Normy jakości dla sprzedawanego węgla już obowiązują. Czego nie wolno?

Od 12 września 2018 r. w Polsce obowiązuje zakaz sprzedaży mułów węglowych i flotokoncentratów. Został on wprowadzony poprzez zmianę do ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Zabronione jest również dodawanie mułów i flotów do innych paliw.

4 listopada 2018 r. weszły w życie przepisy dotyczące monitorowania i kontroli jakości paliw stałych. Wprowadzają one zakaz sprzedaży węgla o niskiej jakości oraz nakładają nowe obowiązki na sprzedawców węgla.

Wprowadzone ograniczenia dotyczą dwóch grup paliw stałych. Do pierwszej grupy zaliczają się węgiel kamienny, brykiety lub pelety zawierające min. 85% węgla kamiennego. Kolejną stanowią produkty przeróbki termicznej węgla kamiennego lub węgla brunatnego (np. koks, półkoks). Jeśli dane paliwo nie spełnia norm jakościowych określonych w rozporządzeniu Ministra Energii to nie może być sprzedawane z przeznaczeniem do użycia w gospodarstwach domowych i instalacjach o mocy cieplnej poniżej 1 MW.

Zakaz sprzedaży dotyczy węgla o bardzo niskiej kaloryczności oraz wysokiej zawartości popiołu, siarki lub wilgoci. Szczegółowe parametry węgla dopuszczonego do sprzedaży zostały określone w rozporządzeniu ministra energii w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych.

Węgiel typu kostka i orzech musi mieć wartość opałową co najmniej 22 MJ/kg, zawartość popiołu nie większą niż 12% i zawartość siarki do 1,7%. Natomiast węgiel typu groszek może mieć nieco mniejszą wartość opałową – minimum 21 MJ/kg. Zawartość popiołu nie powinna być większa niż 14% a zawartość siarki może wynieść do 1,7%.

W przypadku węgla oznaczonego jako “ekogroszek” i “ekomiał”, dopuszczalne parametry są bardziej wyśrubowane. Wartość opałowa powinna wynieść co najmniej 24 MJ/kg, zawartość popiołu nie może przekroczyć 12% i zawartość siarki 1,2%.

W okresie przejściowym do 30 czerwca 2020 roku Minister Energii dopuścił sprzedaż miału o gorszych parametrach. Jego wartość opałowa może wynieść 18 MJ/kg, zawartość popiołu 28% i siarki 1,7%. Ten rodzaj paliwa nie spełnia wymagań uchwały antysmogowej dla Małopolski ze względu na wysoką zawartość podziarna 0-1 mm (do 30%). W Małopolsce od 1 lipca 2017 roku spalanie węgla o zawartości podziarna 0-3 mm powyżej 15% jest zakazane i zagrożone karą mandatu do 500 zł lub grzywny do 5 000 zł.

Wprowadzone w rozporządzeniu standardy jakościowe dla paliw stałych nie są również spójne z uchwałami antysmogowymi przyjętymi przez sejmiki innych województw. Uchwały te często przewidują wyższe, bardziej restrykcyjne standardy dla paliw, które mogą być wykorzystywane na danym obszarze. Brak spójności oznacza, że mieszkańcy w dalszym ciągu będą mogli kupić paliwa o jakości określonej w treści rozporządzenia, natomiast ich wykorzystanie w domowych piecach, w świetle przyjętych uchwał antysmogowych, może być niezgodne z prawem.

Przypomnijmy, że straże miejskie i gminne od początku listopada mogą wystawiać mandaty za łamanie przepisów prawa miejscowego, jakim jest uchwała antysmogowa. Stało się to możliwe dzięki rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych i administracji z 11 października 2018 roku. Do tej pory, pomimo tego, że uchwały antysmogowe przyjęto w kilku województwach, straże gminne mogły jedynie informować o nieprawidłowościach, a w przypadku stwierdzenia naruszeń, przekazać sprawę do policji bądź złożyć wniosek do sądu o ukaranie.