ochrony Środowiska będzie mógł zapobiegać wwożeniu odpadów. W tym celu będzie miał uprawnienia takie jak Krajowa Administracja Skarbowa w kontekście kontroli importu paliw.

– Udało nam się wygonić z Polski mafie paliwowe. W przypadku odpadów też miarka się przebrała. Nie będzie przyzwolenia na działania przyczyniające się do zatrucia środowiska. Te pożary wyglądają na skoordynowane. Podpalenia mają miejsce w krótkim czasie. Można przypuszczać, że ma miejsce szereg nieprawidłowości, a nie jakieś przypadkowe pożary – mówił Morawiecki.

https://www.facebook.com/kancelaria.premiera/videos/10156645384234653/

Henryk Kowalczyk, minister środowiska, przyznał, że system prawny dotyczący odpadów jest nieszczelny. Od dwóch miesięcy przygotowywane są projekty zmian legislacyjnych m.in. dotyczące kryteriów wydawania zezwoleń w gospodarce odpadami i zwiększające uprawnienia Inspekcji Ochrony Środowiska.

– Doświadczenia ostatnich dni podpowiadają nam, że wiele firm bierze zezwolenia na składowanie odpadów, a po roku je porzuca, zostawiając problem samorządom – mówił Kowalczyk.

– Chcemy wprowadzić ostrzejsze rygory dotyczące wydawania pozwoleń, obejmujące m.in. obowiązek wpłacenia kaucji gwarancyjnej, żeby w przypadku problemów samorząd miał środki na zagospodarowanie porzuconych odpadów. Chcemy też wprowadzić obowiązek monitoringu wizyjnego na składowiskach, a także zakazać przekraczania ilości składowania odpadów, czyli określić jednorazową pojemność składowiska – dodał.

Krótszy okres na zagospodarowanie odpadów

Kowalczyk zapowiedział, że skrócony ma być też okres zagospodarowania odpadów z jednego roku do trzech lat. Poinformował, że prowadzony jest państwowy rejestr firm działających w tej branży, a będzie też rejestr odpadów.

Będą też wprowadzone bardziej dotkliwe kary administracyjne za naruszenie przepisów, odpowiadające wielkości obrotów, ilości składowanych odpadów. Wysokość kar ma być podwojona. – Zdarzają się sytuacje, że firma odpadowa bankrutuje, odpady pozostają, a osoby, które były jej założycielami dalej pracują w tym biznesie – powiedział wiceminister środowiska Sławomir Mazurek.

Ministerstwo Środowiska i Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Administracji zapowiedziały wspólne działania policji, służby granicznej, celnej, Inspekcji Transportu Drogowego, Inspekcji Ochrony Środowiska na drogach, którymi jeżdżą samochody wwożące odpady do Polski. – Nie możemy dopuścić do tego, żeby Polska stała się nielegalnym śmietniskiem Europy – powiedział minister Mazurek.

Państwowa Straż Pożarna potwierdza wzrost statystyk dotyczących pożarów w miejscach składowania odpadów: w 2010 r. było 59 takich akcji, w 2013 i 2014 roku – ok. 100, natomiast w roku 2016 i 2017 miało miejsce odpowiednio 130 i 150 interwencji. W 2018 roku było to już około 60 takich pożarów.

Ostatnie pożary charakteryzowała duża skala i zróżnicowanie lokalizacji. Akcje gaśnicze wymagały każdorazowo udziału kilkudziesięciu jednostek (ok. 50 w Warszawie, do ponad 60 zastępów straży pożarnej w Trzebini i Zgierzu i dodatkowo dwóch samolotów w Trzebini). W miejscowości Wszedzień konieczna była natomiast ewakuacja mieszkańców.